De begroting: Wat staat Enschede te wachten?

De keerzijde van de medaille is dat onder andere door corona, de tekorten op sociale uitgaven die door het Rijk worden veroorzaakt de begroting diep in de rode cijfers duikt. Enschede staat in 2021 een tekort van 18,3 miljoen te wachten en tot 2024 een jaarlijks tekort van zeven tot negen miljoen euro. Het tekort van volgend jaar wordt gladgestreken met een greep in de reservepot.

De politieke partijen probeerden alleen of met andere partijen de begroting een beetje bij te buigen. Dat gebeurde met een stortvloed van moties en amendementen. Deze week waren de beraadslagingen die woensdagavond werden afgesloten met de stemming over alle voorstellen en plannen van het College van Burgemeester en Wethouders en de partijen in de gemeenteraad.

1. Het nieuwe armoedebeleid Rondkomen met je Inkomen werd unaniem aangenomen.

In dat beleid gaat het over oplossingen voor armoede en schulden, aandacht voor de persoonlijke omstandigheden voor stadsgenoten die ermee te maken hebben en een warme, vertrouwenwekkende aanpak van de gemeente. Uiteindelijk moeten zoveel Enschedeërs rondkomen van het inkomen dat ze hebben.

Rondkomen met je Inkomen zette een dikke streep door de eerder gepropageerde aanpak dat was gebaseerd op optimale strengheid met dito sancties en argwaan. Kritische hulpverleningsinstellingen in de hebben nog wel vraagtekens of die zogenaamde warme hand ooit zichtbaar wordt. Een belangrijke instantie als het Diaconaal Platform Enschede komt uitgerekend deze week in opstand tegen de gemeente die volgens het platform over de ruggen van de kwatsbare Enschedeërs geld wil besparen.

2. Vic van Dijk van D66 kreeg de handen op elkaar voor zijn motie om onderzoek te doen naar de effecten van het verstrekken van extra geld (inkomenstoeslag) voor huishoudens met een inkomen tot 110 procent van het wettelijk minimum. Uit de laatste Nibud-rapportage blijkt dat Enschedeërs niet rond kunnen komen met een inkomen tot 110 procent van het sociaal minimum.

Margriet Visser van Enschede Anders bekritiseerde de motie: “Daar is geen onderzoek voor nodig”, zei ze. Visser vindt dat die verhoging er gewoon moet komen.

3. Per 1 januari worden de bewoners van Enschedeërs geconfronteerd met bestuurlijke boetes. Dat wil zeggen dat bewoners zonder concrete verdenkingen voor bijvoorbeeld het dumpen van afval een boete kunnen krijgen door boa’s, buitengewoon opsporingsambtenaren.

Het verschil met boetes die onder strafrecht vallen is dat bewoners zelf hun onschuld maar moeten aantonen. De boetes worden uitgedeeld als overlast wordt veroorzaakt in de openbare ruimte. Dan heb je het al gauw over alcoholgebruik, wildplassen en met stip op één: afvaldump.

Tegenstanders van de volgens hen verregaande maatregel zeggen dat de rechten van de Enschedeërs worden ingeperkt, ja zelfs dat ze vogelvrij worden verklaard. Ayfer Koc van het CDA vindt dat de ‘grenzen van de wet worden opgezocht en dat mnoeten we niet willen’. Vic van Dijk van D66 en Yara Hummels van de PvdA stemden toe onder de voorwaarde dat na negen maanden wordt geëvalueerd. Dat gebeurt ook.

Volgens advocaat Dirk Sanderink van Damsté Advocaten is het verschil met uitgereikt boetes die onder het strafrecht vallen niet zo heel erg groot. "Je bent gewoon onschuldig tot het tegendeel is bewezen en dat geldt ook voor bestuurlijke boetes", zegt hij in 1Twente Vandaag.

4. Enschedeërs die huishoudelijke ondersteuning nodig hebben, moeten daarvoor betalen naar draagkracht. Dat is de strekking van een motie van Burger Belangen Enschede (BBE) gesteund door de rest van de coalitie.

De partijen vinden dat het huidige systeem waarbij iedereen huishoudelijk hulp kan ontvangen voor een bedrag van een abonnementstarief van 19 euro onbetaalbaar is, omdat ook meer vermogende plaatsgenoten er gebruik van maken. Dat zorgt voor een aanzuigende werking en torenhoge extra kosten. Onderzocht wordt hoe het systeem veranderd kan worden en of de thuishulp misschien uit een ander potje betaald moet worden.

5. Er komt een onderzoek naar de mogelijkheden om de daken in Enschede te benutten voor klimaatdoeleinden als groene daken, economie en recreatie. De gemeenteraad wijst op Rotterdam als de stad waar de daken al benut worden voor bijvoorbeeld waterberging, groene ruimte en dakterrassen. Het voorstel ingediend door de BBE kreeg alle 39 stemmen in de gemeenteraad mee.

