Een Enschedeër, die met enige regelmaat kattenshelters en voerbakken in het Cromhoffpark en in sloopbuurt Oost-Boswinkel plaatste, is door de gemeente op last van sancties gemaand om daarmee te stoppen. Dat blijkt uit de resultaten van een Woo-verzoek, dat waarschijnlijk is ingediend door de persoon in kwestie. De weldoener wilde zwerfkatten een veilig en droog onderdak bieden, maar het zonder vergunning plaatsen van voorwerpen in de openbare ruimte is niet toegestaan. Ambtenaren en boa's zijn wel anderhalf jaar zoet geweest met het dossier.
Met een last onder bestuursdwang, een van de zwaarste sancties die een gemeente kan opleggen, bereikt de zaak eind 2024 zijn climax. De last onder bestuursdwang is een soort laatste waarschuwing om een illegale situatie te 'herstellen'. Gebeurt dat niet, dan wordt de herstelactie (in dit geval het opruimen van shelters) door de gemeente gedaan en dan worden alle kosten verhaald op de overtreder.
Het plaatsen van de kattenshelters gaat al een langere tijd terug, blijkt uit interne correspondentie van de gemeente Enschede. Al in 2023 duiken her en der 'schuilhuisjes' en voerstations voor katten op in het Cromhoffpark, een klein bos dat tussen de Wethouder Beversstraat en de Getfertsingel ligt en waar in de toekomt gebouwd wordt.
Als de gemeente de voorwerpen voor het eest laat weghalen, meldt een boze inwoner zich bij de gemeente. Waarom zijn zijn shelters zonder toestemming weggehaald? De man krijgt na meerdere boze mails een contactverbod van een half jaar opgelegd, omdat hij zich in een (inmiddels) besloten Facebookgroep beledigend zou hebben uitgelaten over ambtenaren.
Als in het voorjaar van 2024 opnieuw shelters worden gevonden in het Cromhoffpark, gaan de gedachten binnen de gemeente opnieuw naar de man die ze ook een jaar eerder plaatste. Als de shelters zijn verwijderd – en bij Onderhoud Enschede als 'gevonden voorwerp' ter bewaring zijn gelegd – komt er opnieuw een boze e-mail binnen. Deze keer is het bericht getekend door een vertegenwoordiger van 'Vereniging Cromhoff Katten' die zegt te spreken namens '345 oud-bewoners, vertegenwoordigers, verzorgers, beheerders en sympathisanten van de zwerfkatten in het Cromhoffpark en omliggend'.
Of de groep – die zich ook wel de 'Cat Posse Boswinkel' noemt – echt uit zoveel personen bestaat, is zeer de vraag. Duidelijk is dat het contact door ambtenaren telkens met dezelfde persoon verloopt. En die rekent het de gemeente aan dat katten door het wegnemen van shelters in gevaar worden gebracht en eist zijn eigendommen terug. 'De katten zijn kwetsbaar en zonder fatsoenlijke plek om zich terug te trekken zullen ze weer gaan zwerven. Twee dieren zijn we tijdens de sloopwerkzaamheden (Oost-Boswinkel, red.) al verloren.'
De gemeente wil geen shelters in de openbare ruimte. Er zouden meerdere klachten zijn over de shelters, met betrekking tot katten en ratten. Maar in de opgevraagde ambtelijke correspondentie worden die klachten nooit concreet, ook niet als daar intern om wordt gevraagd. En dat lijkt ook niet de bedoeling. 'Wij krijgen genoeg klachten uit de buurt die wij niet met hun hoeven te delen', reageert een ambtenaar die zich met het dossier bemoeit. Wel is duidelijk dat het wijkteam en handhavingsambtenaren gericht naar de shelters zoeken en ze op de foto zetten.
In mei vorig jaar is er een gesprek tussen de zwerfkattenvriend, wethouder dierenwelzijn Niels van den Berg en ambtenaren. Daar wordt verteld dat de man zijn shelters terugkrijgt, maar moet stoppen met ze te plaatsen in de openbare ruimte. Zijn initiatief wordt als begrijpelijk en sympathiek bestempeld, maar is tegen de regels. De wethouder zegt te zullen kijken of er aanpassing van het zwerfkattenbeleid nodig is en laat zich daarover informeren door erkende instanties zoals Stichting SoS Kit en Kat.
Die gesprekken zullen tot op heden in ieder geval niet leiden tot aangepast beleid. Enschede beperkt zich wat zwerfkatten betreft tot de wettelijke taken. Dat houdt in dat er pas wordt ingegrepen bij overlast en dat de overlastgevende katten worden behandeld als 'gevonden voorwerp'. Het Dierenopvangcentrum Enschede houdt de dieren nadat ze gevangen zijn twee weken in het asiel, voordat ze bij een nieuw baasje worden geplaatst.
Dat is voor de kattenvriend uit Boswinkel niet voldoende. Gedurende het najaar blijft hij de shelters plaatsen in het Cromhoffpark en bij Boswinkel. Omdat hij zich eerder in het jaar bij het ophalen van de shelters heeft geïdentificeerd, gaat het niet langer om gevonden voorwerpen en heeft hij zich officieel uitgegeven als eigenaar van de kattenhuisjes.
Zo kunnen handhavingsambtenaren in het najaar bij het opnieuw aantreffen van de shelters, waterbakken en voerstations achter het gebouw van het ROC van Twente en aan de Noordhollandstraat gericht proces-verbaal opmaken. Eerst door te waarschuwen en vervolgens – als de overtredingen niet stoppen – met een last onder bestuursdwang in december.
Het is onduidelijk of er sindsdien nog shelters in het gebied worden geplaatst. Dat lijkt niet het geval, omdat er geen vervolg is gegeven aan de allerlaatste aanmaning om de shelters weg te halen. In een Whatsappgroep met ambtenaren, die speciaal voor dit dossier is aangemaakt, is begin december duidelijk dat de kattenvriend goed ziek is van de handhaving door de gemeente. 'Hij gaf aan dat als een kat dood ging, hij deze op de balie bij ons ging leggen', aldus een medewerker van de gemeente.
Partij voor de Dieren Enschede laat weten dat zij heeft geprobeerd te bemiddelen in de casus toen deze dreigde te eacaleren. Samen met de wethouder zou zijn voorgesteld om de 'Cromhoff katten' in een opvang voor zwerfkatten in Apeldoorn onder te brengen. Maar van dat aanbod is toen geen gebruik gemaakt.