Directeur Metropool: 'Atak had om hulp moeten vragen'

Het liefst wil hij alleen vooruitkijken. Johan de Jong (48), directeur van Metropool in Hengelo ziet geweldige kansen voor Poppodium Twente. Uit de samenvoeging van Atak en Metropool zal een podium groeien dat zich kan meten met de groten in Nederland. "Metropool draait beter dan ooit", zegt hij. "Atak heeft heel veel wat Hengelo niet heeft. Metropool en Atak samen zijn een sterk podium."

Op 1 maart is de Stichting Poppodium Twente een feit, in september moet de programmering in Enschede weer stevig staan. "Het is heel belangrijk dat het nieuwe poppodium breed wordt gedragen, door alles en iedereen. We moeten duidelijk maken dat Twente erop vooruitgaat." Met nadruk: "Het ís gewoon een goed verhaal."

Vooruit dus. Dat is zijn enige belang. Toch neemt de directeur alle tijd om de vragen over het recente verleden te beantwoorden. Eind december trok Metropool de stekker uit de fusiebesprekingen met het Enschedese Atak. Het werd de katalysator van een reeks gebeurtenissen die uiteindelijk hebben geleid tot het faillissement van Atak.

Waarom heeft Metropool zo kort voor de eindstreep besloten niet verder te willen met Atak?"Op 15 december lag het accountantsrapport er, waarin de mogelijke risico's van de samenwerking tussen Metropool en Atak zijn onderzocht. De cijfers waren nog slechter dan we dachten. Dat maakte dat we niet langer wisten waarmee we in zee zouden gaan."

Wat bijvoorbeeld duidelijk werd, is dat de opbrengst per bezoeker bij Metropool rond de 12 euro lag (net als het landelijk gemiddelde) en bij Atak slechts 8 euro was. "Ik trek geen conclusies, maar ik had een slecht gevoel bij de opgegeven bezoekersaantallen." Ook baarde het grote zorgen dat Atak van de 4,2 ton recette die voor 2017 was begroot, in september nog maar 132.000 euro had gerealiseerd. "Nu is het laatste kwartaal vaak beter voor de poppodia, maar hier moest nog wel heel veel gebeuren."

De algemene conclusie die het bestuur van het Hengelose poppodium trok was: "Atak was niet in control. Daarmee vraag je je bij elk cijfer af: 'Klopt dit wel? Hoe betrouwbaar is het? Wat zit hier nog meer achter?'" Alles bij elkaar: "Dit moesten we niet willen. Het was onduidelijk wat er in de toekomst op ons pad zou komen. Dat heeft ons doen besluiten te zeggen: 'We willen heel graag een Twents poppodium, maar niet langs deze weg'."

Maar iedereen wist toch van de slechte financiële positie van Atak?"Ja. En uit de grond van mijn hart kan ik zeggen: ondanks alles hebben wij toch altijd met Atak een groot, landelijk meetellend podium willen vormen. Dat hebben wij gedaan, hoewel we wisten dat het minder goed ging met Atak. Voorwaarde was wel dat Metropool in the lead moest zijn. De situatie van Atak mocht geen gevolgen hebben voor het momentum dat Metropool te pakken heeft."

Dat kan arrogant overkomen.Fel: "Van arrogantie is geen sprake. Dat zit niet in mij. Maar ik ga geen excuses aanbieden voor het feit dat Metropool het nu zo goed doet. Dat succes willen we beschikbaar stellen voor het grote geheel, als vliegwiel voor Poppodium Twente."

Atak heeft veel in te brengen, zegt De Jong. "De vrijwilligers, de mensen. De dancecultuur. Maar ook de zalen in het Muziekkwartier, de samenwerking met culturele partners daar. Popeducatie: de banden met popacademie Artez en Kaliber Kunstenschool zijn er. En Enschede is een studentenstad. Daar hebben wij in Hengelo wel eens met jaloezie naar gekeken."

Metropool heeft een schuld van vijf ton en een negatief eigen vermogen. Is hier sprake van 'de pot verwijt de ketel...'?"Ik ben blij dat je die vraag stelt. Er is een groot verschil. Metropool is een lening aangegaan bij de gemeente Hengelo om in 2009 de inboedel en de techniek van het nieuwe pand te bekostigen. Op deze lening wordt jaarlijks afgelost. Tegenover die schuld van nu, nog ongeveer drie ton, staan onze bezittingen."

Atak heeft voor het nieuwe onderkomen in 2008 de inboedel gehuurd. "Tegenover de schuld staan dus geen bezittingen." Komt bij: "Het negatief eigen vermogen van 100.000 euro heeft Metropool in 2017 volledig ingelopen. 2017 was zo'n goed jaar dat we versneld kunnen gaan aflossen."

U verwijt Atak dat het zich niet kwetsbaar heeft opgesteld."We zijn drie jaar met elkaar in gesprek geweest. Drie jaar, dan wordt het best persoonlijk. Ik verwacht van iemand met wie het niet goed gaat, dat-ie hulp vraagt. Al die tijd heeft het bestuur van Atak nooit de hand gepakt, die werd aangereikt. Jongens, kom op: stel je wat kwetsbaarder op!"

"Geloof mij, het was niet makkelijk om zakelijk te zeggen: 'We willen graag, maar niet langs deze weg'. Maar het kon niet anders."

Hoe moet het nu verder met het personeel van Atak?"Binnen Poppodium Twente zijn er nieuwe functies. Als iemand die bij Atak heeft gewerkt, matcht met het profiel, dan maakt die zeer zeker een kans. Meer nog dan anderen. We hebben medewerkers nodig die Enschede kennen, die het pand kennen, die de vrijwilligers kennen. Maar: de situatie is niet anders dan in het verleden. Het plan voor het bovenstedelijk poppodium is niet veranderd."

Wie cynisch is, zou kunnen zeggen dat het faillissement van Atak dé oplossing was om schoon schip te maken. "Zo kan ik niet denken. Wat er is gebeurd, is buitengewoon triest. Maar als we naar de toekomst kijken: op 1 maart is de Stichting Poppodium Twente er. Vanaf dan kan het groeien, met twee sterke merken in twee steden. We gaan iets moois tegemoet."

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede - foto: Lars Smook