Pas op de plaats dreigt voor grote projecten in Enschede door stikstof

Nee, de stad gaat niet meteen op slot. VVD-wethouderJeroen Diepemaat geeft gedecideerd antwoord op de vraag wat de status is van een lijst met 25 concept-bestemmingsplannen in Enschede die door de ambtenaren tegen het licht worden gehouden na een uitspraak van de Raad van State over stikstof. Maar dat wil niet zeggen dat we achterover leunen.

Lonnekerberg
Het staatje met grote en kleine projecten in de stad, opgevraagd door D66-raadslid Vic van Dijk, wordt door de wethouder met argusogen bekeken. Het werd opgesteld na een uitspraak van het hoogste rechtsorgaan medio juli dat een streep haalde door de herontwikkeling van een deel van de voormalige vliegbasis. De Raad van State ging mee in het bezwaar van de Stichting Lonnekerberg tegen de herontwikkeling van het middengebied van de voormalige vliegbasis vanwege de gevreesde milieugevolgen voor de Lonnekerberg. De gevolgen voor de activiteiten daar - festivals, bedrijvigheid - worden nog steeds bestudeerd. Ook andere grote projecten werden door de Raad van State-stikstofuitspraak hard getroffen. Zoals het Tracébesluit A27/A12 Ring Utrecht.

Grote zorgenMaar de aanwezigheid van stikstof beperkt zich niet tot de omgeving van de luchthaven. Stikstof is overal en raakt in theorie dus ook andere plannen. Diepemaat: Ik maak me hier grote zorgen over. We hebben alle consequenties van de uitspraak van de Raad van State nog niet scherp. Maar helemaal uitsluiten dat al plannen geen vertraging oplopen kan ik niet.

Rutbeek
De zorg betreft met name het Rutbeek. Al jarenlang ligt er een ambitieus project op de tekentafel om in de nabijheid van het recreatiepark 250 vakantiewoningen en andere recreatieve voorzieningen te realiseren die Enschede ongetwijfeld veel geld opleveren. Het beoogde park leidt echter onvermijdelijk tot stikstofuitstoot, zeker in combinatie met de depositie (het neerslaan van minerale stoffen en gassen op een vaste ondergrond), die het gevolg is van bestaande agrarische activiteiten. En dat terwijl de Natura 2000-gebieden Buurserzand & Haaksbergerveen en Witte Veen op een steenworp afstand liggen.

Exercitie
Een voortoets zal moeten uitwijzen wat de vermoedelijke stikstofuitstoot zal zijn. Dat gebeurt aan de hand van een rekenkundige exercitie waarmee de depositie in een gebied van 5 kilometer wordt berekend. De toets wordt in principe op alle 25 bestemmingsplannen die nu in procedure zijn losgelaten. Is de voorziene uitstoot significant , zoals de wethouder het omschrijft, dan gaat een plan uitgebreid de molen in . Diepemaat: Als er dan bezwaar wordt gemaakt, dan kan het zijn dat een plan on hold gaat. Dan stagneert de ontwikkeling van de stad.

Tot voor kort bood het Programma Aanpak Stikstof (PAS) uitkomst bij verwachte milieuschade en kon het bouwen op plek A worden gecompenseerd met de aanleg van nieuwe natuur op locatie B. Dat instrument is vernietigd door de Raad van State, die het PAS eind mei als strijdig met de natuurbeschermingswet verklaarde. Op zich begrijp ik dat , zegt Diepemaat. Het is toch een beetje creatief boekhouden met de natuur en de toekomst wat je aan het doen bent. Aan de andere kant heb ik het gevoel ook dat de balans economie-ecologie aan het doorslaan is. Maar we hebben het er mee te doen.

Razend moeilijkEn dus breken ze zich in Enschede het hoofd over een kwestie die na het verdict van de Raad van State half juli grote gevolgen kan hebben voor ruimtelijke ontwikkelingen. Diepemaat spreekt van een razend moeilijk dossier . Toen ik een jaar geleden wethouder werd, hebben ambtenaren mij wel even moeten bijpraten. Ik constateer dat we niet de enige zijn die met dit onderwerp worstelen. Het wachten is op een commissie met Johan Remkes (voormalig minister en tot voor kort commissaris van de Koning, red.). Die moet met aanbevelingen komen over hoe overheden kunnen omgaan met de situatie die nu is ontstaan , aldus de bestuurder, die verwacht dat de binnenstedelijke projecten in Enschede weinig of geen gevaar lopen. Zoals de Kop Boulevard en meerdere grotere woningbouwprojecten. Al weet je dat natuurlijk nooit zeker.

Bezwaren
Dat dacht ik aanvankelijk ook , zegt D66-gemeenteraadslid Vic van Dijk, die recent bij de gemeente in de vorm van technische vragen informeerde naar de mogelijke consequenties van de stikstofkwestie voor andere ontwikkelingen in Enschede. Dat projecten in de stad niet in de gevarenzone zitten, leek me duidelijk. Maar als ik dan lees dat het om een gebied van 5 kilometer gaat, dan weet ik het nog niet zo. Veel hangt ook af van de vraag of mensen bezwaar maken tegen plan. Gebeurt dat, dan kunnen de gevolgen verstrekkend zijn. En die bezwaren komen er bij het Rutbeek ongetwijfeld.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: LIFE/gemeente Enschede