Hoe een demonstratie van Pegida - die niet kwam - veiligheidsdiensten in Enschede uren bezighield

Aanvankelijk had Pegida de demonstratie met verbranding van de koran - het heilige boek voor moslims - aangemeld voor dinsdag 24 juni. Hoewel burgemeester Roelof Bleker ook toen liet doorschemeren de locatie pal voor de moskee in 't Getfert niet geschikt te vinden, werd de aanvraag afgewezen vanwege een tekort aan politiecapaciteit door de NAVO-top in Den Haag. Direct daarna werd een nieuwe aanvraag ingediend voor 2 juli. Die werd deze week gehonoreerd, mits deze op de alternatieve locatie plaats zou hebben.

Veel beweging rond het park

Al voor tien uur staan deze ochtend de eerste 'mannen met gele hesjes' opgesteld op de hoek van de Boulevard 1945 en de Hogelandsingel, tegenover Villa de Bank. Het zal dan nog minimaal twee uur duren voordat de koranverbranding zou moeten plaatshebben. Die demonstratie is namelijk aangemeld voor het tijdstip 12.00 tot 13.00 uur, net voor het middaggebed van moslims. Aantal personen: 3 tot 10.

Rond het middaguur is het een stuk drukker in en rond het Blijdesteinpark. Niet met (tegen)demonstranten of andere belangstellenden overigens, maar met politie. Op zeker drie plekken rond de voormalige textielfabrikantenvilla staan agentenduo's te posten, naast het nabijgelegen Liberein staat een politiebus opgesteld, op de hoek van de Boulevard en de singel staan inmiddels vier auto's met verkeersregelaars en andere veiligheidsmensen en er rijdt regelmatig een politiewagen of -motor voorbij.

Drone houdt alles in de gaten

Bovendien hangt boven het Blijdensteinpark een drone waarmee alle voorbijgangers nauwlettend in de gaten worden gehouden. Dat zal ook de verslaggever merken als twee politiebikers poolshoogte komen nemen omdat 'een man met een petje' al dertig minuten op een bankje in het park zit.

Na legitimatie is alles goed. De agenten verwachten zelf ook niet meer dat de demonstratie doorgaat. Het is al half één geweest en aangezien er voor de verbranding iets van een vuurkorf of andere opstelling nodig is, had Pegida-voorman Wagensveld er eigenlijk al moeten zijn.

Het bleef rustig...

Hij zou voor de eindtijd van de demonstratie ook niet meer komen. Dus zijn vooral de veiligheidsdiensten uren beziggehouden. Inwoners van Enschede, als ze überhaupt van het bestaan van de demonstratie wisten, in ieder geval niet. Voorbijgangers zouden zich hooguit kunnen hebben afgevraagd waarom er zoveel 'blauw' aanwezig is bij het Blijdensteinpark. Binnen de moskeegemeenschap was afgelopen weken al opgeroepen om - ongeacht locatie van een demonstratie - rust en kalmte te bewaren.

En Wagensveld zelf? Die heeft mogelijk van de demonstratie afgezien omdat hij zijn gelijk al heeft gehaald. 'Het demonstratieverbod voor de moskee had niets met de
politiecapaciteit tijdens de NAVO-top te maken', schreef hij dinsdag op X, 'want ook nu mogen we niet voor de moskee demonstreren, maar worden we verplaatst naar een locatie die, net als in alle andere gemeenten, niets met hoor- en zicht te maken heeft.'

Volgens Wagensveld heeft burgemeester Roelof Bleker daartoe besloten uit angst voor de reactie van moslims. In de demonstratievoorschriften, die de Pegida-voorman in zijn bericht heeft gedeeld, schrijft Bleker dat de verplaatsing van de demonstratie voortkomt uit onrust die is ontstaan bij eerdere demo's in 2018. Maar ook doordat de 'smalle straten' het zicht van de politie op de veiligheid rond de Atjehstraat zouden bemoeilijken. Bij 'ernstige wanordelijkheden' is dat volgens Bleker bij Villa de Bank beter te organiseren.