Benjamin (24) was crimineel, verslaafd en ging van kliniek naar kliniek, maar helpt nu jongeren

Voor dit interview spreken we af in het Westerpark in Amsterdam. Hoewel we liever in Twente zijn herinneringen hadden opgehaald, was dat niet mogelijk. "Ik kan daar de veiligheid nog niet garanderen", verzekerde Benjamin mij over de telefoon. Hoewel hij weer op het rechte pad is, is hij nog bang voor de naweeën van het verleden.

Baldadige jeugd

De reden dat we voor Amsterdam kiezen, is omdat hij hier nu woont en werkt. Na jaren van verhuizingen, van kliniek naar kliniek. Van Hengelo naar Brabant tot zelfs in Zuid-Afrika. Maar daar later meer over.

Benjamin werd geboren in Vroomshoop en groeide op met zijn ouders en zijn één jaar oudere zus, Daniëlle. Hij had het naar eigen zeggen goed. "Als ik mij vergelijk met andere jongeren die ik ken, dan mag ik niet klagen. Ik had eten, onderdak en een bed."

Als kind was hij al niet de makkelijkste. "Ik was baldadig. En als er iets negatiefs gebeurde in mijn omgeving, hakte dat er op jonge leeftijd al in. Ik ging niet akkoord met een 'nee'. Als ik iets niet op de positieve manier voor elkaar kon krijgen, moest het maar op de negatieve. En daardoor bepaalde ik de sfeer thuis. Mijn ouders en zus hebben daar heel veel last van gehad."

Dealen

Thuis ging het niet lekker, maar ook school was voor Benjamin geen fijne plek. Hij werd al snel gepest in de brugklas. "Ik had een beetje een bol hoofd en was 1.57 meter. Ik kreeg de bijnaam 'propje'. Dat vond ik echt heel erg. Voor mij was dat de reden om mijzelf in een andere positie te zetten. Dat was het begin van een gedragsverandering. Geen goede."

Het was het begin van de aanraking met drugs. Al op jonge leeftijd begint Benjamin met blowen, maar ook met dealen. "Ik ging steeds meer blowen, maar ondertussen verdiende ik geen geld met een bijbaan. Maar die drugs kosten wel geld. Dus mijn oplossing was dealen. Daar maakte ik ook direct misbruik van. Ik stopte minder wiet in de zakjes voor de klanten, zodat ik er zelf meer aan overhield."

'Hij viel mij aan'

Hij gebruikte steeds meer en er kwam steeds meer dreiging. "Tot er een moment kwam dat ik niet meer wilde leven. Toen kwam de crisisdienst en werd ik in een psychiatrische instelling geplaatst.”

Benjamin: "Ik was toen 15 jaar en kwam in een instelling terecht met volwassenen met gigantische problemen. Ik oordeel niet, want die mensen hebben ook hulp nodig, maar voor mij was dat behoorlijk heftig."

Toen Benjamin weer thuis kwam, viel het Daniëlle (zijn zus, red.) op dat hij aan het veranderen was. "Ik merkte het aan zijn gedrag. Benjamin was altijd wel vrolijk en een beetje onzeker. Maar al snel werd dat somber. Het begon met nóg meer ruzies, maar het eindigde met geweld. Het kwam zelfs zo ver dat hij mij wilde aanvallen. Uiteindelijk stond hier heel veel politie voor de deur."

'Intens verdrietig'

Via een crisisgroep voor jongeren, waar het ook nog eens mis ging doordat Benjamin doordraaide, kwam hij in een internaat terecht. In de tussentijd ging het verder bergafwaarts. Hij vertrok thuis, sliep bij een vriend en werd uiteindelijk opgepakt. "Bij het internaat werd ik met een politiebusje afgezet, nadat ik een aantal dagen in de cel had gezeten. In het internaat, in een gesloten jongerenafdeling, werd ik opgenomen."

In het internaat was het gedaan met zijn vrijheid. Hij leverde zijn telefoon in en kwam in een groep te leven op een afdeling. Even naar buiten zat er niet in. "Ik moest ook in die groep mijn mannetje staan", vervolgt Benjamin. "Het ging zelfs zo ver, dat toen ik mijn was aan het doen was, een gast over mijn kleding aan het plassen was. Je wil je niet laten vernederen en dus viel ik hem aan." In no time stond er een peloton aan medewerkers en werd hij in een afgesloten kamer gezet.

"Uiteindelijk eindig je weer met het deurtje dicht en ben je intens verdrietig." Het werd volgens Benjamin een kat-en-muisspel. Hoe harder de hulpverleners aan hem gingen trekken, hoe meer hij zich ging verzetten. "Het voelde alsof er geen andere optie was, want ik wilde helemaal niet geholpen worden. Ik wilde gewoon vrij zijn."

