Je bekijkt nu een artikel uit het archief
Dit artikel is niet geoptimaliseerd voor de huidige 1Twente-website. Hierdoor kan het voorkomen dat de opmaak wegvalt, er media ontbreekt en/of metadata incorrect is.
Nieuws
Enschede
Twente strijdt tegen de Japanse duizendknoop en de reuzenberenklauw
Niets doen is geen optie. In toom houden het minste. Terugdringen de wens. De strijd tegen reuzenberenklauw en Japanse duizendknoop is nog niet gestreden. Tijd om de krachten te bundelen.
De strijd is niet meer te winnen. We zullen moeten wennen aan de aanwezigheid van de reuzenberenklauw, Japanse duizendknoop en reuzenbalsemien in onze tuinen en het openbaar groen. "Het idee dat we die nog kwijtraken, is een illusie", zegt Walter van Dijk van Gildebor. "Maar ik geloof ook niet in het niet-bestrijden. Ze in toom houden is het minimale dat we moeten willen, maar het liefst dringen we ze terug."
Van Dijk, groenspecialist bij Gildebor en verantwoordelijk voor de bestrijding van zogenoemde invasieve exoten in Hengelo, is blij dat er wordt gewerkt aan een regionale aanpak. "Daar moeten we ook niet veel langer mee wachten. Anders loopt het nog net zo uit de hand als in Engeland, waar ze inmiddels miljarden kwijt zijn aan de bestrijding."
Strijd
De strijd in Hengelo begon in 2013. In eerste instantie ging het vooral om de reuzenberenklauw. Een prachtig plant, met grote bloemen aan de buitenkant maar gif van binnen. Aanraking zorgt voor vreselijke brandwonden. Bij mensen, maar ook bij honden. Daarom kreeg de bestrijding van die plant prioriteit.
Op dit moment zijn er in Hengelo nog 101 locaties bekend, waar de plant groeit. Dat varieert van een enkele plant tot een bos. Daarbij gaat het alleen om plekken in het openbaar groen.
Hoeveel er in particuliere tuinen staan, durft Van Dijk niet te zeggen. "Het is een mooie plant en als niemand er verder aan komt, kunnen ze ook rustig blijven staan. Dus het zullen er best wel wat zijn."
ZadenNadeel is wel dat ze zich via de zaden verspreiden en zo ook in het openbaar groen terechtkomen. "Als dan een hond langs komt snuffelen, kan dat heel vervelende gevolgen hebben."
De grootste concentraties bevinden zich langs de spoorlijn. De zaden reizen als het ware mee met de treinen. "En ProRail doet niet zoveel aan de bestrijding. Een keer maaien per jaar en dat is het wel." Ook langs het Twentekanaal komt de reuzenberenklauw relatief veel voor en in Hengelo Noord (Slangenbeek en Hasseler Es), onder meer langs de beken.
De laatste jaren komt de Japanse duizendknoop meer en meer in beeld. De nagenoeg onuitroeibare woekerplant veroorzaakt weliswaar geen pijn, maar wel veel schade. Andere planten worden weggedrukt en wortels breken soms zelfs door het asfalt heen.
Van Dijk heeft in Hengelo elf locaties in beeld waar de duizendknoop in het openbaar staat. Dat is, zeker in vergelijking met Enschede, niet veel. Voor zover hem bekend zijn in Hengelo ook nog geen bouwkavels teruggegeven of aangetast door de aanwezigheid van de woekerplant. "We houden 'm redelijk in toom." Zonder al te hoge kosten, want volgens Van Dijk is Hengelo jaarlijks 'slechts' een kleine 3.000 euro kwijt voor twee bestrijdingsrondes per jaar.
GifvrijHet verschil met Enschede is ontstaan doordat Hengelo gif is blijven spuiten. Terwijl Enschede tot vorig jaar de strijd volledig 'gifvrij' probeerde te voeren. Laatstelijk door heet water in de wortels te spuiten.
