Nieuws
Enschede
Uitwisseling Java - Enschede: Onze koe op Java doet het niet zo goed
Een holsteiner geeft op Java gemiddeld 10 tot 12 liter melk. Het zijn exact dezelfde zwartbonte koeien als in Twente in de wei lopen. Alleen: bij ons geven ze 30 liter. Waar ligt dat aan? Melkveehoudster Adinda Roerink helpt Javaanse boeren op weg.
Twee Javaanse boeren logeerden onlangs in Enschede, bij melkveehoudster Adinda Roerink (48). Ze waren uitgenodigd door het kennisprogramma Farmer2famer van zuivelgigant FrieslandCampina. Al sinds de jaren tachtig helpt dit bedrijf kleine boeren in Azië, Afrika en Oost-Europa met praktische kennis en handige tips. In maart was Roerink nog drie weken op Java, waar ze 25 boeren bezocht en haar kennis met hen deelde. Het doel van de bezoekjes: hogere melkproductie, betere kwaliteit.
Op Java zijn het vaak vooral particulieren die een paar koeien houden. Meestal niet meer dan vijftien, vaak minder. De Indonesische Nenih, een van beide boeren die een bezoek bracht aan het Enschedese bedrijf, heeft er vijf. Zij werkte als verkoopster van zuivelproducten , vertelt Adinda Roerink.
Tot ze besloot dat het handig zou zijn om zelf een koe te hebben. Maar een koe kost daar ongeveer net zoveel als een huis. Ze heeft toch de switch gemaakt. Dat verloopt duidelijk anders dan in Nederland. Ze is eerst manager geworden van de koe van iemand anders, waarbij ze de winst deelden. Uiteindelijk kon ze zelf een koe kopen. Nu, tien jaar later, heeft ze vijf koeien.
Besmet
De melk gaat net als hier naar de melkfabriek, maar daar houdt de overeenkomst op. De melk van de lokale koeien is door de relatief onhygiënische omstandigheden inferieur aan die van Nederlandse melkveehouders. Er zitten te veel besmettingen in. Als je in Nederland zulke melk inlevert, wordt hij afgekeurd. In Indonesië wordt hij gebruikt voor het maken van gecondenseerde melk, voor de interne markt. Voor het maken van zoiets als babyvoeding wordt melk geïmporteerd.
Vanwaar nu dat grote verschil in productie? De koeien krijgen daar veel meer krachtvoer en minder gras , zegt Roerink. Dat is niet zo gek want ze hebben minder gras. Ze halen het overal vandaan, tot uit de berm. De levensomstandigheden zijn slechter. Hier discussiëren wij over de koe in de wei, maar daar liggen koeien gewoon hun hele leven in een hok met links en rechts een halve meter ruimte. Ze kunnen niet normaal liggen en liggen in de mest.
Hygiëne
Ook de hygiëne, en dus de kwaliteit, is een probleem. Vanwege die mest wassen ze de koeien voordat ze ze melken. Alle natte rommel loopt dan richting de uier en druppelt na in het emmertje eronder terwijl ze melken. Wij hebben gezegd: was alleen de uiers als dat nodig is, en doe de rest na het melken. En als je melkbussen gebruikt, maak ze dan schoon met water en zeep. En zet ze na afloop op de kop, zodat alles eruit druppelt. Anders blijft het restje onderin liggen. Ligt dat niet voor de hand? Voor ons is dat logisch, maar daar niet.
Cultuurshock
De beide Javaanse boeren zijn geselecteerd uit een grote groep. Ze zijn twee weken op bezoek in Nederland en bezoeken hier onder meer een beurs en een veekeuring in Zwolle. Bij Roerink waren ze twee dagen te gast. Ze bekeken de moderne stal, de melkrobot en kregen uitleg over het inkuilen. Ook zagen ze de enorme, groene weilanden en de voor Javaanse begrippen grote veestapel.
50 hectare
Dat is een cultuurshock, ja. Wij hebben 115 melkkoeien en 60 stuks jongvee. Veel meer dan zij gewend zijn. Is dat niet demotiverend? Ja, misschien wel. Maar we hebben ze ook foto s laten zien van 50 jaar geleden, toen wij hier ook nog met melkbussen werkten. En we hebben uitgelegd hoe ruilverkaveling werkt. Wij zijn ook niet begonnen met 50 hectare.
Een systeem zoals wij in Nederland kennen is nog ver weg op Java, maar het gaat om kleine stapjes. Uiteindelijk is het doel om het leven van de kleine boeren en hun koeien op Java een tikje beter te maken. Want een koe die zich goed voelt, geeft meer melk. Al leveren onze tips gemiddeld maar 1 liter extra melk op, dat is toch tien procent meer opbrengst.
