In het audiofragment hierboven geeft Tubantia-journalist Pim Lindeman uitleg over de serie verhalen in de krant over Enschede en Satudarah. Drugshandel, wapenhandel, bedreiging, geweld, hennepproductie en witwassen: leden van Satudarah worden door het OM in verband gebracht met een waslijst aan delicten. Aan hoofdofficier van justitie John Lucas de taak om daar in Twente een einde aan te maken. Dat is echt nodig, geloof me zegt hij. Ze plaatsen zichzelf stelselmatig buiten de wet. Dat dragen ze zelfs uit met hun outlaw imago. Maar daarmee steken ze eigenlijk een dikke middelvinger op naar de samenleving. En dat is onacceptabel.
Ondermijnende houding
Met de aanpak van deze ondermijnende houding vervult het OM volgens Lucas twee van haar belangrijkste taken. We zijn normstellend en handhavend. We handhaven waar de regels worden overtreden en laten de rechter daarna beslissen welke straf daarop moet volgen. Maar we stellen normen omdat dit gedrag de samenleving ontwricht, en je van de overheid mag verwachten dat ze laat zien dat dit absoluut niet geaccepteerd wordt.
Toch zorgde de strafrechtelijke aanpak van Satudarah in Twente regelmatig voor kritiek aan het adres van het OM. Want hoe zwaar de verdenkingen richting leden van de motorclub ook waren, tot lange celstraffen leidden ze nog nooit. Het leverde het beeld op van een overheid die geen grip krijgt op het probleem.
Aanpak is succesvol
Volgens Lucas is het onterecht. Dat een rechter in sommige zaken heeft besloten dat een verdenking niet bewezen kon worden respecteer ik, maar dat betekent niet dat onze aanpak niet succesvol is. Ik begrijp dat de burger ons succes wil afmeten aan de opgelegde straffen, maar dat doe ik niet. Als criminelen acht keer een half jaar gevangenisstraf opgelegd krijgen in plaats van een persoon die tien jaar moet zitten, dan is dat voor mij ook succes.
'Onterechte heksenjacht'
Motorclubleden die klagen over een onterechte heksenjacht door het OM kunnen dan ook niet op sympathie van de hoofdofficier rekenen. Dat vind ik een zeurverhaal. Tachtig procent van de leden heeft een strafblad, dus je moet niet gaan zeuren als je onze aandacht trekt als je een Satudarah-hesje aantrekt. Ze zeggen ook vaak dat wij aan het pesten zijn. Onzin, het is toch niet gek dat wij vaker controleren op plekken waar de kans groot is dat er iets mis is?
Toekomst
Met de voortdurende focus op leden van motorclubs wil het OM één ding voorkomen. Dat ze zich onaantastbaar gaan voelen. Daarmee zou het probleem voor ons oncontroleerbaar kunnen worden en dat is ons doemscenario. Op dit moment is dat gelukkig niet dichtbij, want Satudarah is geen echte machtsfactor in Twente. Maar we moeten er hard voor werken om ze dat ook niet te laten worden.
Lucas vertrouwt op een toekomst waarin geen plek meer is voor motorbendes. De maatschappij ziet steeds beter in dat ze echt ongewenst zijn. Wat dat betreft brokkelt de grond onder de voeten van de motorbendes af. Dat zal nog wel even doorgaan, tot het moment dat niemand ze meer wil.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en TV Enschede FM, foto: Carlo ter Ellen.