Zevenhonderd Enschedeërs gekiekt, vierhonderd zijn tijdelijk museumstuk

Klinkt eenvoudig: zevenhonderd mensen, zevenhonderd foto’s, één boek. Maar fotografen Annabel Jeuring en Niki Kits-Polman hadden eisen. Een dwarsdoorsnede van de stad, spreiding over leeftijd, geslacht, wijken. Neem gender en afkomst ook nog mee. Bekend en onbekend. Vind maar eens zevenhonderd mensen. En zorg ervoor dat je de juiste van zevenhonderd namen bij dat ene portret in het boek plakt. Dan wordt het alles bij elkaar nog een aardig huzarenstukje.

Diversiteit (maar dan niet als modewoord)

Jeuring en Kits-Polman hebben er zo’n zeven dagen op los geschoten. Honderd mensen per dag. Die je allemaal zo authentiek mogelijk (maar ook een beetje vrolijk) op de plaat wilt hebben. En daar heb je een krappe vijf minuten voor; als je tijdens een 8-urige werkdag niet eet, niet naar de wc gaat en gaan andersoortige pauze neemt. Oké: met z’n tweeën bijna tien minuten.

Wie door de galerij in de MuseumFabriek loopt, komt al snel tot de conclusie dat het project heel aardig gelukt is. Het heeft iets, al die portretten naast, onder en boven elkaar. Sprekende koppen, diversiteit. Niet als politiek modewoord, maar gewoon, echt.

‘Vluchtigheid’

Wat Jeurink betreft is die snelheid van werken - ‘vluchtigheid’, noemde presentator Bramha T. Ramsodit het - juist de kracht. “Dan blijft het in het moment. Als het te lang duurt, met die lens op je gericht, worden mensen ongemakkelijk.” Niet te lang pielen, dus. Zitten, een kort kletspraatje en schieten.

Om de paar sessies de oogst bekijken, turven en kijken wat je nog mist. Te veel jongeren, te veel dames, zoveel grijs haar. En dan op zoek naar de aanvulling die het boek compleet moet maken.

Vijf centimeter

Het resultaat hing vrijdagavond niet alleen aan de muren van de MuseumFabriek, maar was ook te koop in de vorm die tevoren was bedacht. ‘Ik ben Enschede’ is in een eerste oplage van 1000 stuks verschenen. Vijf centimeter dik, op de stofomslag de namen van alle deelnemers, 716 portretten (stiekem een onsje meer) en 17 interviews.

Met een softcover en zo gebonden dat het prettig openvalt. Belangrijk bij een fotoboek, maar vaker vergeten dan je lief is.

De opkomst vrijdagavond was met een kleine driehonderd mensen beduidend hoger dan de organisatie had ingeschat. Tja… als je zevenhonderd Enschedeërs fotografeert en en goed deel in een museum hangt, dan is het niet zo gek dat er heel wat langskomen. Je wilt er toch een beetje patent bijhangen.