Omtzigt onderzoekt namens de Raad van Europa de gang van zaken
rond de moord op de Maltese onderzoeksjournaliste Daphne Galizia. Het Kamerlid sprak onder meer wel met de minister-president Joseph Muscat en de minister van Justitie, Owen Bonnici.
Politiek gevoeligMaar de minister van Toerisme, Konrad Mizzi, en de de stafchef Keith Schembri weigerden met hem te spreken. Omtzigt ging daar verder niet op in. Vlak voordat hij donderdag op het vliegtuig naar huis stapte, liet hij weten: Ik rapporteer direct aan de commissie justitie en mensenrechten van de raad. Ik kan niet tegen derden, laat staan de media, over de inhoud spreken. Dat is in deze politiek gevoelige zaak essentieel.
Lange dagenDe afgelopen vier dagen waren volgepland met gesprekken van 8.00 tot 21.30 uur. Maar met wie hij precies heeft gesproken, wordt niet bekend gemaakt. Hij had van de raad toestemming om geheime bronnen te raadplegen en die anoniem in zijn onderzoeksrapport op te voeren. Dat is zeldzaam en pas de tweede keer dat de raad zo ver wil gaan. Het onderstreept het belang van Omtzigts missie.
MoordGalizia werd vorig jaar het zwijgen opgelegd met een bom onder haar auto. Er zijn drie verdachten opgepakt, die nog niet voor de rechter zijn voorgeleid. Er zijn in Europa grote twijfels of dat onderzoek wel eerlijk wordt gedaan.
Voor haar dood publiceerde Galizia over fraude, omkoping en dubieuze geldtransacties naar geheime rekeningen. Daarbij zouden meerdere mensen van de regering van Malta zijn betrokken, ook Muscat en diens vrouw. Juist dat baart Europa zorgen, omdat de scheiding der machten (rule of law) niet adequaat gescheiden zijn op het eiland. Muscat kan grote invloed uitoefenen op het onderzoek naar de moord.
Zeer beladenDe komst van Omtzigt naar Malta was vooraf zeer beladen. Malta heeft getracht hem te weren als onderzoeker. Zijn rapport kan grote gevolgen voor Malta hebben. Omtzigt zoekt bewijs voor de hypotheses dat Galizia vanwege haar onthullingen is vermoord en dat de drie gearresteerden in opdracht hebben gewerkt. Ook rapporteert hij straks over de kwaliteit van het rechtssysteem op Malta, een volwaardig EU-land.
Als zijn rapport negatief uitpakt, kan Malta onder grote Europese druk komen om orde op zaken te stellen. Het rapport wordt begin volgend jaar verwacht.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, beeldcompilatie: Tubantia