Nieuws
Enschede
Vertrekkend directeur zag crematoria in Twente veranderen: Cliché van koffie met cake is passé'
Peter Molema was tien jaar directeur van Crematoria Twente en gaat vandaag met pensioen. Hij constateert dat de karikaturen rond het cremeren gelukkig zijn vervaagd. "Het draait om beleving en uiteindelijk bezinning."
Hij heeft zijn eigen uitvaart in grote lijnen wel voor ogen. Peter Molema (66) mag hopen dat het nog heel lang op zich laat wachten, maar als het zover is? Dan volgt een crematie. Natuurlijk. "Met muziek van Fauré en na afloop een glas wijn. Cremeren is een verzorgde manier om stil te staan bij het leven."
Hij heeft er tien jaar lang vorm aan gegeven als directeur-bestuurder van Crematoria Twente. In die periode stond Molema aan het roer bij de bouw van nieuwe crematoria in Borne en Oldenzaal en kwamen renovaties tot stand in Almelo en Enschede. "We zijn hier voor driekwart klaar", zegt Molema als hij twee dagen voor zijn officiële afscheid in Usselo door een gang loopt die vanwege een flinke opknapbeurt is afgeplakt. Vervolgens leidt hij zijn bezoek de sober verbouwde grote aula binnen. "Het is mooi, maar bovenal functioneel gerenoveerd. Zoals het hoort."
Een plek waar je je welkom voeltIn de aangrenzende ontvangstruimte valt één ontbrekend detail meteen op. Wie hooguit één keer in de paar jaar op deze plek komt mist het bordje-met-lampje 'Stilte'. De dwingende waarschuwing die bezoekers tot zwijgen moet manen, is al een jaar geleden weggehaald. Bewust. Het illustreert wat een crematorium in de huidige tijd wil zijn: een plek waar mensen zich welkom voelen.
"Het is niet meer van deze tijd dat een crematorium bezoekers iets verbiedt", zegt Molema over het weghalen van het bordje. "Hier komen mensen die elkaar gisteren nog hebben gezien, maar ook die elkaar dertig jaar niet hebben gesproken. Dan is een crematie een weerzien. Moeten wij dan zeggen dat ze hun mond moeten houden? Bovendien, mensen weten zich meestal passend te gedragen."
Drie kwartier niet meer de normNa tien jaar werken met afscheid van het leven weet hij dat de karikatuur van het cremeren is vervaagd. "Het cliché - van een bijeenkomst van drie kwartier met een lauw kopje koffie en een slap plakje cake, waarna je beleefd wordt verzocht weer op te stappen - bestaat allang niet meer.
In een tijd waarin het leven steeds vaker met applaus in plaats van stilte wordt uitgeluid, kan veel, zo niet alles in het crematorium. "Die drie kwartier is allang de norm niet meer. Willen mensen een langere bijeenkomst van een halve dag? Geen probleem. Een buffet omdat mensen misschien van ver komen? Het kan. Het punt met cremeren is dat er heel lang aanbod-gericht is gewerkt. Binnen die en die standaarden voltrok zich een crematie: muziekje, toespraak, muziek."
In de sneeuwMaar de klant, de inwoner van Twente, wenst meer. "Die wil een afscheid dat de overledene recht doet. Het heeft er door de jaren heen voor gezorgd dat een crematorium een plek van beleving is geworden. De moderne techniek werkt wat dat betreft natuurlijk enorm mee; we kunnen alles laten zien en horen. Het biedt je de mogelijkheid op allerlei manieren stil te staan bij dat leven; in stilte en verdriet of meer uitgelaten en uitbundig.
Willen mensen iets buiten doen, dan kan dat. we hebben in Usselo een buitenruimte, met geluidsvoorzieningen. Dan zie je jonge kinderen die niet een uur lang stil hoeven zitten maar kunnen ronddartelen. We hebben zelfs wel eens een ceremonie in de sneeuw gehad.
De verschuiving dat niet langer het aanbod maar de wens van de inwoner dit werk bepaalt, zie je ook aan de dagen waarop bijeenkomsten plaatsvinden. De crematie op maandagmorgen wordt minder gangbaar, we zien steeds meer een tendens naar het einde van de week en het weekeinde. Zoals bij een huwelijk. Of 's avonds, dat kan en gebeurt ook." Het afscheid van iemand is waardevol, mensen willen dat ook op een waardevol moment van de dag doen."
Automatisch bezinnenHij filosofeert: "Die beleving die we creëren met een crematie naar wens leidt uiteindelijk tot iets als zingeving, tot zelfreflectie. Wie een crematorium binnenstapt en bij een dienst zit, gaat zich automatisch bezinnen. Die denkt na, over zijn eigen einde of verlies. Iedereen die een klein kind een liedje hoort zingen voor opa laat vanzelf zijn gedachten gaan. Hoe gaat het verder met die jongen of dat meisje, hoe laat ik zelf mijn kinderen achter?"
