Waarom gedeputeerde Van Hijum de Staten wél had moeten informeren

Er is niets aan de hand. Dat is, kort gezegd, wat Van Hijum betoogde in een brief die hij alsnog naar de Provinciale Staten stuurde over de kwestie. Dat was na een publicatie in De Twentsche Courant Tubantia. Wij zien hierin geen problemen zolang er sprake is van transparantie en deze persoon zich dan buiten de besluitvorming houdt , aldus Van Hijum via een boodschap van Gedeputeerde Staten.

Strikt gehandeld
En dat deed Braaksma. Als voorzitter van de Twente Board, lid van de Bestuurscommissie Agenda voor Twente, commissaris bij Lithium Werks en commissaris van Oost NV bracht hij diverse betrokkenen bij elkaar, zoals eigenaar Kees Koolen van Lithium Werks, gedeputeerde Eddy van Hijum van Overijssel, wethouder Patrick Welman van de gemeente Enschede en Fons de Zeeuw, internationaal manager van OostNL. En daarna, zegt Braaksma, trok hij zich terug en hield zich buiten elke besluitvorming. Daarmee is strikt gehandeld volgens de gedragscode bij Oost NL , zo stelt van Hijum.

Belangenverstrengeling
Maar wie de Gedragscode Integriteit van OostNL leest komt tot een heel andere conclusie. In de code staat: Belangenverstrengeling, of de schijn ervan, moet je zien te voorkomen. Het gaat om het stukje tussen de komma s: De schijn ervan . Wat daarmee bedoeld wordt, staat in de Handreiking Belangenverstrengeling van het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector, tegenwoordig Huis voor Klokkenluiders, waarvan de bestuursleden bij Koninklijk Besluit worden benoemd: In de buitenwereld, waar men niet altijd beschikt over alle feiten, kan een schijnbaar conflict een reactie oproepen, die mogelijk niet juist is, maar wel voor onrust in de maatschappij kan zorgen. Zelfs als wordt aangetoond dat er geen sprake is van belangenverstrengeling kan de gedachte waar rook is, is vuur ervoor zorgen dat men met enige scepsis kijkt naar de betreffende organisatie of ambtenaar. Dat is nadelig voor het publieke vertrouwen.

7,5 miljoen euro
Nu is Geert Braaksma geen ambtenaar. Maar hij is via zijn adviseurschappen wel betrokken bij de besteding van publieke gelden. In het geval van Lithium Werks bij een lening van 7,5 miljoen euro aan dat bedrijf, al betoogt Braaksma dus dat hij zich buiten het feitelijke besluit daarover gehouden heeft. Maar hoe ging het om de momenten buíten de formele vergaderingen? In de wandelgang, tijdens een etentje, in de marge van een ándere vergadering: er zijn talloze situaties denkbaar waarin hij wel eens over Lithium Werks gesproken heeft.

Gedragscode
Dus zelfs als hij zich buiten de besluitvormende momenten stil hield, handelde hij in strijd met de gedragscode. Immers, door zijn commissariaten bij Lithium Werks én OostNL, had hij de schijn tegen. En die had hij moeten vermijden, zo betoogde hoogleraar bestuurskunde Michiel de Vries van de Radboud Universiteit eerder in De Twentsche Courant Tubantia. Volgens De Vries zou Braaksma één van de twee commissariaten moeten opgeven. De Vries ging trouwens nog verder: door alle betrokkenen bij elkaar te brengen, zegt de hoogleraar, maakte Braaksma zich feitelijk al schuldig aan belangenverstrengeling.

Hoe dan ook: er is sowieso sprake van strijdigheid met de integriteitscode van OostNL. Of Provinciale Staten vinden dat Van Hijum dat had moeten melden, zal woensdag blijken.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Emiel Muijderman