Gemeente Enschede scheldt deel schuld gedupeerden toeslagenaffaire kwijt: 'Maar nog veel ellende niet in beeld'

Wetgeving maakt het straks mogelijk dat achterstallige betalingen van lokale lasten aan de gemeente en het gemeentelijke belastingkantoor worden kwijtgescholden. Gemeenten kunnen deze bedragen declareren bij het Rijk. Vooruitlopend op de wet worden in Enschede de eerste gezinnen al geholpen. Hoewel blij met deze inzet, zien het CDA en de SP het liefst dat de gemeente álle schulden van gedupeerden overneemt.

Geen zicht op schulden

In Enschede zijn dit moment 304 gezinnen in beeld die gedupeerd zijn door de toeslagenaffaire. Daarvan krijgen er 175 begeleiding van schuldhulpverleners die de gemeente speciaal hiervoor heeft ingehuurd. Wethouder Arjan Kampman noemde het in kaart brengen van de schuldenpositie onlangs een ernstig vraagstuk. “Dit is geen kwestie van een half uurtje babbelen. Soms zijn onze mensen er weken mee bezig om alles scherp te krijgen.”

Er is dus nog weinig te zeggen over de totale schuldenpositie van Enschedese gedupeerden. Simpelweg omdat die situatie van veel gezinnen nog niet eens volledig in kaart is gebracht, laat staan dat er kan worden nagedacht over de afhandeling van die schulden. “In sommige gevallen gaat het nog jaren duren”, vreest Kampman.

Alle schulden overnemen?

Het CDA en de SP vinden eigenlijk dat de gemeente Enschede alle schulden van gedupeerden zou moeten overnemen. Ze wilden dat zelfs afdwingen, maar een motie met die strekking is eerder deze maand vlak voor de stemming in de gemeenteraad ingetrokken. “Onze overweging daarbij is geweest dat er nu een aantal schulden zullen worden kwijtgescholden”, zegt CDA-fractieleider Ayfer Koç. “En daarnaast was het voor de wethouder op dit moment lastig om in te schatten hoe hoog de schulden zijn.”

'Geen garantie van het Rijk'

Een oproep om alle schulden van de gedupeerden kwijt te schelden zou als het ware een blanco cheque aan de wethouder zijn. “Stel: er zijn honderd mensen met een schuld van 100.000 euro. Dat is 10 miljoen euro”, rekende Kampman onlangs voor. “Zegt u dan: die pakken we zonder enkele garantie?” Dat houdt in dat de gemeente van deze schuldbedragen niet of het Rijk ze betaalt.

Overigens zegt Ayfer Koç dat haar voorstel nog niet volledig van de baan is. “We hebben geen vertrouwen in het oplossingsvermogen van het Rijk”, zegt ze in 1Twente Vandaag. En Koç wil dat de gedupeerden niet verder in de problemen worden gebracht.

Wel wil de CDA-fractieleider wachten tot de gemeente de omvang van de ellende van gedupeerden beter in kaart heeft. “De risico’s van overname van hogere schulden zijn groot, maar het risico dat mensen zelfmoord plegen vinden wij nog groter”, wijst ze op schrijnende verhalen onder de tienduizenden gedupeerden verspreid in het land. “De gevolgen van nietsdoen zijn groter.”