Die overpeinzing en bezinning- dáár draait het om in en rond een crematorium. "Het is prachtig om daar met en voor de mensen aan te werken."
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Lars Smook
Hij heeft er tien jaar lang vorm aan gegeven als directeur-bestuurder van Crematoria Twente. In die periode stond Molema aan het roer bij de bouw van nieuwe crematoria in Borne en Oldenzaal en kwamen renovaties tot stand in Almelo en Enschede. "We zijn hier voor driekwart klaar", zegt Molema als hij twee dagen voor zijn officiële afscheid in Usselo door een gang loopt die vanwege een flinke opknapbeurt is afgeplakt. Vervolgens leidt hij zijn bezoek de sober verbouwde grote aula binnen. "Het is mooi, maar bovenal functioneel gerenoveerd. Zoals het hoort."
Een plek waar je je welkom voeltIn de aangrenzende ontvangstruimte valt één ontbrekend detail meteen op. Wie hooguit één keer in de paar jaar op deze plek komt mist het bordje-met-lampje 'Stilte'. De dwingende waarschuwing die bezoekers tot zwijgen moet manen, is al een jaar geleden weggehaald. Bewust. Het illustreert wat een crematorium in de huidige tijd wil zijn: een plek waar mensen zich welkom voelen.
"Het is niet meer van deze tijd dat een crematorium bezoekers iets verbiedt", zegt Molema over het weghalen van het bordje. "Hier komen mensen die elkaar gisteren nog hebben gezien, maar ook die elkaar dertig jaar niet hebben gesproken. Dan is een crematie een weerzien. Moeten wij dan zeggen dat ze hun mond moeten houden? Bovendien, mensen weten zich meestal passend te gedragen."
Drie kwartier niet meer de normNa tien jaar werken met afscheid van het leven weet hij dat de karikatuur van het cremeren is vervaagd. "Het cliché - van een bijeenkomst van drie kwartier met een lauw kopje koffie en een slap plakje cake, waarna je beleefd wordt verzocht weer op te stappen - bestaat allang niet meer.
In een tijd waarin het leven steeds vaker met applaus in plaats van stilte wordt uitgeluid, kan veel, zo niet alles in het crematorium. "Die drie kwartier is allang de norm niet meer. Willen mensen een langere bijeenkomst van een halve dag? Geen probleem. Een buffet omdat mensen misschien van ver komen? Het kan. Het punt met cremeren is dat er heel lang aanbod-gericht is gewerkt. Binnen die en die standaarden voltrok zich een crematie: muziekje, toespraak, muziek."
In de sneeuwMaar de klant, de inwoner van Twente, wenst meer. "Die wil een afscheid dat de overledene recht doet. Het heeft er door de jaren heen voor gezorgd dat een crematorium een plek van beleving is geworden. De moderne techniek werkt wat dat betreft natuurlijk enorm mee; we kunnen alles laten zien en horen. Het biedt je de mogelijkheid op allerlei manieren stil te staan bij dat leven; in stilte en verdriet of meer uitgelaten en uitbundig.
Willen mensen iets buiten doen, dan kan dat. we hebben in Usselo een buitenruimte, met geluidsvoorzieningen. Dan zie je jonge kinderen die niet een uur lang stil hoeven zitten maar kunnen ronddartelen. We hebben zelfs wel eens een ceremonie in de sneeuw gehad.
De verschuiving dat niet langer het aanbod maar de wens van de inwoner dit werk bepaalt, zie je ook aan de dagen waarop bijeenkomsten plaatsvinden. De crematie op maandagmorgen wordt minder gangbaar, we zien steeds meer een tendens naar het einde van de week en het weekeinde. Zoals bij een huwelijk. Of 's avonds, dat kan en gebeurt ook." Het afscheid van iemand is waardevol, mensen willen dat ook op een waardevol moment van de dag doen."
Automatisch bezinnenHij filosofeert: "Die beleving die we creëren met een crematie naar wens leidt uiteindelijk tot iets als zingeving, tot zelfreflectie. Wie een crematorium binnenstapt en bij een dienst zit, gaat zich automatisch bezinnen. Die denkt na, over zijn eigen einde of verlies. Iedereen die een klein kind een liedje hoort zingen voor opa laat vanzelf zijn gedachten gaan. Hoe gaat het verder met die jongen of dat meisje, hoe laat ik zelf mijn kinderen achter?"
Die overpeinzing en bezinning- dáár draait het om in en rond een crematorium. "Het is prachtig om daar met en voor de mensen aan te werken."
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Lars Smook
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.
Download onze app
