Officier van justitie na geweldsexplosie Hengelo: 'Ouders, let op uw kinderen!'
5 februari 2022. Een toevallige passant wordt in de spoortunnel bij het station in Hengelo meedogenloos tegen zijn hoofd geschopt door een groep jongens. Het slachtoffer kan vluchten, maar niet veel later krijgen ze hem weer te pakken en gaan ze verder waar ze gebleven zijn. De hoofddader is 14 jaar. Carlo Dronkers heeft als officier van justitie al het nodige meegemaakt, maar deze zaak was anders. Deze mishandeling was namelijk de zoveelste in een afschrikwekkende reeks.
'Alles werd gefilmd'
Voor de goede orde: de daders zijn inmiddels voor de rechter geweest en hebben straffen opgelegd gekregen. Vorige week trad de zogeheten 'lokale driehoek', bestaande uit burgemeester, politiechef en officier van justitie, naar buiten met het verhaal. Maandag 5 juni was laatstgenoemde, Carlo Dronkers, in Twente belast met jongerenzaken, te gast in 1Twente Vandaag.
"Hoe het balletje aan het rollen kwam?", herhaalt Dronkers de vraag van interviewer Niels Veurink. "Na die mishandeling op 5 februari 2022 heeft Hester Scholten (politiechef Midden-Twente, red.) burgemeester Sander Schelberg opgebeld en haar grote zorgen geuit. En kort daarna kwam ik in beeld. Hoe heftiger een feit, hoe sneller het Openbaar Ministerie erbij betrokken wordt." En de feiten waren heftig: de daders waren allen tussen de 14 en 17 jaar, van eind december 2021 tot begin februari 2022 was het vrijwel elk weekend raak in Hengelo, meestal waren de slachtoffers willekeurig gekozen, de omstanders spraken de jongens die het fysieke geweld pleegden er niet op aan en alles werd gefilmd.
Groepsdruk
Dronkers ziet dat laatste als een belangrijk verschil met soortgelijke zaken pakweg 10, 15 jaar geleden: "Vóór er mobieltjes en sociale media waren deden jongeren wel eens stoere uitspraken, maar ze werden er zelden aan gehouden. Tegenwoordig wordt de groepsdruk versterkt, doordat alles wordt vastgelegd: 'Je moét in de praktijk brengen wat je zegt'. Daarom hebben veel jongeren altijd een mes bij zich en daardoor is de drempel om dat mes als wapen te gebruiken veel lager."
De verantwoordelijke bende kreeg van de politie de naam 'Bridgegroep', naar de locatie waar ze zich meestal ophielden: het plein voor winkelcentrum Thiemsbrug. Inmiddels is die groep opgeheven en zijn de daders gestraft. Een destijds 15-jarige Hengeloër kreeg de zwaarste straf opgelegd: 226 dagen jeugddetentie, waarvan 180 dagen voorwaardelijk. Daarbij kreeg hij een taak- en leerstraf van samen 235 uur, dient hij de geleden schade te vergoeden en wordt hij verplicht begeleid door jeugdreclassering tijdens zijn proeftijd van 2 jaar.
Zwaardere straffen?
Die straffen zijn niet zwaar genoeg, naar de zin van veel mensen die via social media reageerden. Dronkers: "Het klopt dat geen van de daders na de uitspraak terug de gevangenis in hoefde. Ze hadden tijdens hun voorlopige hechtenis al genoeg uren vastgezeten. Zo'n straf lijkt misschien soft in de ogen van buitenstaanders, maar dan moet je de details wel kennen."
Volgens Dronkers is het altijd een afweging tussen 'zorgen dat recht gedaan wordt aan de slachtoffers' en 'zorgen dat de dader een eerlijke kans op een goede toekomst krijgt'. "Bij opgroeien hoort het maken van fouten. Daarom zit het jeugdstrafrecht nu eenmaal anders in elkaar dan het volwassenenstrafrecht. Als je de mensen die roepen om zwaardere straffen vraagt hoe ze zouden willen dat hun eigen kind in een soortgelijk geval berecht zou worden, dan vragen ze om zo zorgvuldig en professioneel mogelijk naar de zaak te kijken."
Normale gezinnen
Ook omdat geen van deze kinderen eerder met justitie in aanraking was geweest. "Het zijn stuk voor stuk heel normale gezinnen." Hij haalt een emotioneel moment tijdens een van de rechtszaken aan: "De moeder van een van de jongens die terechtstond, barstte in tranen uit en zei: 'Ik schaam me richting het slachtoffer zo voor wat er hier gebeurd is!'. En toen heb ik tegen dat ventje gezegd: 'Je hoeft je van mij niks aan te trekken, maar kijk eens achterom, naar je moeder. Trek je dáár asjeblieft wél iets van aan!"
Het raakt de officier van justitie, zelf óók vader, duidelijk als hij de anekdote aanhaalt: "Ik vind dat we als opvoeders meer op onze kinderen moeten letten. Je hoeft echt niet elke avond hun telefoons te controleren, maar praat wel met ze: 'Wat doe je 's avonds op straat?' of 'hoe kom je aan die dure jas?'" Meer nog dan leraren, wil hij ouders op hun plichten wijzen: "We gooien al zoveel op het bordje van de leraar tegenwoordig, maar hier ligt echt een taak voor ouders en verzorgers. En ik snap dat het lastig is, want de meeste jongeren zijn thuis heel anders, dan in zo'n groep, met z'n eigen dynamiek."
