Koninklijke schilderprijs voor Enschedese Bobbi Essers: 'Ik wil iemands ware identiteit weergeven'

Nadat ze in 2022 afstudeert aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht, heeft Bobbi Essers twee dromen. Namelijk in een museum hangen met haar werk en kunnen leven van haar kunst. “Dat gaat lekker”, stelt Koning Willem-Alexander in zijn speech aan de 23-jarige kunstenares. “Na een jaar hangt ze zelfs al in een paleis.”

“Ja, wat een grappenmaker die man”, lacht Essers. Eén van de eerste dingen die de Koning tegen haar zei was dat hij haar werk eerder had gezien. De kunstenares had vol ongeloof gereageerd en vroeg hem waar hij haar werk had gezien. “Net. Hierbinnen”, antwoordde Koning Willem-Alexander. De Enschedese baalde dat zijn grapje niet echt waar was. “Waarschijnlijk is hij me nu alweer vergeten.”

Grote prijs

Maar vergeten worden zal Bobbi Essers niet snel. Voor de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst is namelijk veel aandacht in de kunstwereld. De prijs wordt sinds het jaar 1871 al uitgereikt aan aanstormend talent onder de 35 jaar en is bedoeld als een springplank voor hun carrière. “Er komt altijd veel pers naar de uitreiking”, zegt Essers. “Die aandacht is heel fijn. En het geldbedrag is ook niet niks.”

De kunstenares wil de gewonnen 9000 euro investeren in haar werk. “Je kunt er van alles mee doen. Ik ga er vooral heel veel verf van kopen”, zegt ze beslist. Op de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht had Essers het vaak over de prijs met studiegenoten en vrienden. “Bijna iedereen die ik ken, meldt zich ieder jaar weer aan. Een prijs als deze kan mensen écht op de kaart zetten.”

Drie winnaars

Uit de 495 inzendingen zijn vijftien kunstenaars genomineerd. De vijftien gelukkigen kregen een plekje in het Koninklijs Paleis Amsterdam om hun werk te exposeren. Het werk van Essers hangt aan tijdelijke pop-upmuren in de centrale hal van het paleis. Bezoekers die de expositie willen zien, betalen de entreeprijs voor het paleis. Een dertigtal van kunstwerken is tot en met 5 november te bezichtigen.

Bobbi Essers werd samen met Ricardo van Eyk en Thierry Oussou op voordracht van de jury onderscheiden door de Koning. Daarmee zijn er drie winnaars verkozen voor één van de oudste kunstprijzen van Nederland. Met hun karakteristieke werken vertellen de kunstenaars ieder een uniek verhaal.

Boodschap aan de wereld

“Op de kunstschool vragen docenten altijd: 'Wat wil je meegeven? Welk verhaal wil je vertellen?'”, zegt Essers. In de tijd op de HKU liet ze het thema feminisme veel terugkomen in haar schilderijen. “Dat was een veelbesproken onderwerp bij iedereen. Ik had het voornamelijk over ongesteldheid. Maar los van eigen ervaringen, had ik daar vanuit mezelf niet eens zoveel over te zeggen.”

Door de jaren heen komt Essers steeds meer tot de conclusie dat een boodschap pas persoonlijk wordt als het echt een eigen visie is. “Toen ik beter over de vraagstukken van docenten ging nadenken, kwam mijn liefde voor vrienden erg naar boven. Daar ben ik over gaan schilderen en ik was direct heel erg blij met die keuze. En nu nog steeds.”

Ode aan vriendschap

“Ze viert de vriendschap met verf: heel intiem en eerlijk.” Die mooie woorden laat Koning Willem-Alexander vallen tijdens zijn speech. Het werk van Essers biedt een kijkje in het leven van een queer vriendengroep. Haar schilderijen laten een veilige sfeer zien waarin vrienden elkaar onbeschaamd en liefdevol aanraken. Vaak bevatten de beelden enkele lichaamsdelen zoals een arm, hand of bovenbeen. “Het is een ode aan vriendschap, maar vooral aan mijn eigen vrienden.”

Essers maakt veel foto’s van haar vrienden. Gemaakte foto’s legt ze over elkaar heen in collages en die gemixte beelden schildert ze na in een realistische stijl. “Foto’s zijn voor mij het vervoersmiddel om een specifiek moment op het doek te krijgen”, legt de kunstschilder uit. “Het schilderij hoeft niet één op één de foto te zijn, maar ik wil wel iemands ware identiteit weergeven.” Om die reden schildert ze veel huid, moedervlekken en haar. Met die texturen wil ze een gevoel van nabijheid creëren en haar vrienden herkenbaar in beeld brengen.

Eerst afstuderen

Het gevoel voor kunst zit bij Essers in de familie. Haar moeder, Esther Schopman, is de stadsbeiaardier van Enschede. Schopman bespeelt het carillon in de toren van de Grote Kerk op de Oude Markt. Maar Essers wil niet in de voetstappen van haar moeder treden. “Nee, het carillon bespelen lijkt me echt een heel moeilijk beroep”, zegt de kunstenares, alsof haar eigen beroep niets voorstelt.

Die bescheidenheid is opvallend aan de talentvolle Enschedese. Ondanks de creativiteit die door haar aderen stroomt, ontdekte Essers pas op latere leeftijd dat ze kan schilderen. Na haar middelbare schooltijd op Enschedese school Het Stedelijk Kottenpark ging ze naar de kunstacademie. “Op mijn achttiende stopte ik met theater. Toen ik tijdens mijn studie in aanraking kwam met schilderkunst dacht ik: ‘Goh, dit is ook wel heel leuk: dit wil ik gaan doen.’”

Ook na het winnen van de bekende Koninklijke prijs is Essers bescheiden over haar toekomstplannen en dromen. Wat haar volgende stap is als kunstenaar? “Afstuderen van mijn masteropleiding in Groningen.”