Er komt een landelijke crisisorganisatie om de opvang van asielzoekers te verbeteren. In Enschede worstelt het COA met de sluiting van de noodopvang op Vliegbasis Twenthe, die over twee weken dichtgaat. Het COA noemt het 'een grote puzzel' om de ruim 400 asielzoekers die er nu nog zijn gehuisvest, elders onder te brengen. "Hadden we maar één grote opvanglocatie elders."
In januari ging de noodopvang op de vliegbasis bij Enschede open. De opvang, die de overvolle asielzoekerscentra in Nederland wat moest ontlasten, is voor maximaal een half jaar in gebruik. Aan die afspraak wordt ook niet getornd, zeggen zowel het COA, de gemeente als de eigenaar van terrein.
Dat betekent dat eind deze maand alle 407 asielzoekers die er nu nog verblijven, vertrokken moeten zijn. "Dat is een enorme puzzel", zegt Alet Bouwmeester, woordvoerder van het COA, tegen RTV Oost. "We zijn nu per locatie in het land aan het kijken waar we nog mensen kunnen onderbrengen. Maar dan heb je het vaak over kleine groepjes van zo'n twintig tot dertig mensen."
Het COA had liever gezien dat er elders een opvang van soortgelijke grote zou worden geopend. "Dat had het een stuk gemakkelijker gemaakt, want het allerbelangrijkste is natuurlijk dat straks iedereen een plek heeft", zegt Bouwmeester.
In de noodopvang in Enschede verbleven de afgelopen zes maanden afgewisseld in totaal 602 asielzoekers. Ruim honderd van hen hebben al een verblijfsvergunning in Nederland gekregen, maar door het woningtekort kunnen zij niet doorstormen. "We hebben in ons land alleen al 14.000 statushouders die wachten op een huis en daardoor nu nog in een azc verblijven", zegt Bouwmeester.
De noodopvang in Enschede is niet onomstreden. Voormalig staatssecretaris Broekers-Knol verplichtte Enschede eind vorig jaar om de noodopvang op te zetten, maar achteraf bleek dat er geen juridische basis was voor die aanwijzing. Uit onderzoek van 1Twente bleek bovendien dat burgemeester Theo Bovens van Enschede meeschreef aan een brief waarin zijn gemeente werd opgedragen om asielzoekers op te vangen.
De asielopvang in Nederland piept en kraakt, getuige de bijna dagelijkse berichten over het overvolle aanmeldcentrum in Ter Apel. Veel gemeenten staan niet te springen om asielzoekers (tijdelijk) te huisvesten. Zo heeft bijna de helft van de gemeenten in Overijssel de afgelopen twaalf jaar geen groepen asielzoekers opgevangen.
"Iedereen bij het COA werkt zich uit de naad, er wordt met man en macht gezocht naar nieuwe opvangplekken", zegt Bouwmeester van het COA. Volgende week moet duidelijk worden of alle asielzoekers die nu nog in Enschede verblijven elders onderdak kunnen krijgen.
Het kabinet heeft volgens de NOS zojuist aangekondigd dat er een crisisorganisatie komt, waarin het "tijdelijk op hoog ambtelijk en politiek bestuurlijk niveau" wil besluiten hoe de opvang en doorstroom geregeld in Nederland moet worden.
De noodopvang in Enschede wordt in de laatste week van deze maand al langzaam afgebouwd. "Op 5 juli gaat de theatervoorstelling Hannah van Hendrik van start, dus dan hebben we de locatie weer nodig", zegt Marten Foppen, eigenaar van het evenemententerrein.
Foppen kijkt tevreden terug op het afgelopen halfjaar. "Ik ben heel trots op wat we hier hebben kunnen doen. Ik hoop dat de landelijke overheid snel met een structurele oplossing voor de asielproblematiek komt."