BijstandsBonje: Acteurs spelen 30 bijstandsverhalen

De regels rond bijstand zijn streng. Je komt er niet zomaar in en heb je eenmaal een uitkering, dan voorwaarden en plichten waar je niet mee kunt schipperen. Logisch: het gaat om gemeenschapsgeld en dat is er niet om misbruik van te maken. Maar niet iedereen is even goed in staat om zich aan die regels, die ook best ingewikkeld zijn, te houden of ze te begrijpen. 1Twente Extra vertelt in de komende weken een kleine dertig korte verhalen waarbij het mis ging.

De wet houdt geen rekening met de vraag of een aanvrager of uitkeringsgerechtigde de regels en plichten begrijpt of niet. Houd je je er niet aan, ook al snap je niet wat er gevraagd wordt of doe je per ongeluk iets dat niet mag, dan ben je al gauw de sjaak. Maar ook in de beoordeling van een aanvraag of zo’n overtreding gaat het soms behoorlijk mis.

De werkelijkheid waar mensen in leven is soms gekker dan je in wetten en uitvoering krijgt dichtgetimmerd. In Enschede worden die wetten strikt nageleefd. In de afgelopen jaren zijn er dan ook talloze verhalen geweest waarbij die strikte naleving van regels schuurde met de situatie waarin mensen die afhankelijk waren van hun uitkering in leefden. Met soms schrijnende gevolgen. Te vaak, zeggen hulpverleners, bijstandsadvocaten en pleitbezorgers van de armen in de stad. Dat beeld komt ook naar voren in het onderzoek dat wij deden in het kader van OmArm Enschede. Kwetsbare mensen komen daardoor in problemen.

Onwetendheid

Uit onderzoek en ervaringen blijkt dat het merendeel van de mensen die dat overkomt niet moedwillig regels overtreedt. Echte fraudeurs, waar die strenge wetten voor bedoeld zijn, worden niet zo makkelijk gepakt. Vaak is er onwetendheid, een vergissing, een beperking of simpelweg stress om de eindjes aan elkaar te knopen in het spel waardoor mensen iets doen of nalaten en hun uitkering wordt gekort of ingetrokken, of hun aanvraag niet wordt toegekend. Sommigen van hen maken bezwaar, soms met hulp van een advocaat.

Bijstandsadvocaten en acteurs

Wij hebben een kleine dertig van dit soort verhalen verzameld. Ze komen stuk voor stuk uit de praktijk van een aantal bijstandsadvocaten in de stad die jaarlijks tientallen, soms een kleine honderd, bezwaar- en beroepszaken Bijstand afhandelen. We hebben op basis van die geanonimiseerde verhalen een serie monologen geschreven. Een elftal bekendere en minder bekende Enschedese acteurs vertelt ze voor de camera.

Zo nu en dan zullen we die serie aanvullen met een informatief artikel of een podcast. Er zijn bijvoorbeeld een paar centrale thema’s te halen uit die verschillende verhalen. Die voeren terug op de wettelijke regels en op de manier waarop die worden toegepast. We vertellen je waar je op moet letten en wat je kunt doen als je het niet eens bent met een beslissing van de gemeente.

BijstandsBonje volgen

De aankomende tijd zullen verschillende verhalen verschijnen via het YouTube-kanaal van 1Twente Enschede en via een IGTV-serie op de instagram-pagina van 1Twente. De verhalen zullen vervolgens ook worden toegevoegd in dit artikel.