Boeren waren blij als Akzo ging boren op hun land en ze werden nog blijer als er zout werd aangeboord. Akzo betaalde goed. Er was echter 1 voorwaarde; je mocht er met niemand over kletsen. Helemaal niet bij een schadevergoeding. Zo kon Akzo haar gang gaan, terwijl iedereen wist dat er zaken onder de pet werden gehouden. Denk niet dat de lekkages het enige was wat speelde; er zijn ook bodemverzakkingen geweest, waarvan de schades op de traditionele Akzo-wijze werden afgehandeld.
Zo bleef Akzo/Nobel een technisch pareltje van Twente. Een pareltje, dat 1 keer per jaar in het nieuws kwam, omdat er bij strenge winters te weinig strooizout was en bij zachte winters de hallen in Hengelo vol bleven. En er waren chloortreinen, maar die reden ‘s nachts. Het bedrijf zit in Hengelo, maar heeft een leidingennetwerk over diverse gemeenten. Om te beginnen in Enschede.
Je bent wethouder van milieu in Enschede en je maakt je overal druk om, maar niet om Akzo. En dan breekt de pleuris uit; op jouw grondgebied gaan leidingen lekken en dan blijkt Akzo al jarenlang flora en fauna in jouw gemeente te vergiftigen. En wie wordt erop aangekeken? Jij, wethouder van milieu; Hans van Agteren. En hoe reageer je als portefeuillehouder? Je zegt dat je het niet weet en vervolgens wacht je af. Daarmee kun je het redden, maar dan moet het wel rustig blijven. En dat blijft het niet. De lekkages blijken geen incidenten, maar structureel; het is voor het bedrijf de gewoonste zaak van de wereld. Dat is een behoorlijke klap en wat erger is, de gemeenteraad wordt wakker en gaat vragen stellen, eerst mondeling, later ook schriftelijke. Je eigen partij wordt onrustig en je gaat de volgende fase in; de fase van “we wachten op de antwoorden van het college”.
In die fase zitten we nu en ambtenaren en bestuurders zijn druk bezig antwoorden te verzinnen op de vragen. Als ze antwoorden:” We wisten het.”, krijgen ze te horen: “Waarom heb je dan niets gezegd of gedaan?” en als ze zeggen:”We wisten van niets.”, wordt er gezegd: “Maar je had het moeten weten.” Inmiddels weten we dat er jarenlang overleg met Akzo is geweest, waarbij ook de lekkages werden genoemd. Wat de ambtenaren en de bestuurders met die informatie deden is niet helder. En dan komen er nieuwe cijfers, 43 lekkages sinds 1994. En weet u wat het is? Ik geloof het niet en denk dat er veel meer lekkages zijn geweest. Bij die 43 lekkages zitten niet olielekkages. Akzo spuit olie de grond in om zoutholtes te stabiliseren. Bent u er nog? Zout eruit, olie erin. Duidelijk is dat Hans van Agteren een politiek probleem heeft. De vraag is: “Haalt hij de Kerst als wethouder?”
Jan Visser