Nivon-afdeling Hengelo bestaat honderd jaar. Op zondag 6 juli wordt dit gevierd met tal van activiteiten in en rond het clubgebouw aan de Lodewijkstraat 1. Wat is het Nivon? Wat doet het Nivon? En waarom zou je lid worden van die club? Voorzitter Luc van Veen en Anja de Vries, een van de leden van de werkgroep die het jubileum organiseren, vertellen het in 1Twente Vandaag.
Anja de Vries telt 78 lentes en is daarmee naar eigen 'een van de jongsten van de oudere leden': "Ik zou binnenkort zestig jaar lid zijn, ware het niet dat ik er een paar jaar tussenuit ben geweest rond het overlijden van m'n man. Toen ik in 2014 terugkwam, werd ik voorzitter van de dansgroep en dat ben ik nog steeds. Ik voel me er thuis."
De Vries werd ooit lid van de Arbeiders Jeugd Centrale, de naam van de socialistische jeugdbeweging destijds. "Dat was een soort voorloper van het Nivon. Uiteindelijk werd ik ook lid van het Nivon. Waarom? Simpel: mijn ouders waren dat ook."
Deze ietwat 'ouwerwetse vereniging', zoals medewerkgroeplid Wimjoost Licht het in een eerder gesprek noemt, telt in Hengelo zo'n 500 leden, waar dat er in de jaren zeventig maar liefst 1.500 waren.
Licht: "We hebben te maken met een sterk vergrijzend ledenbestand. Er zijn er bij die al zestig en zelfs zeventig jaar lid zijn. Gelukkig hebben we wel jonge aanwas via cursussen als tai chi, yoga en de schildergroep. Waarom je lid zou moeten worden? Lid zijn heeft als voordeel dat je niet hoeft te betalen om aan activiteiten mee te doen.”
Luc van Veen (84) werd pas lid na z'n pensioen: “Ik dacht: wat ga ik nu eens doen? De hele dag tennissen? Een volkstuintje? Nee... Toen ben ik gaan solliciteren bij een club. Het Nivon had behoefte aan een voorzitter. Dat ben ik geworden en dat ben ik nog steeds. Dat is nu 25 jaar geleden. Het hield me actief en betrokken. Dat is heel prettig.”
Waar Nivon en het Instituut voor Natuurbeschermingseducatie IVN deels in dezelfde 'groene' vijver vissen, doet laatstgenoemde het volgens Licht beter wat betreft ledenwerving: "Kennelijk sluit hun manier van werken meer aan bij de beleving van jonge mensen. Aan de andere kant: onze lezingen worden wel heel goed bezocht. Vorig jaar hadden we 11.500 bezoeken."
De voorloper van het Nivon in Nederland, het Instituut voor ArbeidersOntwikkeling (IvAO), werd in 1924 opgericht. Een jaar later kreeg Hengelo z'n afdeling. Wimjoost Licht: "Toen was het echt een beweging die arbeiders moest verheffen op sociaal en cultureel gebied. Later (vanaf 1960 kreeg het de naam ‘Nivon’; Nederlands Instituut voor Volksontwikkeling en Natuurvriendenwerk, red.) kwam het aspect 'natuur' erbij en konden leden met korting vakantievieren in natuurvriendenhuizen middenin de natuur.” Destijds waren uitsluitend socialisten lid van de club, tegenwoordig is het een vereniging voor iedereen, vertelt Licht: "We zitten nog wel altijd een beetje links van het midden, maar iedereen kan lid worden. Jong, oud, hoogopgeleid, laagopgeleid."
Van Veen: “In de beginjaren betekende een lidmaatschap dat je scholing kreeg op allerlei vlakken. Toen na de oorlog ook kinderen uit de arbeidersklasse vervolgonderwijs konden volgen, hoefde het Nivon daar niet meer te zorgen. Toen werd het van een arbeidersclub een volksvereniging. Tegenwoordig lopen er mensen bij ons rond die al een heel leven achter de rug hebben en goed opgeleid zijn.”
De Vries: “Hoe verschillend onze leden en bezoekers ook zijn, er is altijd een grote saamhorigheid en iedereen is in wezen gelijk en iedereen praat met elkaar. Dat is nog altijd het ietwat linkse karakter van de club.” Het Nivon drijft op lidmaatschapsgelden, op entree betalende bezoekers en op gemeentelijke subsidie van zo'n 15.000 euro. “We kunnen ons daarmee prima redden”, besluit de voorzitter.
Op de website van Nivon Hengelo is alle informatie over de viering van de honderdste verjaardag te vinden.