Verkoop van gemeentelijke bouwkavels in Enschede blijft in 2024 achter bij verwachtingen

Vorig jaar zijn er door de gemeente Enschede kavels voor slechts 133 woningen verkocht. En dat hadden - volgens de prognoses - minstens 335 woningen moeten zijn. Dit wordt vooral veroorzaakt doordat een groot project, de bouw van woonconcept Bundle op het Kennispark, is vertraagd. Een bouwvergunning voor 183 appartementen is inmiddels ingediend. De bouw begint mogelijk dit najaar. Het college maakt zich daarom ook geen zorgen om de cijfers van afgelopen jaar: de bouwprojecten worden doorgeschoven in plaats van afgeblazen.

Effect op woningbouwambities

Het achterblijven van de verkoop van gemeentelijke woningbouwkavels heeft wel een negatief effect op de toch al hoge woningbouwambities van de Enschede. Het betekent dat er minder woningen worden gerealiseerd dan beoogd. De komende jaren hoopt de gemeente met het project Eschmarkerveld de verkoop van woningbouwkavels op te krikken.

Gemeentelijke kavels voor projectmatige woningbouw vervullen een belangrijke, maar geen bepalende rol bij de ambities. Bij andere grote bouwprojecten hebben projectontwikkelaars of woningbouwcorporaties namelijk zelf al grondposities. De verkoop van deze kavels valt niet binnen de grondexploitatie van de gemeente Enschede, maar telt uiteindelijk wel mee bij de totale woningvoorraad.

Nieuwe regels voor bedrijfskavels

Ook op andere terreinen bleef de verkoop van gemeentekavels achter bij de verwachting. Voor 2024 was rekening gehouden met de uitgifte van 1,9 hectare aan bedrijventerrein, maar in de realiteit werd er slechts één kavel van 0,1 hectare verkocht op het Euregiopark. Omdat er op Josink Es zelfs een bedrijfskavel werd teruggegeven (nadat een jaar na het verlenen van de vergunning niet aan de bebouwingsverplichting is voldaan) kreeg de gemeente Enschede er in feite zelfs bedrijfsgrond bij.

Dat de prognoses bij bedrijfskavels niet zijn gehaald heeft te maken met een verandering in het verkoopproces. De gronden worden tegenwoordig pas geleverd na een reserveringstermijn van een jaar én zodra een omgevingsvergunning is verleend. De meeste beschikbare bedrijfsgrond in Enschede is reeds gereserveerd. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor het project De Morshoek dat nu wordt voorbereid op de Usseler Es. Er is eerder te sprake van een tekort aan (geschikte) bedrijfsgrond, dan aan een overvloed.

Kantorenmarkt blijft al langer achter

Op de kantorenmarkt is al veel langer sprake van achterblijvende resultaten. In 2024 had de gemeente Enschede gehoopt om meerdere kantoorkavels binnen het project CeeCee (Roombeek) te verkopen, maar dat is niet gelukt. Wel zijn alle beschikbare kavels binnen dat project in optie. Net als bij de bouwgronden voor bedrijven, kreeg Enschede er voor het einde van het jaar zelfs kantoorgrond bij.

Omdat chipontwikkelaar Micronit er niet in slaagde om nieuwbouw te plegen, is een kantoorkavel nabij de Grolsch Veste teruggegeven. Op korte termijn verwacht de gemeente alleen resultaten te behalen met de kantoorkavels in Roombeek. Aan de Zuiderval, waar nog veel kantoorruimte is, wordt gezocht naar een alternatieve invulling.

Minder verkoop, toch winst

Normaal gesproken vaart de grondexploitatie van een gemeente pas wel als er daadwerkelijk (meer) kavels worden verkocht. Toch maakt Enschede over 2024 een winst van 7,8 miljoen euro op haar bouwgronden. De reden daarvoor is een nieuwe rekenmethode. Gemeenten mogen de gronden die zijn in de boeken hebben over gunstigere rentepercentages afschrijven. Het begrote verlies op verlieslatende bouwprojecten neemt daar mee enkele miljoenen af. En omdat er ook nog een bedrag van 6,5 miljoen euro naar het Enschedese Vastgoedbedrijf is overgeboekt voor de bouw van 223 woningen voor in eerste instantie Oekraïners, leidt dat tot positieve financiële resultaten.