6. Investering in het gasloos maken van Twekkelerveld en de Posten worden stopgezet. Twekkelerveld en de Posten dienen als voorbeeld voor de rest van de stad hoe uiteindelijk in 2050 de hele stad van het gas af moet.

De stopzetting van de uitvoering heeft te maken met de middelen die het Rijk niet beschikbaar stelt. Enschede vroeg 9,7 miljoen en kreeg niets. Dat maakt nu dat het project nog wel wordt voorbereid, maar vooralsnog niet wordt uitgevoerd. Het rijksgeld is nodig omdat is afgesproken dat de energietransitie niet mag leiden tot hogere woonlasten.

7. De lindes aan de Lasondersingel blijven staan en worden gered. Alle raadsleden onderschreven de motie van D66 raadslid Gert Jan Tillema om geld vrij te maken voor behoud van de lindes.

Ook willen de raadsleden dat het plan voor het behoud van de bomen aan de Lasondersingel model staat voor alle bomen langs singels en invalswegen.

8. Opmerkelijk is de oproep van de gehele gemeenteraad om kritiek aan het adres van de gemeente ter harte te nemen en een lerende organisatie te zijn. In het Burgerjaarverslag moet verantwoording worden opgenomen waarin wordt beschreven hoe is omgegaan met klachten, bezwaar en beroep en welkje lessen zijn getrokken voor de toekomst.

De motie van Groen Links leidde tot een hartenkreet van SP-raadslid Piet van Ek: “Ik word er doodmoe van dat we met een motie moeten oproepen een lerende organisatie te zijn.”

9. De PVV vierde ook een succesje met de oproep om 1,7 miljoen euro te reserveren voor woonwagenplekken in Enschede. Met de kleinst mogelijke meerderheid werd de motie van Jan Willem Elfrink aangenomen die het college oproept om dat geld bij het Rijk weg te halen en te besteden aan woonwagenlocaties in de stad.

Erwin Versteeg van de Groep Versteeg kopte dat voorzetje meteen in: “Kunnen we daarvoor niet het tweede voetbalveld van Het Centrum gebruiken.” Wethouder Jeroen Diepemaat maakte bekend dat hij al een half miljoen euro tegemoet kan zien van het Rijk voor dat doel.

10. VVD’er René Kreeft wil meer boa’s, bijzonder opsporingsambtenaren, op straat. Hij krijgt zijn zin, want het korps boa’s groeit in Enschede volgend jaar al naar 25 ordehandhavers.

En dat is nodig ook oordeelt de gemeenteraad die het voorstel omarmde, want Enschede heeft een schromelijk tekort. De boa’s zijn nodig om er toenemende vraag is naar controles en handhaving.

Het gaat om aandachtsgebieden als drank & horeca, veilige openbare ruimte, overlast jongeren, binnenstad gebiedsverboden, drugsafval, afval. De boa’s krijgen overigens 300 euro prestatiebonus toegekend.

1. Met de motie ‘Wiej neugt oe’ poogde Groen Links het Twents een prominente plaats in de gemeentelijke beraadslagingen te geven. “Het Twente zou vast onderdeel van de gemeentelijk communicatie moeten zijn”, vindt Hetty Wolf van Groen Links. Dat lukte niet.

2. De Technology Base op het voormalig vliegveld zou net zo goed een gewoon bedrijventerrein kunnen worden, vindt Jan Willem Elfrink van de PPV. Hij schreef er een motie over die door de raad werd verworpen, omdat het voormalige vliegveld alleen voor zeer bijzondere bedrijven is weggelegd.

3. Ophouden met de Bed, Bad en Broodregeling voor uitgeprocedeerde asielzoekers in Enschede. Dat wil Erwin Versteeg van de Groep Versteeg, omdat dat duidelijk is en er geen zicht is op een duurzame oplossing voor de uitgeprocedeerden. Dus kun je er maar beter een streep doorheen zetten aldus de Groep Versteeg.

Zijn motie stuitte op zoveel weerstand dat ie niet werd overgenomen door de meerderheid van de gemeenteraad. De meest gehoorde opmerking: “We zetten mensen in een uitzichtsloze situatie niet op straat.” Overigens gaat het ‘maar’ om vijf gevallen, maakte wethouder Jurgen van Houdt bekend.

4. Verder viste Enes Sariakçe van DENK achter het net: Zijn plannen voor een onderzoek naar de invoering van een Enschedese stadspas, bestrijding van menstruatiearmoede en verstrekking van gratis mondkapjes aan minima lijden schipbreuk.