Sue Benson neemt afscheid van haar Military-parcours

Ze begint hartelijk te lachen als ze terugdenkt aan haar eerste jaar als crossdesigner in Boekelo, slaat met een hand op haar bovenbeen. "Dat was in 2000, Boekelo was mijn eerste wedstrijd als ontwerpster van de crosscountry. Het regende enorm, ik kende het terrein nog niet goed genoeg en kwam daardoor enkele keren vast te zitten in de modder. Och, het was een verschrikkelijk zenuwachtige bedoening."

Sue Benson (67) debuteerde in Boekelo in 1972. Als amazone. In totaal deed ze vijfmaal mee. "Met het Engelse team heb ik op drie EK's gereden. Op het WK en de Olympische Spelen helaas niet, want mijn paard was geblesseerd. Toen had je nog maar één toppaard."

Na haar sportcarrière gebruikte Benson haar kennis en ervaring om de parcoursen van de uithoudingsproef te verbeteren. De zaterdag van de Military Boekelo was in die periode een ware uitputtingslag, want voor de start van de crosscountry waren de paarden al afgemat vanwege de steeple chase. Dat onderdeel werd in 2003 geschrapt om het aantal ongelukken te verminderen. Jaarlijks steeg de aandacht voor het welzijn van de deelnemers (paard en ruiter). Bij ieder hindernisontwerp stelt Benson zich dan ook als eerste de vraag: kan een combinatie er veilig overheen?

Paardvriendelijk
Die bezorgdheid gaat ver bij de Britse ontwerpster, het welzijn van de paarden staat bij haar altijd bovenaan. Dat de zomerse weersverwachting vandaag extra veel publiek naar het Teesinkbos zal brengen, boeit haar niet. "Ik hoop op een bewolkte dag, want in de ochtend en aan het eind van de middag staat de zon erg laag. Daar kunnen de paarden en de ruiters last van hebben", aldus Benson, die zich in de afgelopen achttien jaar in Boekelo heeft onderscheiden met haar zogeheten paardvriendelijke hindernissen. Waar de dieren met plezier overheen springen, is haar stellige overtuiging. "Dat zie ik aan ze, ik voel het. They absolutely love it! En als een paard niet over een hindernis wil springen, dan doet-ie het niet. Punt. Een paard kun je niet tegen z'n wil dwingen."

Het hele jaar is ze eigenlijk bezig met Boekelo, in haar hoofd ontstaan diverse ontwerpen en creaties. Vanaf maart maakt Benson regelmatig de oversteek naar het vasteland en bespreekt ze met course builder Gary Podmore de haalbaarbeid en realisatie van de ontwerpen. Het zijn korte bezoekjes. Aan het eind van de volgende middag pakt ze de trein terug naar Schiphol. "Wat moet ik nog doen als ik alles heb besproken met Gary? Hij moet de hindernissen bouwen."

Wat blijft zijn de twijfels en de vragen of het eindresultaat wel goed genoeg is. "Het kan altijd beter", zegt Benson. "Ik vind het geweldig om in Boekelo te zijn en met de mensen hier samen iets prachtigs neer te zetten. Dat is het mooiste van mijn werk. Totdat de dag van de crosscountry aanbreekt..."

Knoop in de maagOp de zaterdag van Boekelo wordt Benson steevast wakker met een rotgevoel, alsof er in de nachtelijke uren een dikke knoop in haar maag is gelegd. "Als ik al geslapen heb, want ik heb hier ook nachten wakker gelegen. Van de spanning. Van de zenuwen. Van de bezorgdheid."

Ze slaakt een diepe zucht en schudt het hoofd. De dag van de crosscountry, het hoogtepunt van het Boekelose paardensportfeest, noemt ze 'nerve wracking' (zenuwslopend, red.). "Het is een dag van bidden en hopen dat er geen 'bad accidents' (grote ongelukken, red.) plaatsvinden. Ik voel me daar verantwoordelijk voor, ondanks dat de ruiters in de wedstrijd zelf beslissen wat ze doen. In mijn hoofd weet ik dat zij de eindverantwoordelijkheid hebben, maar in mijn hart voelt dat anders." Gaat het mis, voelt Benson zich schuldig.

De eerste paar combinaties volgt de 67-jarige via een closed tv-circuit in een cabine van de organisatie. Eigenlijk wil ze niet kijken, maar het moet. Om te zien hoe de combinaties een hindernis nemen, welke lijn ze volgen en om te ontdekken waar en wat problemen zijn. Als de eerste starters veilig en wel over de finish komen, is dat een teken dat het parcours kwalitatief voldoet. Een garantie is het niet, want een klein foutje kan grote gevolgen hebben.

Zoals in 2007, toen het paard Monarch's Aristocrat van de Engelse ruiter William Fox-Pitt in Boekelo uit zijn lijden verlost moest worden. Het dier had zich verstapt bij het galopperen tussen twee hindernissen, een kootbeen was gebroken. Benson: "Ongelukken gebeuren. Het is verschrikkelijk, maar het is niet mogelijk valpartijen en ongelukken voor honderd procent uit te sluiten. Het is inherent aan deze sport. Ik kan dat eigenlijk niet zeggen, want dat zou kunnen betekenen dat het mij niets interesseert. Maar het interesseert mij juist heel veel, I care so much. Daarom ook houd ik er na dit jaar mee op, ik wil dit gevoel niet meer hebben."

Adrenaline
Aan het eind van een lange zaterdag gloort voor Benson - in het meest gunstige geval - een klein lichtpuntje. "Pas als de laatste combinatie binnen is, als alle paarden op stal staan en de ruiters ook veilig de finish hebben bereikt, dan glijden alle zorgen en spanning van me af. Dan heb ik even een gelukzalig momentje. Als Frans van Meggelen (vice-voorzitter, red.) naar me toekomt, me omhelst en zegt 'You've done it again'. Dat vind ik het mooiste om te horen, want voor iedereen in de organisatie is het een dag vol spanning. Op dat moment komt bij mij zoveel adrenaline vrij, dat ik daarna helemaal kapot ben en het liefst meteen naar huis wil."

Opgelucht of niet, voor Benson begon de afgelopen jaren kort na afloop van de crosscountry direct de voorbereiding op de volgende editie. "Evalueren met elkaar wat wel en wat niet goed ging." Dit jaar draagt ze het werk over aan haar opvolger, landgenoot Arian Ditcham, door haar zelf voorgedragen bij het bestuur. De Brit was haar rechterhand bij het samenstellen van het parcours tijdens de Olympische Spelen van 2012 in Londen, Bensons absolute hoogtepunt. "Een geweldige eer om te mogen doen, maar het zorgde ook voor een immense druk. De hele wereld keek mee. Als je dan ergens een foutje hebt gemaakt..."

Deze zaterdag sluit Benson een tijdperk af. "Achttien jaar is eigenlijk veel te lang voor een parcoursontwerper, het is hoog tijd voor jong en vers bloed. Mijn man vroeg me ieder jaar waarom ik mezelf dit aandoe. 'Je hebt het toch niet nodig?', zei hij dan. Dat klopt, maar ik vind het werk vooraf zo leuk om te doen. Boekelo is mijn tweede familie geworden. Maar mijn werk hier zit er nu op, het is mooi geweest."

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Reinier van Willigen