Bouwkavel kopen? In Enschede controleert de gemeente eerst of je geen crimineel verleden hebt
Wie straks een kavel bij gemeentelijke bouwplannen zoals Leuriks of Eschmarkerveld op het oog heeft, moet rekening houden met een integriteitstoets. Vanaf volgende week verkoopt de gemeente alleen nog kavels aan particulieren als zij door deze screening komen. Met deze en andere aanpassingen op basis van de Wet Bibob zegt het college te willen voorkomen dat zij ongewild criminele activiteiten faciliteert.
Via de Wet Bibob mogen gemeenten en andere overheden de integriteit van ontwikkelaars, subsidie-aanvragers of initiatiefnemers in bepaalde branches toetsen. Dat houdt bijvoorbeeld in dat er naar de achtergrond en het verleden van de betreffende persoon wordt gekeken, een zogeheten antecedentenonderzoek. Maar ook dat er wordt gekeken naar hoe het een en ander wordt gefinancierd. Als er kwalijke zaken worden aangetroffen, kan de vergunning of overeenkomst worden ingetrokken.
Uitbreiding Bibob
Het was lange tijd gebruikelijk dat een Bibob-onderzoek alleen in bepaalde branches werd toegepast, waar het risico op ondermijnende activiteiten of het witwassen van crimineel geld groter is. Dit is onder meer in de prostitutiebranche en bij zorgbureaus, maar ook bij vergunningen voor smartshops waar drugsgerelateerde artikelen worden verkocht. Vanaf vrijdag 15 december geldt de integriteitstoets ook voor een aantal andere handelingen.
Een daarvan is de verkoop van gemeentelijke bouwkavels. Voorbeeld: je wil volgend jaar een bouwkavel voor een vrijstaande woning in het nieuwbouwplan Eschmarkerveld kopen. Het college geeft in de nieuwe regels aan dat er dan eerst een beperkt onderzoek naar antecedenten wordt gedaan, 'terwijl een volledig Bibob-onderzoek (waaronder t.a.v. de financiering van de bouw) vervolgens plaatsvindt bij de aanvraag van de omgevingsvergunning bouwen'.
Meer risicobranches
Volgens de gemeente maakt de Wet Bibob een integriteitstoets op alle vastgoedtransacties mogelijk. Dat is geen verplichting, maar het college van Enschede kiest er hier bewust voor om van die mogelijkheid gebruik te maken. Overigens valt er ook als er niet op een gemeentelijke kavel gebouwd gaat worden niet altijd aan de Bibob te ontkomen: wie een omgevingsvergunning aanvraagt met een bouwsom van minimaal 500.000 euro krijgt ook te maken met een integriteitstoets.
Dit mag het kosten...
Meer Bibob-regels betekent meer werk. Dus moet de ambtelijke afdeling die zich met integriteitstoetsen bezighoudt worden versterkt. In de gemeentebegroting is daarvoor een bedrag van 160.000 euro per jaar gereserveerd. Het gaat om 80.000 euro voor een onderzoeker die nu al nodig is om het bestaande beleid uit te voeren en 80.000 euro voor een extra onderzoeker voor de uitbreiding van de Bibob-regels.
Ook bij een vergunning voor kansspelautomaten, een verhuurvergunning en bij overheidsopdrachten in onder meer de bouw-, ict- en beveiligingssector is een Bibob straks verplicht. De lijst met 'risicobranches' wordt bovendien uitgebreid met onder meer massagesalons, tattooshops, kinderopvang, vakantie- en recreatieparken en campings. De aanpassing van de Bibob-regels is een bevoegdheid van het college en wordt dus niet aan de gemeenteraad voorgelegd.
