Nieuws

Nieuw kwartetspel brengt Twentse taal en historie samen: ‘Kinderen zijn nieuwsgieriger naar dialect dan voorheen’

Een spel dat basisschoolleerlingen niet alleen terugbrengt in de tijd, maar ook laat kennismaken met het Twents. Voor De Museumfabriek ontwikkelden medewerkers Loes Joostens en Loes Hemme een speciaal kwartet rond het historische ‘los hoes’. Kinderen leren over het boerenleven én pikken onderweg wat Twentse woorden op. Joostens ziet dat de jeugd daarin veel geïnteresseerder is dan vroeger.

Noor Schafraad

Vandaag 07:00

De medebedenker van het kwartet vertelt erover in het Twents Kwartearken. “Ik werk al zo’n dertig jaar met kinderen. Er was een tijd dat ze geen Twents wilden leren, maar nu zie je juist dat ze nieuwsgierig zijn naar de Twentse taal.”

Dat heeft volgens Joostens te maken met familie. “De kinderen zeggen vaak dat ze Twents willen leren omdat hun opa’s en oma’s het ook spreken.”

Les over los hoes

Educatiemedewerkers ‘Loes en Loeske’, zoals ze door hun collega’s worden genoemd, kregen het idee voor het kwartet tijdens een museumles over het los hoes, een oude boerderij waarin dieren en mensen samen in één ruimte woonden. “In die les gaan basisschoolleerlingen naar Hof Espelo. Daar maken zij een wandeling, om te kijken naar een los hoes dat daar staat”, legt Joostens uit. “Daar onderzoeken ze hoe het er vroeger uitzag: het los hoes, maar ook de natuur en de gewassen die ze daar verbouwden."

Kwartet

Weet je het nog? Kwartet is een kaartspel waarbij spelers proberen setjes van vier bij elkaar horende kaarten (kwartetten) te verzamelen. Elke speler krijgt kaarten en mag om beurten aan andere spelers vragen of zij een specifieke kaart hebben, maar alleen als de vrager zelf al een kaart uit die serie bezit. Heeft de ander de kaart, dan moet hij die afgeven en mag de speler doorgaan. Als de kaart niet in bezit is, gaat de beurt naar de volgende speler. Het spel eindigt als alle kwartetten compleet zijn. De speler met de meeste kwartetten wint.

Vervolgens gaan ze terug naar De Museumfabriek. “Daar staat binnen ook een nagebouwd los hoes. Die is helemaal ingericht.” Het is bijna hetzelfde als een origineel, van de bouw tot wat er in de tuin staat, de kleren die ze droegen, de dieren die ze verzorgden en het eten dat ze aten. “Leerlingen onderzoeken dan de binnenkant van het los hoes en bekijken wat de boeren vroeger allemaal nodig hadden om te kunnen leven.”

Twents

Aan het einde van de excursie doen de leerlingen nu het Twents kwartet. Op de kaarten staan allerlei objecten, kleren, gewassen en gereedschappen rond de oude boerderij afgebeeld waarover ze geleerd hebben. Beschreven in het plat. “Zo leren ze over een los hoes, maar ook over de Twentse taal. En dat vinden ze erg leuk.”