Ministerie vreesde dat burgemeester Tubbergen azc-dwang Albergen eerder zou 'lekken'

Tubbergen heeft altijd volgehouden dat het 'totaal verrast was' toen staatssecretaris Van der Burg (Asiel) op 16 augustus 2022 bekendmaakte dat hij hotel 't Elshuys in Albergen had aangewezen als toekomstig asielzoekerscentrum. Hij passeerde daarmee de gemeente, die tegen de plannen was.

In februari bleek uit onderzoek van RTV Oost dat de gemeente meerdere keren voor die dwang is gewaarschuwd door het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA).

Notities

In nieuwe documenten van het ministerie van Binnenlandse Zaken, die zijn opgevraagd via de Wet Open Overheid (WOO), komt die dwang opnieuw ter sprake. Zo hoort het ministerie op vrijdag 12 augustus, vier dagen voor de officiële bekendmaking, dat de burgemeester van Tubbergen overweegt om de dwangmaatregel te delen met de buitenwereld.

"Ik krijg zojuist vanuit Justitie en Veiligheid het signaal dat de burgemeester van Tubbergen mogelijk vandaag naar buiten gaat brengen dat het Rijk van plan is om de vergunningsverlening aan zich te trekken, om zo de opvang van vluchtelingen in een hotel mogelijk te maken", schrijft een topambtenaar van het ministerie. Er wordt vervolgens in allerijl een concept-Kamerbrief opgesteld.

De gemeente Tubbergen zegt zich niet in de mailwisseling te herkennen. "Het gaat om interne berichtgeving van het ministerie. Hoewel wel wordt verwezen naar de burgemeester van de gemeente Tubbergen, zijn deze signalen afkomstig van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Deze signalen zijn ons niet bekend", zegt een woordvoerder.

Ze vervolgt: "Er is geen sprake geweest van waarschuwingen over dwang van plaatsing van asielzoekers. De plotselinge aankoop van het hotel door het COA op 16 augustus 2022 - het college moest dit via de media en omwonenden vernemen - en de mededeling van de staatssecretaris aan de burgemeester, waren een onaangename verrassing en werden gevoeld als een overval."

Dat 'weigergemeenten' gedwongen konden worden om een asielzoekerscentrum te hebben, vertelde staatssecretaris Van der Burg in juli 2022 ook tegen de media. Na afloop van een crisisoverleg over de situatie in Ter Apel zei hij 'dat het COA panden mag gaan kopen die geschikt zijn of gemaakt kunnen worden om mensen in op te vangen. Het kabinet belooft toestemming te geven om die in gebruik te nemen, ook als de gemeenteraad dat niet wil.'

Sinds april in gesprek

Uit eerdere documenten bleek dat het COA en de gemeente al sinds april 2022 met elkaar in gesprek waren over het hotel in Albergen. De gemeente zei daar eerder over: "Het Rijk heeft de invoering van de dwangwet besproken, maar deze was op het moment dat dit speelde nog niet ingevoerd. De gemeente was in de veronderstelling dat wij in gesprek waren met het COA over een mogelijke oplossingsrichting."

Bijna een jaar na het controversiële besluit van Van der Burg staat het toekomstig asielzoekerscentrum in Albergen nog altijd leeg. Het COA wilde er voor de zomer de eerste asielzoekers opvangen, maar de verwachting is nu dat dat op z'n vroegst na de zomer gebeurt.