Brandweerweduwe Mathilde van der Molen heeft een schadeclaim ingediend bij de gemeente Enschede en de brandweer. Haar man, Hans van der Molen, kwam om tijdens de bestrijding van de brand bij SE Fireworks die op 13 mei 2000 leidde tot de vuurwerkramp. De Enschedese brandweer is op die dag met verkeerde instructies op pad gestuurd, stelt Van der Molen.
Van der Molen diende haar schadeclaim in op 13 mei jongstleden, de dag waarop werd stilgestaan bij de ramp die 25 jaar geleden de Enschedese wijk Roombeek in de as legde. Naast vier brandweerlieden kwamen daarbij negentien burgers om het leven. De weduwe van Van der Molen eist een schadevergoeding en eerherstel.
De motivering voor de schadeclaim draait om een vuurwerkramp in Culemborg, die negen jaar voor die in Enschede plaatsvond. Daaruit hadden lessen getrokken moeten worden die herhaling hadden kunnen voorkomen. Dat die lessen niet getrokken zijn, is te wijten aan nalatigheid van overheid en brandweer.
De claim van Van der Molen vloeit voort uit het laatste onderzoeksrapport over de Enschedese vuurwerkramp, dat eind 2023 verscheen onder verantwoordelijkheid van UT-professor René Torenvlied. In dat rapport werd onder meer geconcludeerd dat vuurwerk veel gevaarlijker is dan altijd gesteld, dat de belangrijkste lessen uit Culemborg niet zijn geleerd en dat de blusinstructies ontoereikend zijn.
“De brandweer had niet moeten blussen, maar moeten evacueren”, stelt Jos van Goethem, de jurist van Van der Molen. “In dit geval tot duizend meter.” Dat sluit aan bij wat Torenvlied in zijn rapport stelt. Daarin worden geen nieuwe blusinstructies aanbevolen, maar de strekking van de conclusies is wel dat die nodig zijn.
In 2024 heeft de Nationale Brandweer die blusinstructies ook daadwerkelijk aangepast. Bij brandend vuurwerk in opslag moet nu worden ontruimd tot een straal van duizend meter en moet de brandweer vierhonderd meter afstand houden.
Daaruit zou je kunnen afleiden dat de brandweer op 13 mei 2000 inderdaad met verkeerde instructies op de brand bij SE Fireworks is afgestuurd, zoals Van Goethem stelt. Hij refereert daarbij aan nieuwe documenten, die hebben geleid tot conclusies die Torenvlied trok. Welke documenten dat zijn, heeft de UT-professor niet gemeld in zijn rapport.
Van Goethem: “De schadeclaim is dus gebaseerd op nieuwe feiten. En die documenten hebben we uiteraard opgevraagd.” Of Torenvlied daadwerkelijk nieuwe documenten heeft opgeduikeld, of dat hij nieuwe conclusies heeft getrokken uit al bekende documentatie is niet helemaal duidelijk. Feitelijk bevatte zijn rapport niets dat al niet eerder bekend was.
Over dat brandweeroptreden en de instructies bij de bestrijding van de brand die leidde tot een ramp, valt nog wel het een en ander te melden dat niet in onderzoeksrapporten staat. Ook niet in dat van Torenvlied. Daarover meer in een vervolgartikel.
Meer weten over de vuurwerkramp in Enschede? Kijk dan eens in het dossier op de website van 1Twente.