Kwaliteit
Het project Farmer2farmer van FrieslandCampina loopt al sinds de jaren tachtig. Het zuivelbedrijf probeert met het Dairy Development Programme lokale boeren in Azië, Afrika en Oost-Europa te ondersteunen met praktische hulp. Het programma richt zich op de kwaliteit van de melk, verhogen van de productie en de levensomstandigheden van de boeren. Er zijn onder meer uitwisselingsprogramma s. Nederlandse boeren bezoeken hun verre collega s en delen hun kennis, enkele lokale boeren brengen op hun beurt een bezoek aan Nederland. Sinds de oprichting heeft FrieslandCampina op deze manier ruim een kwart miljoen kleine boeren kunnen helpen.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Adinda Roerink
Op Java zijn het vaak vooral particulieren die een paar koeien houden. Meestal niet meer dan vijftien, vaak minder. De Indonesische Nenih, een van beide boeren die een bezoek bracht aan het Enschedese bedrijf, heeft er vijf. Zij werkte als verkoopster van zuivelproducten , vertelt Adinda Roerink.
Tot ze besloot dat het handig zou zijn om zelf een koe te hebben. Maar een koe kost daar ongeveer net zoveel als een huis. Ze heeft toch de switch gemaakt. Dat verloopt duidelijk anders dan in Nederland. Ze is eerst manager geworden van de koe van iemand anders, waarbij ze de winst deelden. Uiteindelijk kon ze zelf een koe kopen. Nu, tien jaar later, heeft ze vijf koeien.
Besmet
De melk gaat net als hier naar de melkfabriek, maar daar houdt de overeenkomst op. De melk van de lokale koeien is door de relatief onhygiënische omstandigheden inferieur aan die van Nederlandse melkveehouders. Er zitten te veel besmettingen in. Als je in Nederland zulke melk inlevert, wordt hij afgekeurd. In Indonesië wordt hij gebruikt voor het maken van gecondenseerde melk, voor de interne markt. Voor het maken van zoiets als babyvoeding wordt melk geïmporteerd.
Vanwaar nu dat grote verschil in productie? De koeien krijgen daar veel meer krachtvoer en minder gras , zegt Roerink. Dat is niet zo gek want ze hebben minder gras. Ze halen het overal vandaan, tot uit de berm. De levensomstandigheden zijn slechter. Hier discussiëren wij over de koe in de wei, maar daar liggen koeien gewoon hun hele leven in een hok met links en rechts een halve meter ruimte. Ze kunnen niet normaal liggen en liggen in de mest.
Hygiëne
Ook de hygiëne, en dus de kwaliteit, is een probleem. Vanwege die mest wassen ze de koeien voordat ze ze melken. Alle natte rommel loopt dan richting de uier en druppelt na in het emmertje eronder terwijl ze melken. Wij hebben gezegd: was alleen de uiers als dat nodig is, en doe de rest na het melken. En als je melkbussen gebruikt, maak ze dan schoon met water en zeep. En zet ze na afloop op de kop, zodat alles eruit druppelt. Anders blijft het restje onderin liggen. Ligt dat niet voor de hand? Voor ons is dat logisch, maar daar niet.
Cultuurshock
De beide Javaanse boeren zijn geselecteerd uit een grote groep. Ze zijn twee weken op bezoek in Nederland en bezoeken hier onder meer een beurs en een veekeuring in Zwolle. Bij Roerink waren ze twee dagen te gast. Ze bekeken de moderne stal, de melkrobot en kregen uitleg over het inkuilen. Ook zagen ze de enorme, groene weilanden en de voor Javaanse begrippen grote veestapel.
50 hectare
Dat is een cultuurshock, ja. Wij hebben 115 melkkoeien en 60 stuks jongvee. Veel meer dan zij gewend zijn. Is dat niet demotiverend? Ja, misschien wel. Maar we hebben ze ook foto s laten zien van 50 jaar geleden, toen wij hier ook nog met melkbussen werkten. En we hebben uitgelegd hoe ruilverkaveling werkt. Wij zijn ook niet begonnen met 50 hectare.
Een systeem zoals wij in Nederland kennen is nog ver weg op Java, maar het gaat om kleine stapjes. Uiteindelijk is het doel om het leven van de kleine boeren en hun koeien op Java een tikje beter te maken. Want een koe die zich goed voelt, geeft meer melk. Al leveren onze tips gemiddeld maar 1 liter extra melk op, dat is toch tien procent meer opbrengst.
Kwaliteit
Het project Farmer2farmer van FrieslandCampina loopt al sinds de jaren tachtig. Het zuivelbedrijf probeert met het Dairy Development Programme lokale boeren in Azië, Afrika en Oost-Europa te ondersteunen met praktische hulp. Het programma richt zich op de kwaliteit van de melk, verhogen van de productie en de levensomstandigheden van de boeren. Er zijn onder meer uitwisselingsprogramma s. Nederlandse boeren bezoeken hun verre collega s en delen hun kennis, enkele lokale boeren brengen op hun beurt een bezoek aan Nederland. Sinds de oprichting heeft FrieslandCampina op deze manier ruim een kwart miljoen kleine boeren kunnen helpen.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Adinda Roerink
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.
Download onze app
