Het Noaberhuuske is een getimmerde constructie die voor een paar dagen als noodopvang kan dienen. Voor de acute nood. Te plaatsen bij het Leger des Heils, Tactus of Humanitas waar hulpverleners voorhanden zijn. In maart moet het eerste noodhuisje worden geplaatst, afhankelijk van hoe het met de vergunningen gaat.
Het Noaberhuuske duikt op in de antwoorden op vragen over de noodopvang in Enschede van Jelle Kort van GroenLinks. Kort stelde zijn vragen naar aanleiding van een onderzoek van het Trimbos-instituut naar de staat van de acute noodopvang in het land. Trimbos had zomer vorig jaar twee daklozen naar Enschede gestuurd om te zien of ze werden opgevangen. Dat gebeurde niet.
De twee daklozen, door Trimbos mystery guests genoemd, kwamen de opvang niet in. Omdat ze geen binding hadden met de regio en omdat er geen plaats was. Daarmee overtrad Enschede naar geest en naar letter de wet waarin noodopvang is geregeld.
Regiobinding
In de wet is vastgelegd dat de maatschappelijke opvang landelijk toegankelijk moet zijn. Het maakt niet uit waar de hulpbehoevende vandaan komt. Regiobinding mag geen rol spelen, opvang is waar dan ook gegarandeerd. De 43 centrumgemeenten krijgen daarvoor geld van het rijk. Enschede is centrumgemeente. De afspraak is dat de centrumgemeente van aanmelding de eerste opvang verzorgt (bed, bad, brood) en vervolgens in overleg met de cliënt bepaalt welke weg verder te bewandelen.
Buitensluiten
Overigens is Enschede niet de enige gemeente die daklozen buitensluit. De meeste gemeenten schieten tekort. Dat was Den Haag al eerder opgevallen, in 2015 na een onderzoek van Trimbos. Vandaar een herhaling van het onderzoek met mystery guests vorig jaar.
Opvallend in de beantwoording van de vragen van Kort is dat de gemeente toegeeft dat de daklozen zijn geweigerd vanwege capaciteitsproblemen, maar de regiobinding niet noemt. In de rapportjes schrijven de twee undercover-daklozen dat ze niet naar binnen mochten omdat ze niet uit de streek kwamen en vanwege gebrek aan capaciteit.
Capaciteit
De Trimbosgasten waren in de zomer op pad. Hadden ze deze maanden bij het Leger des Heils aangeklopt, dan waren ze welkom geweest. De gemeente heeft daarvoor de winternoodopvang, die bij minder dan 2 graden iedereen onderdak biedt.
Ondanks de capaciteit die tekort schiet breidt de gemeente de noodopvang niet uit. "We willen werken aan perspectief", aldus een woordvoerder van de gemeente, "we willen niet meer mensen in de opvang of mensen langer in de opvang laten zitten. Bij voorkeur blijven mensen wonen waar ze wonen en voorkomen we dat ze in de opvang terecht komen. Als mensen toch in de opvang komen, moeten ze zo snel mogelijk doorstromen naar regulier wonen, want dat is voor ieder mens waardevol. Uitbreiding van de 24-uursopvang zien we dan ook niet als duurzame oplossing. We kijken juist naar alternatieve vormen van opvang."
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Lars Smook