Landschap Overijssel: €˜De wolf is welkom en wij zijn er klaar voor €™

De noodkreet deze week vanuit de afdeling schapenhouders van de LTO, dat wolven veel schade veroorzaken onder hun schapen, krijgt veel aandacht. Maar de mogelijkheden van preventieve maatregelen en schadevergoedingen moeten volgens ecoloog Mark Zekhuis van Landschap Overijssel en schaapherder André Kühn ook aandacht krijgen.

Afrastering
Schapenhouders hebben de verantwoordelijkheid om de dieren veilig te houden en dat is heel goed mogelijk, stellen Kuhn en Zekhuis. Die laatste: "Dat betekent dat je de schapen binnen de afrastering moet houden. Maar dat de afrastering ook zodanig moet zijn dat die vossen, honden en dus ook wolven buiten houdt."

Predatie
Ongeveer 0,5 procent van de schapen wordt gedood door een hond of een vos. Dat is gebleken uit een onderzoek naar schapen en predatie in Limburg. Zekhuis: "Omgerekend naar de ongeveer 800.000 schapen in het gehele land kom je uit op jaarlijks zo'n 4.000 schapen." Dat is heel wat meer dan het aantal dat nu aantoonbaar door wolven is gedood.

Rasters
Er zijn diverse maatregelen genomen om te voorkomen dat schapen uit de kuddes die heidegebieden van Landschap Overijssel begrazen, ten prooi vallen aan wolven. Zekhuis: "Wij hebben degelijke rasters: flexrasters waar minimaal 3.000 volt stroom op staat. Als dat minimaal 100 centimeter hoog is, is dat voldoende. De kans dat een wolf hierin komt, is minimaal. Wolven zijn geen springers."

Omheiningen
Volgens Zekhuis maken veel schapenhouders gebruik van ondeugdelijke omheiningen. "Kijk maar eens rond. Er staat vaak een kudde schapen in een weiland met omheining van twee gespannen draden van zo'n 30 Ã 40 centimeter hoog. Er staat elektriciteit op, voldoende om de schapen binnen de lage omheining te houden. Maar dieren als vossen, honden en dus ook wolven springen hier zo overheen. Je hebt minimaal vijf draden nodig."

Kuddebewakingshonden
Landschap Overijssel helpt bij een proef met kuddebewakingshonden. Zekhuis: "Zij bewaken de schapen. Als de wolf geïnteresseerd is in de schapen, blaffen de honden en taait de wolf af. De wolf is bang voor dit soort honden. Wij willen nu weten: hoeveel kost het en hoe werkt het precies." Inzet van kuddewaakhonden is in Duitsland, Spanje, Hongarije en Turkije heel gewoon.

Wierdense Veld
André Kühn, schaapherder van de kuddes die op het Wierdense Veld en Twilhaar geweid worden, werkt al langere tijd met de schapenwaakhonden. Die beschermen de kudde binnen de afrastering tegen loslopende honden, maar ook tegen de wolf. "De honden zijn onderdeel van de kudde. Het zijn echte waakhonden. Omdat ik er nu bij ben, kunnen jullie zo dichtbij komen. Dat kan anders niet."

Waakhonden
Als de kudde niet op pad gaat, zitten de herdershonden ver weg in de kennel. "Dat is nodig, want anders verliezen de waakhonden hun focus."

Zekhuis noemt ook nog de meest zekere en betrouwbare maatregel om predatie te voorkomen: "Als je geen geschikte afrastering hebt voor je schapen, kun je ze 's nachts in de stal houden."

Dat gebeurt nu bijvoorbeeld ook vaak met de schaapskudde op de Lemelerberg.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede - Foto: Lenneke Lingmont