"Wij hebben ook wel andere methodes geprobeerd. Ook in combinatie met heet water. Maar uiteindelijk is gif het enige dat echt werkt", zegt Van Dijk. En dan met name glyfosaat, dat onder meer in het middel Roundup zit. Een gif dat tot enkele jaren geleden nog door veel gemeentes werd gebruikt, maar inmiddels als algemeen bestrijdingsmiddel in de ban is gedaan omdat het kankerverwekkend zou zijn. "Maar je mag het nog wel gericht gebruiken om invasieve exoten te bestrijden." Ook Enschede doet dat inmiddels.
DoorgeslagenVolgens Van Dijk is Nederland een beetje doorgeslagen in de angst voor bestrijding met gif. Al wil hij de gezondheidsrisico's bij overmatig gebruik niet bagatelliseren. "Maar bij gericht gebruik is het niet erger dan de medicijnresten die in ons drinkwater zitten. En ik gebruik liever vier liter gif om het in de hand te houden, dan 40 liter bij de bestrijding omdat het uit de hand is gelopen."
Het vreemde is ook, vindt Van Dijk, dat particulieren Roundup nog wel mogen gebruiken. "Maar professionals, zoals de groenbedrijven, dus niet. Terwijl zij weten hoe ze er mee om moeten gaan."
Volgens de Bornenaar zou er ook wel wat meer mogen worden gedaan aan de voorlichting aan burgers. Dat een al dan niet zilver gespoten tak duizendpoot van het tuincentrum erg leuk kan staan in een kerststukje, maar dat die tak daarna niet in de groene container moet worden gegooid. "Want dan verspreid die zich weer vrolijk verder. Beter is het om hem bij het restafval te doen."
Status quoOok als de strijd tegen exoten als de reuzenberenklauw, Japanse duizendknoop en reuzenbalsiem straks geëindigd is in een soort 'status quo', is de strijd tegen schadelijke planten nooit gestreden. Van Dijk heeft de volgende vijand al in het vizier: het jakobskruiskruid. Mooie gele bloempjes, die giftig zijn voor de meeste zoogdieren en dodelijk voor paarden. Die vooral in wegbermen en natuurgebieden voorkomt, maar via de wind ook meer en meer aan de randen van weilanden verschijnen.
"Als ze bloeien, is er weinig aan de hand. Dan grazen de paarden er netjes omheen. Maar als ze het via maaisel binnenkrijgen, kunnen ze er dood aan gaan."
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede - foto: Emiel Muijderman
Van Dijk, groenspecialist bij Gildebor en verantwoordelijk voor de bestrijding van zogenoemde invasieve exoten in Hengelo, is blij dat er wordt gewerkt aan een regionale aanpak. "Daar moeten we ook niet veel langer mee wachten. Anders loopt het nog net zo uit de hand als in Engeland, waar ze inmiddels miljarden kwijt zijn aan de bestrijding."
Strijd
De strijd in Hengelo begon in 2013. In eerste instantie ging het vooral om de reuzenberenklauw. Een prachtig plant, met grote bloemen aan de buitenkant maar gif van binnen. Aanraking zorgt voor vreselijke brandwonden. Bij mensen, maar ook bij honden. Daarom kreeg de bestrijding van die plant prioriteit.
Bekijk hieronder onze oude reportage met ex-chef van de Tubantia Henk ten Harkel over de plant.
Op dit moment zijn er in Hengelo nog 101 locaties bekend, waar de plant groeit. Dat varieert van een enkele plant tot een bos. Daarbij gaat het alleen om plekken in het openbaar groen.
Hoeveel er in particuliere tuinen staan, durft Van Dijk niet te zeggen. "Het is een mooie plant en als niemand er verder aan komt, kunnen ze ook rustig blijven staan. Dus het zullen er best wel wat zijn."
ZadenNadeel is wel dat ze zich via de zaden verspreiden en zo ook in het openbaar groen terechtkomen. "Als dan een hond langs komt snuffelen, kan dat heel vervelende gevolgen hebben."