Criminele circuit

Toen hij uit het internaat kwam, ging hij begeleid wonen in Zwolle. Maar ook dat ging fout; hij werd opgepakt. Toen hij zich weer bij zijn ouders meldde, weigerden ze hem. "Ik sliep bij allerlei personen, maar werd uiteindelijk dakloos. Ik zat weer aan de drugs, was betrokken bij geweldsincidenten, had wapens en werd vaak opgepakt."

Vervolgens werd hij opgenomen in een jeugdkliniek in de Ardennen, maar ook daar konden ze Benjamin niet helpen. Uiteindelijk was hij weer in Hengelo op straat te vinden, volop actief in het criminele circuit. "Ik wilde daar heel graag uit. Ik wilde een ander leven, maar ik was bang voor het onbekende..."

Flashbacks en trauma's

Dat was het moment dat Benjamin in de achtbaan van afkickklinieken terecht kwam. Bij vier klinieken was hij achter elkaar onder behandeling. "Ik was uiteindelijk helemaal op. Helemaal kapot. Moe van mijzelf en van de omgeving. Ik wilde niet langer verder zo."

"Toen kwam de laatste kliniek in beeld", vertelt zus Daniëlle. "Daar is hij echt helemaal uit zijn vertrouwde omgeving gehaald en dat is wel goed voor hem geweest. Hij wilde daar echt zelf zijn leven beteren."

"Het afkicken was heel zwaar voor mij", vervolgt Benjamin. "Ik had last van flashbacks, trauma's en was heel mager. Het was een heel zware detox."

'Drugs waren niet meer fijn'

Als onderdeel van de behandeling wilde Benjamin per se naar Zuid-Afrika. Dat ging door, maar ook van dit traject kwam hij vervroegd terug. "Door het coronavirus was ik bang dat ik daar moest blijven zitten en niet meer terug kon. Dus mijn favoriete hobby: wegrennen als het moeilijk wordt, beoefende ik hier maar weer eens."

De behandeling wist Benjamin, niet zonder slag of stoot, af te ronden in Nederland. "Ik ben na het traject nog wel teruggevallen, maar heb mij zelf toen weer gemeld bij de kliniek. Want het gebruik van drugs was niet meer zoals daarvoor. Het was niet meer fijn."

Anderhalfjaar clean

Uiteindelijk belandde Benjamin in een safehouse in Amsterdam. "Dat was heel fijn. Ik ben daar drie keer per dag naar een meeting gegaan, ik deed alles om mijn herstel goed te laten verlopen. Ik heb daar echt een mega groei doorgemaakt."

Inmiddels woont hij niet meer in het safehouse. Sterker nog, het goed erg goed met Benjamin. Hij woont nog in Amsterdam, is anderhalf jaar clean en werkt zelfs in de verslavingszorg. Met al zijn ervaringen hoopt hij jongeren te helpen die hetzelfde pad dreigen te bewandelen.

"Ik begeleid jongeren en geef voorlichtingen op scholen, voor jeugd maar ook zeker voor docenten. Ik werk ook aan interventies (de verslaafde confronteren met de gevolgen van de verslaving waardoor diegene hulp gaat accepteren, red.). Een zwaar pressiemiddel, maar soms wel nodig. We werken samen met heel mooie klinieken in Spanje en Zuid-Afrika. Ik kom daar ook nog voor mijn werkzaamheden."

'Bijna dood'

Met zijn werk gaat het dus goed. Een van zijn cliënten, Mathias, is daar een voorbeeld van. "Mathias was wel een handvol werk voor mij. Ik heb veel raakvlakken met hem. Het was kantje boord, want als hij niet af zou kicken zou hij dood gaan."

De begeleiding van zijn cliënten gaat ver. Zo werd hij al eens opgebeld toen de politie met een arrestatiebevel bij Mathias thuis stond. "Dan schiet je wel even in de stress. Maar na een goede onderhandeling met de agent, werd Mathias niet opgepakt en kon hij geholpen worden in een kliniek."

Mathias zelf was erg blij met de hulp van Benjamin. "Ik leerde hem kennen drie weken voordat ik naar de kliniek ging", vertelt hij enthousiast. "We belden elke dag en zagen elkaar vaak. Hij was heel direct tegen mij, dat was niet altijd even leuk, maar wel nodig. Dankzij hem ben ik nu clean. Zonder hem was dat echt niet gelukt."

Benjamin vult aan: "Ik ben echt heel dankbaar dat ik dit nu mag doen. Mijn doel? Zoveel mogelijk mensen helpen. Vooral de jeugd, want zij zijn de toekomst."