Robin rapt ode aan zijn 700-jarige stad Enschede: ‘Kijk, Willem Wilmink is in de beat verwerkt’

Het idee ontstaat tijdens een (andere) verjaardag. “In 2023 werd hiphop 50 jaar.” Dj Kwakman uit Enschede besluit achter de draaitafels weg te komen en zelf de microfoon ter hand te nemen. Hij schrijft een ode aan zijn jarige stad. En dat blijkt nog maar het begin.

Uit de hand gelopen

“Ja, het is een beetje uit de hand gelopen”, bevestigt de Enschedeër lachend. “Als ik ergens enthousiast van word, wil ik iedereen erbij betrekken.” En dat lukt, tientallen stadsgenoten werken mee. Muziekproducer Tom Hoesstee en componist Wouter Hulsbergen maken voor zijn rap de achtergrondmuziek, waarin onder meer de stem van Willem Wilmink, vogels uit het Ledeboerpark en de klokken van de Grote Kerk zijn verwerkt. Kinderen van basisschool Bonifatius zingen het refrein mee.

Kwakman laat met zijn laptop de audiosporen zien waaruit het nummer is opgebouwd. “Kijk, Willem Wilmink zit ook in de beat verwerkt.” Hij laat horen hoe stukjes van het gedicht ‘textielstad’ zijn opgeknipt en nu zorgen voor het ritme. Ook FC Twente-publiek is te horen. En een oprechte ‘fucking vet’ vanaf de Oude Markt. De muzikant glundert: “Dat zat toevallig in een opname die we daar hebben gemaakt.”

Ook visueel wordt het een stadsbreed project. Videograaf Max van der Pijl filmt de clip op plekken als het Van Heekplein, Roombeek en Saxion. Onder meer dansers van Talentfabriek053 en een breakdancer van de UT zijn te zien. Grafisch vormgever Sjors Trimbach ontwierp een Lego-rapper als mascotte, sieradenmaker Dario Scapitta een ring met stadswapen. Graffiti-artiest Joost Meinders maakte een logo voor zijn lied. “Ik wilde alle hiphopelementen laten terugkomen: graffiti, dans, rap en dj-art.”

Van asbak tot superkracht

De tekst zelf is opgebouwd uit vier coupletten die elk een ander tijdvak behandelen. Kwakman moest flink schrappen om zeven eeuwen in een paar minuten te vangen. “Het was kill your darlings.”

Tegelijkertijd zijn er dingen die voor de hand liggen, vertelt hij. “Tegenslagen die Enschede heeft moeten overwinnen. Stadsbranden, bombardementen in de oorlog, de vuurwerkramp.” In zijn rap vat hij het samen als ‘Meerdere keren waren we letterlijk een asbak’.

Uiteraard komt ook de textielindustrie voorbij. ‘Harde werkers van de Krim en Dolphia weefden zakdoeken en broeken met finesse aan elkaar’, klinkt de tekst. En het gaat over de rol van onderwijsinstellingen: ‘Waar kennis wordt gezien als superkracht, met de campus als het groene hart van de studentenstad.’

Reacties van de straat

Als 1Twente de rap laat horen aan bezoekers van de Enschedese binnenstad, zijn de reacties overwegend positief. “Ik rap zelf, ik weet hoe moeilijk dit is”, zegt een jongeman die het ‘gewoon hard’ noemt dat het nummer is gemaakt. Een ander vindt de achtergrondmuziek goed geproduceerd. “De beat is wel lekker, de verschillende soorten instrumenten bij elkaar.”

Verbeterpunt? “Er had wel iets meer Twents in gemogen.” Maar daar blijft het ook bij. Niet iedereen is fan van het genre, maar wel van het idee. “Je hoort dat het echt over Enschede gaat. Het is niet mijn muziek, maar ik vind de woorden mooi gekozen. En ik leer er ook nog wat van.”

Nog niet klaar

Kwakman staat op 6 september op het podium van Het Grote Stadsfeest in het Volkspark, waar hij ENSCHEDAY live zal uitvoeren. Maar ondertussen droomt hij ook al verder. “In de herfst en winter wil ik nog remixes maken, mogelijk in samenwerking met studenten van ArtEZ of Studio15. “Misschien wel een ‘drum and bass’-versie, of een gekke techno remix. Jongeren kunnen dan een variant maken met hun eigen beeld of verhaal over Enschede.”

In 1Twente Vandaag deed Robin Kwakman ENSCHEDAY voor het eerst live: