Twente denkt aan verlenging crisisopvang, maar Enschede stelt vertrekhal niet langer beschikbaar
De meeste Twentse gemeenten overwegen de crisisnoodopvang voor asielzoekers te verlengen tot 1 januari 2023. Dat staat in een verslag van een overleg van de Veiligheidsregio Twente, dat eerder deze week plaatshad. In Enschede is van verlenging van de crisisopvang in de oude vertrekhal op de luchthaven echter geen sprake. Volgens de gemeente staat de einddatum vast op eind oktober. Binnenkort wordt wel een nieuwe noodopvang in Boekelo geopend.
In de voormalige vertrekhal worden sinds eind juli maximaal 60 asielzoekers opgevangen. Het gaat om crisisnoodopvang, wat wil zeggen dat de bewoners in afwachting zijn van hun asielprocedure en bij het overvolle aanmeldcentrum in Ter Apel niet terecht kunnen. Deze zomer is aan gemeenten gevraagd om met spoed opvangplekken te regelen. In Twente is deze opdracht (225 asielzoekers) naar verhouding verdeeld over de veertien gemeenten.
Vertrekhal moet leeg
De situatie in Ter Apel, waar asielzoekers zelfs op straat slapen, lijkt onhoudbaar. Vorige week heeft het kabinet besluiten genomen die de druk op korte en lange termijn moeten verlichten. Aan veiligheidsregio's en gemeenten is gevraagd om de huidige crisisnoodopvang te verdubbelen en te verlengen. De Twentse gemeenten staan daar niet onwelwillend tegenover als ook het Rijk voldoet aan de gemaakte afspraken, zoals een lange termijnvisie voor 1 oktober om de problematiek op te lossen.
Burgemeester én regiovoorzitter
In het migratiedossier bekleedt Roelof Bleker in deze regio twee functies. Als voorzitter van de Veiligheidsregio Twente draagt hij namens de veertien Twentse burgemeesters het standpunt uit over de opvang van asielzoekers in de regio. Als burgemeester van Enschede vertegenwoordigt hij het lokale opvangbeleid. Dat beleid bepaalt de gemeenteraad. Bleker mag als burgemeester wel zelfstandig besluiten over het inrichten van een crisisnoodopvang, de raad mag dan alleen wensen en bedenkingen meegeven.
In antwoord op schriftelijke vragen van PVV-fractieleider Hidde Heutink laat Bleker weten niet gelukkig te zijn met de sturende rol die veiligheidsregio's is toebedeeld in het asieldossier. Hij pleit voor een langetermijnaanpak van het Rijk. 'De weg langs de veiligheidsregio's ligt vanuit democratisch oogpunt niet langer voor de hand', aldus Bleker. Overigens wordt binnenkort wetgeving aan de Tweede Kamer voorgelegd waarbij het Rijk asielopvang bij gemeenten kan afdwingen.
De Twentse gemeenten onderzoeken nu in hoeverre verlenging of verdubbeling van de 225 crisisopvangplekken mogelijk is. In Enschede gaat die verlenging er op de huidige locatie dus in ieder geval niet komen. "Dat is conform de afspraak met omwonenden", aldus een gemeentewoordvoerster. Aan Lonnekernaren is uitdrukkelijk toegezegd dat de termijn van de huidige opvang vastligt en voorlopig de laatste is in die omgeving. Dat betekent dat de vertrekhal eind oktober weer leeg moet zijn.
Buitenslapers opgevangen
Crisisnoodopvangcentra fungeren als een buffer voor het overvolle aanmeldcentrum in Ter Apel. Daar sliepen afgelopen weken desondanks honderden mensen buiten. Eerder deze week hoefde er niemand buiten te slapen, omdat onder meer in Enschede mensen opgevangen konden worden. Een gemeentewoordvoerster laat desgevraagd weten dat het gaat om 11 asielzoekers, gelijk aan het aantal nog niet bezette slaapplekken in de crisisopvang op de luchthaven.
Die plekken waren daar vrijgekomen nadat elf bewoners de opvang hebben verlaten, omdat zij naar familie elders in Nederland zijn vertrokken, zich niet aan de huisregels hebben gehouden of zich schuldig hebben gemaakt aan een misdrijf. In het laatste geval gaat het om twee asielzoekers die begin augustus zijn opgepakt op verdenking van winkeldiefstal in Lonneker en zakkenrollen in Enschede.
268 bewoners, vooral Oekraïners
Behalve de crisisopvang op de luchthaven is de gemeente Enschede ook druk met het begeleiden en inrichten van noodopvangcentra voor langere tijd. In het gemeentelijke kantoorpand De Noordmolen is enkele maanden geleden een opvang voor ontheemden uit Oekraïne geopend. De slaapplekken zijn nagenoeg bezet.
Er verblijven op dit moment volgens de gemeente 268 Oekraïners. Volgens een woordvoerster is het inzetten van deze locatie voor crisisnoodopvang niet aan de orde. "De Noordmolen wordt uitsluitend gebruikt voor vluchtelingen uit Oekraïne, niet voor andere vluchtelingen. Dat ligt vast in de afgegeven vergunning." Overigens is hierin het begrip 'Oekraïner' ruim te interpreteren.
In beantwoording op vragen van PVV'er Hidde Heutink wordt namelijk aangegeven dat 41 bewoners van de Noordmolen niet de Oekraïense nationaliteit hebben, maar wel in het bezit zijn van een tijdelijke verblijfsvergunning voor Oekraïne. Het college zegt te zijn gestopt met het opnemen van deze zogeheten 'derdelanders', maar dat de huidige bewoners in deze categorie tot 4 maart 2023 recht hebben op opvang. 'Wij gaan in gesprek met met deze derdelanders met de insteek om hen terug te laten keren naar hun land van herkomst', aldus het college.
Tweede helft september
Ook de opvang in Boekelo is volgens de gemeente niet bedoeld voor 'flexibele' inzet. Dat betekent dat daar alleen Oekraïners worden gehuisvest. Eerder dit jaar moesten antikraakbewoners aan de Tesinkweide hun huis verlaten, omdat het voormalige jeugdzorgcomplex wordt ingericht als noodopvang voor zo'n 200 mensen.
Eind augustus is er begonnen met de noodzakelijke verbouwingen en de verwachting is dat deze werkzaamheden in oktober zijn afgerond. De eerste 50 Oekraïense bewoners arriveren er waarschijnlijk in de tweede helft van september.
