Regenton die zelf buienradar checkt? UT maakt hem
Stel je voor dat een regenton zelf de buienradar in de gaten houdt. Als er over een paar uur een fikse bui dreigt, loopt hij nu vast leeg. En als heel Enschede vol staat met zelfdenkende tonnen, staan er nooit meer straten blank.
Zo’n slimme regenton bestaat dus gewoon. Het prototype - sympathiek genaamd Ensketon - staat op de Universiteit Enschede en is ontwikkeld door studenten, samen met de gemeente Enschede. Hij is nog in de testfase, maar als waterambtenaar Hendrik-Jan Teekens even mag dagdromen, dan staan er op termijn duizenden in achtertuintjes in de stad, en grote XL-versies bij bedrijven, waar tienduizenden liters water in opgevangen worden. Dan zouden Enschedese straten nooit meer blank staan.
Het idee voor een zelfdenkende regenton ontstond een jaar of twee geleden. De studierichting Creative Technology zocht afstudeeropdrachten die een maatschappelijk impact hebben, vertelt projectcoördinator Richard Bults. „We kwamen in contact met Hendrik-Jan Teekens en die vertelde dat ze in Enschede nogal eens last hebben van natte voeten.” Wat nu als je vaten inzet om bij zware regenval tijdelijk water op te slaan? Ligt voor de hand, zou je denken. „Het probleem is natuurlijk dat regentonnen vaak vol zitten als het regent”, zegt Teekens. „Dus dachten we : kunnen we niet zorgen dat het vat leeg is als het regent, en vol als we water nodig hebben?”
Jeroen Waterink (21) is een van de studenten die op de ontwikkeling van de ton is afgestudeerd. Hij legt het uit. „Stel je voor dat de ton is aangesloten op de waterafvoer. De ton checkt zelf de weersvoorspellingen. Komt er een bui aan, dan maakt hij een berekening: hoe groot is je dakoppervlak, hoeveel water kan hij verwachten. Twee uur van tevoren laat hij voldoende inhoud wegstromen in het riool en dan is hij klaar om de bui op te vangen.”
Want dat is het probleem in Enschede. Er ligt een enorm buizenstelsel onder de grond, maar bij echte hoosbuien overstroomt de boel. En de komende jaren wordt alleen maar meer regen verwacht. Al dat water moet ergens naartoe. Waterberging is daarom een serieuze taak waar de gemeente vele miljoenen in stopt. Bij elk groot gemeentelijke project wordt de waterafdeling ingeschakeld: waar laten we het water? De Ensketon kan een revolutie zijn.
Hij wordt nu op kleine schaal getest, maar kan in theorie ook op heel grote opvangsystemen gemonteerd worden. De essentie blijft gelijk. Denk aan industrieterreinen, aan zeecontainers, aan ondergrondse tanks. Lopen duizenden grote en kleine slimme tonnen in de stad op tijd leeg, dan is er voldoende capaciteit om even later de stortbui op te vangen. In droge tijden of bij lage grondwaterstand is er water in overvloed beschikbaar.
Het mooie is: de ton op zichzelf is niets bijzonders. Je kunt hem gewoon kopen bij een bouwmarkt. „Het hele idee is dat het een do-it-yourselfproject moet zijn”, zegt Bults. „Misschien hebben mensen al een domme ton in de tuin staan.” Dan is het een kleine stap, als je een beetje handig bent. Jeroen Waterink heeft op YouTube een instructiefilmpje geplaatst. Waar zaag je de gaten en schuif je de buizen in, daar komt het op neer. Het enige dat ontbreekt is de elektronische unit die bovenop de ton wordt geplaatst.
Die verwerkt gegevens over het weer, houdt de inhoud van de ton bij en laat het water weglopen. Verder niets. „Wij programmeren de unit en leveren die. Je moet alleen de stekker erin doen en kijken of het lampje groen wordt. Dat is alles”, zegt Bults. Wie dat leuk vindt, kan met zijn smartphone het waterniveau in de ton bijhouden. Maar wie zijn regenton niet zo boeiend vindt, kan hem ook direct vergeten. Hij zorgt voor zichzelf. „Het is een gewone regenton.”
Het project wordt betaald uit het rioolfonds en het Waterschap sponsort ook. De eerste Ensketon wordt nu bij een handvol vakmensen getest. Met de feedback die dat oplevert, wordt de Ensketon 2.0 gemaakt. Die verbeterde versie wordt dit jaar bij 24 gewone Enschedeërs geplaatst, om ‘normaal’ gebruik te testen. En dan? Dat is een beetje koffiedik kijken, maar de vooruitzichten zijn goed. Er wordt gewerkt aan een campagne en er wordt al nagedacht over nieuwe toepassingen. „Vierduizend slimme tonnen in Enschedese tuinen, dat is duizend kuub extra waterberging”, zegt Teekens. Het einde is in elk geval nog niet in zicht. „Dat dit gaat vliegen, daar ben ik van overtuigd”, zegt Bults.
Gerelateerd
