Hij wandelt op zijn gemak de Slankweg in. Dolphia baadt in het zonlicht en daar geniet Jan van der Meer van. Hij is deze woensdag vanuit het Drentse Zandpol naar Dolphia gereden. In zijn eentje, nota bene op zijn verjaardag. Vandaag is hij 82 jaar geworden. Een mooie leeftijd om jeugdherinneringen op te halen.
Want 80 jaar geleden verhuisde het gezin Van der Meer van de Ribbeltsweg naar de Slankweg, een van de straten die het tuindorp tussen Enschede en Glanerbrug omzomen. "Vorig jaar ben ik voor het eerst sinds lange tijd weer eens gaan kijken in de wijk waar ik een groot deel van mijn jeugd heb gewoond", vertelt hij. "Ik was nog niet uitgekeken." Dus is hij hier precies een jaar later weer. De toevallige ontmoeting is in de Slankweg. Van der Meer praat honderduit. Herinneringen komen vanzelf. "Daar op nummer 32 woonden we. Eindeloos met een bal gooien tegen die blinde zijmuur. Simpel vermaak. De ruimte was beperkt, vooral in de oorlogsjaren."
Op het dak van een andere woning ziet hij een opmerkelijk detail: een gat in een dakpan. "Veroorzaakt door een beschieting in de oorlog. De pan is nog altijd stuk. De woning werd beschoten omdat er een straaltje licht was te zien. Dat mocht niet. De vrouw des huizes zat achter de naaimachine en werd in haar been geraakt."
Iets verderop, in de wei van boer Imming, werden met Pasen eieren verstopt. "Achter die huizen stond een mooie manege van de familie Smit. Die woonde ernaast in een villa. De manege is nooit gebruikt. In de oorlogsjaren vorderden eerst de Duitsers en later de Canadezen het gebouw. Er waren uitbundige feesten."
Onderweg komt de Slankweg van weleer voorbij: de sigarenwinkel op de hoek met de Paul Krugerstraat, de fietsenzaak van Bennie Hemme, de groenteboer aan de overkant en aan het eind De Spar van Spiele. ,,Toen waren het alleen maar huurhuizen met allemaal dezelfde hekjes. Ik bracht soms de huur naar Enschede. Een rijksdaalder of zo. Toen best veel, want mijn vader verdiende als buschauffeur een tientje in de week."
Zooitje
Het Dolphia van nu verschilt volgens de oud-Dolphiaan niet zoveel van de volkswijk van toen. "Maar het hart van de wijk is wel een beetje verpauperd. Hier en daar is het een zooitje."
Van der Meer, die in 1951 naar Hengelo verhuisde en later naar Drenthe, maakt bij het spoor een foto van de DB-trein. "Dit was in die jaren een zandweg en aan de overkant stond nog niets." Hij vervolgt zijn rondje en kijkt straks nog even bij de Groen van Prinstererschool in Glanerbrug, de lagere school van zijn jeugd.
Bert Moraal (63) laat even verderop zijn hond Floortje ('bevrijd uit een Portugese container') uit. Hij heeft progressieve MS en loopt achter de rollator. Zijn scootmobiel is laatst gecrasht. Sinds twee jaar woont hij in Dolphia. Als kind kwam hij er vaak. "Toen was het een rotzooitje en hoorde je dat dat volk in die achterbuurt niet te vertrouwen was. Daar maakten ze je bang voor. Maar het is hier veranderd. Een volkswijk in de grote stad, maar toch buitenaf", omschrijft hij de wijk.
Mirjam Trap (53) rookt een sigaretje in het voortuintje van haar dochters woning in de Paul Krugerstraat. Wendy (26) staat in de deuropening. "Gezellige mensen zijn het hier", vinden ze. De tijd dat hier alles gebeurde wat God heeft verboden, is voorbij. "Ze slaan elkaar niet meer in elkaar", lacht Wendy. Trots toont ze haar vijf maanden oude zoontje Janely.
Buurthuis
Een paar wensen zijn er nog wel: meer speelvoorzieningen, beter groenonderhoud en een verpakkingscontainer, want nu waait alles door de wijk. Ze verheugen zich op de bouw van een nieuw buurthuis op de plek van het oude. "Dat had nooit gesloopt mogen worden. Net als alle huizen", stellen ze. Want het geplande Esmarkerveld kwam er nooit.
Volgens René Kalsbeek van Ons Huis zijn er geen concrete bouwplannen. De wooncorporatie, eigenaar van de 166 eengezins- en 30 seniorenwoningen in de wijk, levert een bijdrage aan de bouw van het buurtcentrum als de bewoners een tegenprestatie leveren. "De basisafspraken zijn gemaakt. Nu de vergunningen nog en de bouw kan beginnen."
Kalsbeek beaamt dat het sinds een paar jaar rustiger is in Dolphia. "De verdienste van de bewonerscommissie. Die is heel actief."
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede - Foto: Ben Lensink