Uit de dood opgestaan Polaroid groeit explosief

Gerard Kamphuis uit Enschede werkt al sinds 1976 bij Polaroid. Hij is 65 nu, over anderhalf jaar stopt hij met werken. Dat doet hij niet zonder zijn kennis van alle machines over te dragen aan zijn opvolger, zijn 30-jarige stadsgenoot Jeroen Germanus. Door de nieuwe generatie bijtijds te koppelen aan oude rotten met een lang Polaroid-verleden, blijft specifieke bedrijfskennis behouden. Het is mooi om je kennis over te dragen en leuk dat dat aan Jeroen is.

Kraamschudden
Kamphuis kent Jeroen namelijk nog van heel vroeger. Ik ben nog wezen kraamschudden toen hij was geboren. Zijn vader was een collega van me. Jeroen had als baby veel en knalrood haar, weet ik nog , vertelt hij met een brede grijns.

De baby van toen is 30 jaar later als zijn vaste werkmaat aan hem gekoppeld om in zijn voetsporen te treden. Dat gaat goed, Jeroen is leergierig en heeft een hart voor elektrotechniek. Hij laat me niet los.

Bewust gekozen
Jeroen op zijn beurt heeft bewust gekozen voor Polaroid, ook al werd er al tijdens zijn studie Elektronica bij Saxion door verschillende technologische bedrijven aan hem getrokken. Ik zocht een goed afstudeerproject en dat kon ik hier krijgen: het automatiseren van lopendebandwerk bij transportsystemen. Dat project heeft me over de streep getrokken. De sfeer hier is prettig, dat vind ik heel belangrijk.

Comeback
Kamphuis is een van de oudgedienden bij Polaroid. De fabrikant van directklaarfilms maakt een opmerkelijke comeback, sinds vorig jaar zelfs weer onder de iconische merknaam Polaroid. Tien jaar geleden leek die nog voorgoed te zijn verdwenen uit Enschede, nadat de toenmalige Amerikaanse eigenaar het bedrijf had gesloten. Het gros van de medewerkers was in 2006 al naar huis gestuurd, onder wie de vader van Jeroen Germanus.

Doorstart
Een klein clubje oud-Polaroidmedewerkers zette het bedrijf aan de Hoge Bothofstraat voort onder de naam Impossible. Gerard Kamphuis was een van hen. Ze vroegen me of ik wilde meedoen met de doorstart omdat ik kennis had van alle machines. Die hadden ze nodig.

Gesloopt
Het zou nog een jaar duren voordat de productie opnieuw kon worden opgestart, omdat er nogal wat machines waren gesloopt, onderdelen waren verdwenen en technische tekeningen in Amerika waren kwijtgeraakt. Bovendien moest worden gezocht naar alternatieven voor chemicaliën die door Polaroid toentertijd zelf werden gemaakt en die na de sluiting niet meer voorhanden waren. Kamphuis: Gelukkig zijn de data voor de machines veilig gesteld, daar hebben we vóór de sluiting in 2008 maatregelen voor genomen.

Moderniseren
De meeste machines waren toen niet computergestuurd en dat is nog zo. Zo doen twee uit 1972 daterende machines voor het afwikkelen van materialen nog steeds dienst. Wel worden dit jaar stappen gezet om het machinepark te moderniseren, met het oog op hogere productieaantallen. Jeroen Germanus maakt deel uit van de projectgroep die zich bezighoudt met de vervanging van vier van de vijf inpaklijnen. Alleen het laatste stukje handwerk bij het inpakken zal blijven: de films in kartonnen dozen stoppen. Natuurlijk zal computerbestuurde elektronica steeds meer worden ingevoerd, maar dan praat je over enorme investeringen , zegt Kamphuis.

Explosieve groei
Daar is de tijd nog niet helemaal rijp voor, ook al neemt de vraag naar filmcassettes voor instant fotocamera s wereldwijd explosief toe. Vooral jongeren zijn gecharmeerd van de mogelijkheden met instant fotografie. Filmcassettes daarvoor worden op slechts twee plaatsen ter wereld gemaakt, bij Fuji in Japan en bij Polaroid in Enschede.

Productievolume
Het productievolume van Polaroid lag vorig jaar op 1,6 miljoen filmcassettes, dit jaar wordt dat aantal opgeschroefd naar 3,5 miljoen. Om die aantallen te halen, wordt het personeelsbestand (nu 87) langzaam verder uitgebreid, waarbij vooral behoefte is aan operators. Daarnaast worden vanaf het tweede kwartaal van dit jaar andere dienstroosters geïntroduceerd, waardoor productiemachines straks 12,5 in plaats van 7,5 uur per dag gaan draaien.

Vijf minuten
Ondertussen wordt hard gewerkt aan de doorontwikkeling van de populaire One Step 2-camera en het verhogen van de kwaliteit en ontwikkeltijd van de filmpacks. Met dat laatste zijn al grote vorderingen gemaakt. Toen we in 2009 als Impossible met de productie begonnen, duurde het ontwikkelen van een film drie kwartier. Sinds een jaar kunnen we dat binnen vijf minuten , vertelt Gerard Kamphuis trots.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Frans Nikkels