Het kleinste theater van Enschede bestaat veertig jaar: ‘Het was vallen en opstaan’
Het Vestzaktheater in Enschede bestaat veertig jaar en dat moet gevierd worden. Deze vrijdag staat er alles in het teken van het verleden, maar ook van de toekomst. We namen alvast een voorschot met huidig programmeur Ellen Peters en met oud-directeur Rein Kroes, die het kleinste theater van de stad vijftien jaar geleden - samen met vrijwilligers - redde van de ondergang.
“De geschiedenis van het theater was er een van vallen en opstaan, afhankelijk van wie er aan het roer stond", schetst oud-voorman Kroes. "De directeuren of coördinatoren waren vaak jonge mensen die wel wat hadden met theater, maar al vrij snel door wilden met iets anders." Het ontbrak volgens hem daardoor vaak aan visie en continuïteit.
Van min naar plus
Toen Kroes vijftien jaar geleden zelf de scepter overnam was dat anders. "Ik was 61 en had de tijd om er echt wat van te maken." Hij zette zich tien jaar in om de minischouwburg uit het slob te trekken en er een bruisend theater van te maken. "Samen met de vrijwilligers."
Niet zonder succes. Toen hij aantrad stond het theater een halve ton in de min, bij zijn vertrek was dat hetzelfde bedrag in de plus. Om de boel niet opnieuw te laten inkakken zocht hij daarna samenwerking met Concordia, die het theater overnam.
Pakhuis
Voordat het Vestzaktheater er zat, was Walstraat 35 in de Enschedese binnenstad een pakhuis. Het pand is in 1982 omgebouwd tot een filmhuis en een theaterzaal. De ruimte is met slechts 65 zitplaatsen een van de kleinste theaters van Nederland.
Film en theater in één
Voor Concordia is 'het Vestzak' een mooie aanvulling op de theaters en plekken waar de culturele instelling voorstellingen kan programmeren. "Soms past iets beter bij zo'n klein theatertje", zegt programmeur Ellen Peters. "Met maar 65 zitplaatsen zorgt het Vestzaktheater voor een extra gemoedelijke en knusse sfeer. Het voelt voor mij als een warme deken."
Kroes vult aan: "Je zit zo dicht op het toneel, je ziet elke rimpel, elke glimlach, het is film en theater in één." Maar hij zag ook hoe die korte afstand tot het publiek soms zorgde voor onzekerheid bij artiesten voor hun optredens. "Als ze dan klaar waren en de voorstelling liep lekker, vertelden ze hoe fijn het was omdat ze zich zo omarmd voelden."
Experimenteren
De beperkte omvang brengt nog een voordeel mee, waar Concordia op wil inzetten als het gaat om de toekomst. “Het is echt een plek om te experimenteren", verklaart Peters. De cabaretvoorstellingen ‘Enschede laughs’, waar verschillende opkomende komedianten hun grappen vertellen, zijn daar een voorbeeld van.
In het verleden kruisten de wegen van het Vestzaktheater en Concordia elkaar overigens vaker, bewijst onderstaande foto.
Afwisselend jubileumfeest
Tijdens de jubileumviering op vrijdag 18 november om 20.30 uur wordt er teruggeblikt op de soms moeizame maar rijke geschiedenis van het theatertje. Ook wordt er gekeken naar de toekomst. ‘Bewoners’ uit het verleden spreken het publiek toe en ook nieuwe theatermakers laten hun perceptie horen.
De avond wordt gepresenteerd door Evelien Harberink. Ook komen het Enschedees Vrije Toneel, Jasper Slaghuis, Jan van Houwelingen, Mies Portier en oprichter Fred Hofer langs bij de viering. Muziek, cabaret, columns en theater wisselen elkaar af en zorgen voor een fris en vol programma.
Niet iedereen past in het kleine theater, mensen die niet zijn uitgenodigd kunnen meekijken via een gratis livestream op de website van Concordia.
Vanwaar die naam?
Een vestzak is de kleine zak van een giletvestje, waar vroeger vaak zakhorloges in werden gedaan. Dit kan je linken aan een zeer kleine ruimte.
Vestzaktheater is dan ook de naam voor een type schouwburg dat na de Tweede Wereldoorlog in West-Duitsland is ontstaan: kleine ruimte zonder de gebruikelijke toneelaccommodatie, waarin stukken gespeeld kunnen worden die in zo'n sfeer beter tot hun recht komen. Het publiek is dan directer bij de voorstellingen.
gerelateerd
Download onze app
