Fietsenzaak en speelgoedketen op eerste rij voor 'Praxis-pand', maar gemeente Enschede wil dat daar niet

Het viel niet mee toen de Duits bouwgigant Hornbach vorig jaar naar Enschede kwam. "Een filiaal met een eigen afrit op de snelweg", verzuchtte vastgoedmanager Charles Vandermeulen van Merwehave dinsdagavond in de stadsdeelcommissie Oost. In die vergadering kwam het verzoek tot aanpassing van het bestemmingsplan, dat de eigenaar van het Budget Center op Het Spaansland bij de gemeente indiende, ter sprake.

'Geen schroef meer verkocht'

De concurrentie bleek te groot. Wat al voor de opening in rechtszaken tegen de komst van Hornbach werd voorspeld, kwam uit. Amper een jaar geleden kondigde Praxis de sluiting van 'filiaal Zuiderval' aan. Als uiterlijke sluitingsdatum werd 30 november 2023 vermeld, maar de voormalige bouwmarkt is nu al geruime tijd dicht.

"Er werd geen schroef meer verkocht", aldus Vandermeulen. "Er was letterlijk geen omzet meer. De deuren zijn dus nog eerder gesloten dan gedacht." Het vastgoedbedrijf zit nu met een pand met meer dan 6.000 m² winkelvloeroppervlakte opgescheept, waar volgens de lokale regels uitsluitend een bouwmarkt is toegestaan. Een kansloze situatie.

Aanvraag verruiming

Al jaren probeert Merwehave de mogelijkheden in het pand bij de gemeente te verruimen. Eerdere vergunningaanvragen voor onder meer grootschalige detailhandel en een supermarkt werden door de gemeente afgewezen. Die eerste afwijzing hield stand tot aan de Raad van State.

Enige tijd geleden heeft de vastgoedeigenaar de gemeente formeel verzocht om het bestemmingsplan te verruimen. Omdat er nooit een formele reactie is gegeven, is het college van B&W in gebreke gesteld. De Raad van State heeft bepaald dat er binnen tien weken een reactie (afwijzing of verruiming) moet komen. Die termijn verloopt op 13 oktober, daarna volgt er een boete.

Fietsen en speelgoed

Het college stelt de gemeenteraad nu voor om niet alleen bouwmarkten, maar ook andere 'volumineuze detailhandel' toe te staan in het oude Praxis-pand. Dus ook verkoop van auto's, boten, caravans, keukens, meubelen is dan mogelijk, net als een tuincentrum. Merwehave vindt dat te weinig en had liever meer ruimte gehad voor reguliere detailhandel.

Daar willen B&W niet aan, omdat het zou leiden tot een negatief effect op andere verkoopcentra, zoals de binnenstad. "Een gemiste kans", zei vastgoedmanager Vandermeulen dinsdagavond. "We hebben twee bedrijven die zeggen: we willen naar Het Spaansland, anders komen we niet naar Enschede." Het zou gaan om een grote landelijke fietswinkel met meerdere vestigingen in andere steden en om een speelgoedzaak die in de Randstad actief is.

Terughoudend

Het laatste woord is maandag 9 oktober aan de gemeenteraad. Die lijkt wat terughoudend in het omvangrijke en juridisch ingewikkelde dossier dat vanwege een mogelijke boete onder hoge tijdsdruk staat. "We hebben de Hornbach toegestaan, dan moeten we deze eigenaar nu ook helpen bij het vinden van een andere invulling van het pand", vindt PVV'er Harold Busschers.

Bart Peeters Weem van GroenLinks roept juist op tot voorzichtigheid. "We hebben het in Enschede echt goed voor elkaar ten opzichte van andere gemeenten. Laten we voorzichtig zijn met wat we toestaan buiten de binnenstad." Hij wil waken voor situaties zoals in Hengelo, waar Plein Westermaat als concurrent van de binnenstad wordt gezien. "We moeten ons houden aan onze detailhandelsvisie", vulde VVD'er Jan de Lange aan.

'Lange leve de vrije markt'

Volgens inspreker Wim Eilering van adviesbureau Retailplan is het allemaal niet zo moeilijk. Hij schaart zich achter het verzoek van Merwehave. "U heeft het over het respecteren van uw beleid, maar uw beleid is heel duidelijk", zei hij in zijn slotwoord. "Dat zegt namelijk dat er drie soorten winkelgebieden zijn: de binnenstad, wijkwinkelcentra en de periferie." Onder periferie vallen slechts twee locaties: Woonplein Enschede en Het Spaansland.

Op het Woonplein is in heel veel toegestaan, maar niet als de hoofdactiviteit bijvoorbeeld de verkoop van kleding of boeken is. "Mijn advies: kopieer het beleid van het Woonplein voor Het Spaansland", aldus Eilering. Hij vindt dat de gemeente zich er niet te gedetailleerd mee moet bemoeien. "Wat gaat er mis als we het toestaan? Wie is de gemeente om daar iets van te vinden? Lange leve de vrije markt, toch?"