De grootste concentraties bevinden zich langs de spoorlijn. De zaden reizen als het ware mee met de treinen. "En ProRail doet niet zoveel aan de bestrijding. Een keer maaien per jaar en dat is het wel." Ook langs het Twentekanaal komt de reuzenberenklauw relatief veel voor en in Hengelo Noord (Slangenbeek en Hasseler Es), onder meer langs de beken.
De laatste jaren komt de Japanse duizendknoop meer en meer in beeld. De nagenoeg onuitroeibare woekerplant veroorzaakt weliswaar geen pijn, maar wel veel schade. Andere planten worden weggedrukt en wortels breken soms zelfs door het asfalt heen.
Van Dijk heeft in Hengelo elf locaties in beeld waar de duizendknoop in het openbaar staat. Dat is, zeker in vergelijking met Enschede, niet veel. Voor zover hem bekend zijn in Hengelo ook nog geen bouwkavels teruggegeven of aangetast door de aanwezigheid van de woekerplant. "We houden 'm redelijk in toom." Zonder al te hoge kosten, want volgens Van Dijk is Hengelo jaarlijks 'slechts' een kleine 3.000 euro kwijt voor twee bestrijdingsrondes per jaar.
GifvrijHet verschil met Enschede is ontstaan doordat Hengelo gif is blijven spuiten. Terwijl Enschede tot vorig jaar de strijd volledig 'gifvrij' probeerde te voeren. Laatstelijk door heet water in de wortels te spuiten.
"Wij hebben ook wel andere methodes geprobeerd. Ook in combinatie met heet water. Maar uiteindelijk is gif het enige dat echt werkt", zegt Van Dijk. En dan met name glyfosaat, dat onder meer in het middel Roundup zit. Een gif dat tot enkele jaren geleden nog door veel gemeentes werd gebruikt, maar inmiddels als algemeen bestrijdingsmiddel in de ban is gedaan omdat het kankerverwekkend zou zijn. "Maar je mag het nog wel gericht gebruiken om invasieve exoten te bestrijden." Ook Enschede doet dat inmiddels.
DoorgeslagenVolgens Van Dijk is Nederland een beetje doorgeslagen in de angst voor bestrijding met gif. Al wil hij de gezondheidsrisico's bij overmatig gebruik niet bagatelliseren. "Maar bij gericht gebruik is het niet erger dan de medicijnresten die in ons drinkwater zitten. En ik gebruik liever vier liter gif om het in de hand te houden, dan 40 liter bij de bestrijding omdat het uit de hand is gelopen."
Het vreemde is ook, vindt Van Dijk, dat particulieren Roundup nog wel mogen gebruiken. "Maar professionals, zoals de groenbedrijven, dus niet. Terwijl zij weten hoe ze er mee om moeten gaan."
Volgens de Bornenaar zou er ook wel wat meer mogen worden gedaan aan de voorlichting aan burgers. Dat een al dan niet zilver gespoten tak duizendpoot van het tuincentrum erg leuk kan staan in een kerststukje, maar dat die tak daarna niet in de groene container moet worden gegooid. "Want dan verspreid die zich weer vrolijk verder. Beter is het om hem bij het restafval te doen."
Status quoOok als de strijd tegen exoten als de reuzenberenklauw, Japanse duizendknoop en reuzenbalsiem straks geëindigd is in een soort 'status quo', is de strijd tegen schadelijke planten nooit gestreden. Van Dijk heeft de volgende vijand al in het vizier: het jakobskruiskruid. Mooie gele bloempjes, die giftig zijn voor de meeste zoogdieren en dodelijk voor paarden. Die vooral in wegbermen en natuurgebieden voorkomt, maar via de wind ook meer en meer aan de randen van weilanden verschijnen.
"Als ze bloeien, is er weinig aan de hand. Dan grazen de paarden er netjes omheen. Maar als ze het via maaisel binnenkrijgen, kunnen ze er dood aan gaan."
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede - foto: Emiel Muijderman
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.
Download onze app
