Meer fietsen, minder ongelukken

Sinds Enschede in 2012 begon met een plan om meer rekening te houden met fietsers, is niet alleen het aantal fietsers toegenomen. Ook de tevredenheid van die peddelaars is gegroeid. Aanpassingen en innovaties als de aanleg van een fietssnelweg en fietsstraten, regensensoren en wachttijdmelders bij stoplichten maken dat meer mensen makkelijker de fiets pakken.

De doelen uit 2012 zijn vrijwel alle verwezenlijkt, stelde wethouder Jurgen van Houdt bij de persconferentie vanmiddag waarin hij de plannen tot 2030 ontvouwde. Mede daarom werd Enschede vorig jaar beste grote fietsstad. “Maar als we die lijn willen doorzetten, dan moet er meer gebeuren.” Er komen steeds meer verschillende soorten fietsen - elektrische fietsen gaan sneller, bak- en vrachtfietsen nemen meer ruimte in. En het aantal fietsongelukken is toegenomen. In de nieuwe plannen staan dan ook maatregelen om gevaarlijke kruis- en oversteekpunten aan te pakken.

Die ongelukken hebben overigens niet alleen te maken met meer en meer verschillende fietsen of onveilige kruispunten en wegen. Bij die toename van de afgelopen jaren gaat het vaak om zogenaamde eenzijdige ongevallen: een ongeluk waarbij alleen de betreffende fietser zelf betrokken is. Van Houdt: “Fietsers zagen een paaltje niet staan, schatten hun snelheid verkeerd in. Of ze zitten op hun telefoon.”

Dat laat onverlet dat de gemeente wil doen wat het kan om fietsen veiliger te maken. Van Houdt noemde plekken waar paaltjes verdwijnen, schuin oplopende trottoirbanden in plaats van hoekige, maar ook de aanpak van gevaarlijke punten in de stad. Voorbeelden zijn oversteekplaatsen bij de singels en het kruispunt Knalhuttenweg - Het Stroink, waar de situatie voor met name fietsers onoverzichtelijk is. Daar zou een rotonde een oplossing moeten bieden.

Behalve veiligheid wil het college het fietsnetwerk in de stad zelf als ook daarbuiten verder uitbreiden. Het moet nog makkelijker worden om in de stad de fiets te pakken, maar de stad moet ook voor fietsers van buiten nog beter bereikbaar zijn. Elektrisch fietsvervoer maakt het steeds makkelijker om grotere afstanden fietsend af te leggen. De fietssnelweg F35 wordt dan in de nieuwe plannen ook helemaal voltooid. Daarmee ligt er straks een optimale fietsverbinding tussen Enschede, Oldenzaal, Hengelo en Losser.

Een van de knelpunten in het vervolg van die fietssnelweg was de route door of langs Lonneker naar Oldenzaal. Inwoners zijn daar nu bezig een aantal routes te ontwerpen, begeleid door experts. Haast is er niet, stelt Van Houdt. “Kwaliteit voor snelheid. Ik heb liever dat daar straks een goede verbinding ligt dan een snel resultaat waar veel mensen niet blij mee zijn.”

Het nieuwe fietsplan kent een basispakket en een pluspakket. In dat basispakket zit alles wat er in de komende tien jaar gedaan moet worden om een aantrekkelijke stad voor fietsers te blijven. Het pluspakket omvat de wensen als een onderdoorgang onder het station en tunnels onder de singels. “Projecten waarvan de kosten in verhouding tot wat je bereiken wil te hoog liggen”, stelde de wethouder. “Maar als er geld voor komt, liggen de plannen klaar.”

Voor het basispakket is een jaarlijkse investering van zeven-en-een-halve ton nodig. Basis- en pluspakket samen kosten 2,1 miljoen. De gemeenteraad beslist uiteindelijk over die budgetten. In maart wordt het plan daar besproken. De definitieve beslissing over de centen die beschikbaar zullen komen, wordt pas vlak voor de zomer gemaakt.

De belangstelling voor fietsen van politiek en bestuur hewaar de stad voor staat. Minder vervuilend verkeer om de stad aantrekkelijk te houden. Meer ruimte voor groen en water; met al die stenen en dat asfalt wordt het straks veel te heet. Fietsen nemen minder ruimte in dan auto’s. De uitstoot van schadelijke gassen moet fors omlaag en uiteindelijk naar nul. Hoe meer er gefietst gaat worden, hoe makkelijker dat soort doelen gerealiseerd kunnen worden.

In de nieuwe plannen zijn suggesties en aanbevelingen van veel verschillende inwoners- en belangengroepen meegenomen, stelde Van Houdt. Ook de ervaringen en input uit de fietsstadverkiezingen van vorig jaar horen daarbij.