In Enschede gaat het over asiel, armoede, duurzaamheid en bitterballen: 'We moeten wat minder met onszelf bezig zijn'

Anders dan in andere debatten, waar er meestal over één thema wordt gesproken, bieden de algemene beschouwingen aan politici de ruimte om een breed palet aan onderwerpen te behandelen. En om een visie te geven op de ontwikkeling van de stad. Binnen die ontwikkeling zijn de gevolgen van inflatie en stijgende energierekeningen misschien wel het meest benoemde thema deze maandag. Vrijwel elke fractie uit zorgen over een groeiende groep Enschedeërs die financieel in de knel dreigt te komen. Maar wat te doen?

Inwoners ondersteunen

Sommige partijen zoeken de oplossing in het aanbieden van meer voorzieningen waar mensen in problemen terecht kunnen. Ton ten Vergert (CDA) stelt bijvoorbeeld voor om een oplossing te bieden aan gezinnen waarbij de lidmaatschapskosten voor de sportvereniging onbetaalbaar worden. Sporten is immers gezond en vergroot de sociaal-maatschappelijke deelname. EnschedeAnders en SP vragen om de grens voor het kindpakket (financiële steun voor gezinnen met een lager inkomen) te verhogen naar 130 procent van het sociaal minimum. Nu is dat nog 120 procent.

Sympathieke initiatieven, vindt financieel wethouder Marc Teutelink in een eerste korte reactie. Maar hij waarschuwt de gemeenteraad om niet te veel geld beschikbaar te stellen, zonder dat daarvoor een duidelijke dekking is gevonden. Dat wil zeggen: een greep uit de goedgevulde gemeentelijke spaarpot vindt Teutelink onwenselijk. "Er komen nog veel risico's op ons af", zegt hij met oog op de prijsstijgingen en andere uitdagingen. Het vet op de botten heeft de stad de komende jaren mogelijk hard nodig. Bovendien zegt de wethouder dat het Rijk ook op veel vlakken bezig is om mensen in nood ondersteuning te bieden.

Investeren in de stad

Er zijn fracties die juist nu willen investeren. Het heropenen van Twente Airport als burgerluchthaven is volgens VVD en Burgerbelangen dé manier om een economische impuls te genereren. Die motie werd later ingetrokken, omdat de 'voorstanders' in de gemeenteraad door enkele afwezigen in de minderheid zijn. "Een lokaal politicus zou de stad moeten vertegenwoordigen, maar dat gebeurt niet altijd", aldus VVD-fractieleider Malkis Jajan in zijn bijdrage. Hij hekelt het 'geschreeuw van de flanken'. "De ene kant zegt we moeten niets doen met duurzaamheid, de andere kant probeert de aandacht te trekken met gekke acts."

Jajan pleit voor de 'oorverdovende stem van de redelijkheid'. "Wat ik zie is politici van alle partijen die met zichzelf en hun partij bezig zijn. Hoe profileer ik de partij in plaats van er voor de stad te zijn." Raadslid Hans de Ruiter van Burgerbelangen vraagt om als stad minder naar de kosten te kijken en meer naar kansen. "Maak meer voorzieningen in de wijken, zoals bij De Tubanters en Rigtersbleek (huiskamers van de buurt, red.). Ga voor maatschappelijk rendement. Pak een bestaand pand in de wijk en zorg voor goede koffie en voor goede gesprekken."

Investeren is prima, zegt Yara Hümmels (PvdA), maar zij vraagt zich af voor wie de stad aantrekkelijk zou moeten zijn. "Potentiële investeerders of niet bestaande inwoners (mensen die nog niet in Enschede wonen, red.)? Of juist onze eigen inwoners?" Volgens Hümmels heeft Enschede in de huidige bevolkingssamenstelling genoeg potentieel, maar moet juist daarop worden geanticipeerd.

Over asiel en bitterballen

Voor weer andere partijen zijn zaken als duurzaamheid en kansengelijkheid de sleutel naar succes. GroenLinks hekelt dat het college ondanks duurzame ambities maar zeer beperkt geld daarvoor beschikbaar stelt. "Deze tijd vraagt om sterke leiders", aldus Gertjan Tillema (D66) in zijn eerste begrotingsdebat als fractieleider in de oppositie. "Leiders die alles uit de kast trekken om de problemen op te lossen." En die problemen doen zich volgens de sociaal-liberalen vooral voor op gebied van biodiversiteit, duurzaamheid en kansengelijkheid. "Dit college kiest voor subsidie op parkeren (eerste uur gratis in parkeergarage, red.) en afval maken (stortquotum van 300 kilo, red.), maar niet voor verduurzamen van woningen en het wegwerken van problemen die generatie op generatie worden doorgegeven."

Tillema waarschuwt voor de volgens hem onvermijdelijke toestroom van asielzoekers, zoals 'klimaatvluchtelingen'. Beter zou Enschede daarom maar beginnen met realistisch asielbeleid met voldoende goede opvang. De bijdrage van PVV'er Hidde Heutink richt zich ook vooral op het asielbeleid, maar juist op de 'multiculturele hel' die dit volgens hem veroorzaakt. Daarnaast stoort hij zich - net als D66-collega Tillema - aan de inhoud van sommige moties. "Het feit dat collega's zich druk maken over bitterballen zegt genoeg", aldus Heutink, die vindt dat de aandacht beter naar armlastige inwoners kan gaan.

De bitterballen zijn een verwijzing naar een motie die Burgerbelangen aankondigde om het fruithapje dat tijdens vergaderingen aan raadsleden wordt uitgedeeld te schrappen. In ruil dus voor bitterballen. De motie werd nog tijdens de eerste spreekronde ingetrokken. Volgens BBE-raadslid Hans de Ruiter ging het om een grap, als reactie op een voorstel van de Partij voor de Dieren. Die dient tijdens het begrotingsdebat een motie in om bij gemeentelijke bijeenkomsten standaard alleen nog vegetarisch eten te serveren, tenzij iemand vooraf uitdrukkelijk om vlees vraagt.