Wethouder Arjan Kampman over Enschedees noodfonds: ‘De situatie is ernstig’

De boodschap van Kampman is tweeledig. Hij zegt te willen doen wat een gemeente kan doen om ernstige problemen als gevolg van stijgende prijzen te voorkomen. En het Rijk moet flink aan de bak.

Geld overhouden om te eten te hebben

In dat Enschedese noodfonds zit, als het aan het college ligt, 1 miljoen euro. Dat geld is bedoeld voor Enschedeërs die door de ondergrens van minimale bestaanszekerheid dreigen te zakken. Concreet: voor wie huisuitzetting of afsluiting van gas, water of licht dreigt. “We willen niet dat dat gebeurt”, zegt de wethouder, “maar we willen wel dat mensen wat geld overhouden en wat te eten hebben.”

Of dat miljoen genoeg is? “We hebben werkelijk geen idee. Maar we moeten beginnen.”

‘Echte oplossingen moeten uit Den Haag komen’

Politiek Den Haag zit aan de knopjes van inkomens. Wat Kampman betreft moet daar de èchte oplossing vandaan komen. “Hogere lonen, lagere belastingen, lagere heffingen op de gasprijs. Daar gaan wij niet over.” Aanstaand vrijdag worden de kabinetsplannen naar verwachting bekend, maar daar wil Kampman niet op wachten. “Mensen zitten nu, acuut, in de problemen.”

Uitkering in de vorm van een lening: ‘Kan niet anders’

Het noodfonds keert uit in de vorm van een - weliswaar renteloze - lening. Dat moet, stelt Kampman, omdat andere vormen als inkomen worden gerekend. “Dat zou kunnen betekenen dat mensen hun huurtoeslag of zorgtoeslag kwijtraken en dat willen we niet.”

Leningen moeten over het algemeen worden afgelost en dat is in beginsel ook bij deze het geval, maar die soep lijkt niet zo heet te worden gegeten als dat ‘ie wordt opgediend. In het eerste jaar wordt er niet afgelost, daarna alleen naar draagkracht. Rente wordt er niet gerekend. Wat na drie jaar nog openstaat, vervalt.

De gedachte daarachter is dezelfde als geldt voor schuldhulpverlening: aflossen wat je kunt, maar er moet genoeg overblijven om de vaste lasten van te betalen en van te kunnen leven.

Vertrouwen terugwinnen

“We hebben het liefst dat mensen geen schulden maken, maar als het dan toch moet, dan maar in de vorm van een lening bij ons”, stelt Kampman. De wethouder erkent dat de overheid bij zo’n constructie op scepsis kan rekenen. “In oud beleid is veel gedaan dat mensen het gevoel geeft dat ze pas ècht in de problemen raken als ze bij ons aankloppen. We moeten het vertrouwen terugwinnen.”

De gemeenteraad praat aanstaande maandag over de noodfondsplannen van Kampman. Een week later moet er dan een besluit over vallen. Het kabinet komt waarschijnlijk aanstaande vrijdag - en niet pas op Prinsjesdag, zoals eerder aangekondigd - met een plan.