Wat ging er mis in de zaak Ardesch? Enschedese gemeenteraad laat het uitzoeken door extern bureau

De zaak Ardesch draait om ondernemer Gertjan Ardesch, die in 2015 klokkenluider werd in een dubieuze gemeentelijke vastgoedtransactie. Dat werd hem niet in dank afgenomen. Hij werd op onheuse gronden voor de rechter gesleept en bleef berooid achter. De zaak leidde jarenlang tot ophef. Rond de jaarwisseling bekenden het Enschedese college en de gemeenteraad schuld en werd besloten tot een extern en onafhankelijk onderzoek.

Het hele overheidsapparaat onder de loep

Het Groningse Pro Facto mag dat onderzoek gaan uitvoeren en heeft een setje onderzoeksvragen meegekregen. Die komen in het kort op het volgende neer: wat is er precies gebeurd, hoe zit het met de informatie over de kwestie, hoe kan het zo uit de hand zijn gelopen en waarom heeft het zo lang geduurd?

Daarbij wordt het hele lokale overheidsapparaat onder de loep genomen: de ambtenarij, het college en de gemeenteraad. Pro Facto neemt de hele periode van 2015 tot 2025 in ogenschouw.

Alle drie gremia hebben een rol gespeeld in de manier waarop de kwestie is ontstaan en lang door etterde. De eerste vragen vanuit de politiek en pers werden eind 2019 gesteld. Een smaldeel van die politiek bleef vragen stellen, waarbij de beantwoording consequent afweek van de zich opstapelende feiten in het dossier.

Een mea culpa van college en gemeenteraad

Eind mei vorig jaar begonnen de panelen in dit klokkenluidersdrama te verschuiven. Aanleiding was een impliciete erkenning van Jeroen Diepemaat, destijds de verantwoordelijk wethouder, dat de gemeente in deze zaak de Nationale ombudsman om de tuin had geleid. Kort na wisseling van de wethouderspost - Diepemaat werd burgemeester van Losser, Malkis Jajan volgde hem op - kwam het college met een robuust mea culpa.

Ook de gemeenteraad trok zich de kwestie aan. Het leidde niet tot persoonlijke politieke consequenties, maar wel tot een grondig onderzoek. Niet zozeer gericht op waarheidsvinding, maar op het functioneren van de lokale overheidsmacht. In de volle breedte.

In oktober conclusies

Pro Facto voert in mei en juni een serie gesprekken met ambtenaren, collegeleden, (oud-)raadsleden, Ardesch zelf en andere betrokkenen. Dan volgt een analyse van gebeurtenissen en het handelen van ambtenarij, college en raad op cruciale momenten in het hele verhaal. Na de zomer worden de bevindingen besproken met die drie gremia, ergens in oktober moet er dan een eindrapport liggen. Met conclusies en aanbevelingen.

Een commissie van vier raadsleden - twee uit de coalitie en twee uit de oppositie - begeleidt het hele proces.

1Twente deed jarenlang onderzoek naar de zaak Ardesch. Meer weten? Neem dan een kijkje in het dossier op onze website.