Wie voorbij loopt aan de Lipperkerkstraat 53 zal vanaf nu over geschiedenis struikelen. Dochter Reina, nu 91, was aanwezig bij de legging van de Stolpersteine. Het zijn stenen met messing plaatjes erop waarin de naam, geboortedatum, deportatiedatum en plaats van overlijden is gestanst. Het herinnert aan mensen die door de nazi's zijn verdreven, gedeporteerd, vermoord of tot zelfmoord werden gedreven.
Razzia
Aan de Lipperkerkstraat 53 woonde de familie De Beer, zij hadden een winkel in groenten en fruit. Dochter Reina was 14 toen de oorlog uitbrak. Het was een fijn gezin, vertelt de nu 91-jarige dame. Haar zussen waren al het huis uit en haar getrouwde broer Alfred woonde in met zijn vrouw Leny. Het Joodse leven was gezellig in het Enschede van voor de oorlog, vond ze. Tot op 2 oktober 1942 bij de razzia het gezin werd opgehaald. "Ik was thuis, begon te huilen en de beambte sloeg een arm om mij heen. 'Weet je waar je heen moet?', vroeg hij. 'Jawel', zei ik. 'Maak dat je weg komt dan'."
Auschwitz
Reina nam Leny, haar schoonzusje, mee naar een vluchtadres. Maar op 4 oktober kondigde Leny aan dat ze naar Westerbork ging, naar Alfred. Het jonge echtpaar, bleek later, is linea recta doorgestuurd naar Auschwitz, waar Leny meteen werd vergast. Albert werd ruim twee jaar later vermoord. Later is nog een kaartje gevonden dat Alfred uit de trein had gegooid, op weg naar Auschwitz. Daarop had hij geschreven: 'het weerzien heeft ons alles vergoed'.
De ouders mochten na de razzia weer naar huis omdat vader Levi ziek werd. Reina kreeg een onderduikadres in 't Hogeland. Toen er naar de familie werd geïnformeerd, moest iedereen onderduiken. Reina werd in Hoogeveen ondergebracht, bij een gezin met drie kinderen. Voordat ze vertrok, nam ze heel kort afscheid van haar ouders in de Gaskrim. Levie en Roosje de Beer, ze zou hen nooit weer zien. In Auschwitz werden beiden vermoord, op 27 augustus 1943.
Roelof IJspeerd, die betrokken is bij de stichting Levend Verleden, vertelt aan reporters van TV Enschede over het belang van de stenen. Bekijk de reportage hierboven.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en TV Enschede FM. Foto: Lars Smook.