Enschedeërs in een (voormalige) huurwoning uit de bouwjaren 1955 tot en met 1993 kunnen de komende jaren rekening houden met een bezoek van een asbestsaneerder. Netbeheerder Enexis moet slimme meters plaatsen, maar in veel meterkasten is asbest verwerkt. Een situatie die zich alleen in Enschede op grote schaal voordoet.
Een monteur van Enexis die een slimme gas- en elektriciteitsmeter komt plaatsen bij een woning, maar vertrekt zonder zijn boormachine uit de gereedschapskist te hebben gehaald. Het is een situatie die zich weleens voordoet in Enschede. In veel woningen is namelijk asbestvilt achter de oude elektriciteitsmeter geplaatst. En dat moet volgens de voorgeschreven procedure worden verwijderd, voordat de monteur van Enexis zijn werk mag vervolgen.
Voor de netbeheerder betekent dit een obstakel bij het plaatsen van slimme meters. Volgens Europese afspraken moet voor 31 december 2020 minstens 80 procent van de woningen voorzien zijn van een meter die zelf de standen kan doorgeven. In Nederland zijn de zeven netbeheerders (hier is dat Enexis) daarvoor verantwoordelijk. Maar de verwijderingskosten van het eventueel aanwezige asbest komen voor rekening van de woningeigenaar.
Tienduizend woningen
Van ongeveer tienduizend woningen in Enschede is bekend dat er asbest in de meterkast zit. Het gaat om huizen die tussen 1955 en 1993 zijn gebouwd en in bezit zijn of waren van de drie Enschedese woningcorporaties. In de loop der jaren is een deel van de woningen verkocht aan particulieren, maar het is onbekend hoeveel. Opvallend is dat in het werkgebied van Enexis alleen in Enschede op zo'n grote schaal asbest in meterkasten is verwerkt. Volgens de woningcorporaties komt dat omdat Het Gemeentelijk Energiebedrijf (een van de voorgangers van Enexis) dat destijds voorschreef.
Slimme meters zijn niet verplicht en mogen dus geweigerd worden. Maar een groot deel van het woningbestand in Enschede is in bezit van de corporaties De Woonplaats, Domijn en Ons Huis, dus is Enexis van hen afhankelijk. In een gezamenlijke verklaring laten de corporaties weten in gesprek te zijn met de netbeheerder. "We onderzoeken samen de mogelijkheden die er zijn, om tot een goede en veilige oplossing te komen. Ook over de kosten van het saneren zijn we in overleg."
Asbestvilt
In de betreffende woningen is asbestvilt achter de elektriciteitsmeter geplaatst. Asbestvilt is een dunne plaat van ongeveer een halve centimeter dik dat vroeger ook werd toegepast om vloeren beter te isoleren. Het vilt bestaat uit losgebonden asbest. Dat betekent dat er een groot risico is dat er asbestvezels vrijkomen als bewerking of beschadiging. Blootstelling aan deze vezels kan leiden tot ernstige ziektes, zoals longkanker.
Sinds 1993 is het verboden om asbest in nieuwe woningen te verwerken. Er is geen verplichting om bestaande gevallen te verwijderen. "Bewoners hoeven zich geen zorgen te maken, want asbest is niet schadelijk zolang het niet wordt bewerkt", laten de drie corporaties weten. "In de woningen waar asbest is gebruikt, zijn bewoners op de hoogte. Zij hebben een 'meterkastkaart' waarop staat waar het asbest zich bevindt en hoe de bewoners er mee om moeten gaan."
Slimme meterplanning
In een deel van Enschede zijn al slimme meters geplaatst. Het gaat om 21.830 woningen, zo'n 29 procent van de totale woningvoorraad. Enexis heeft een planning voor de nog te plaatsen slimme meters. In het derde kwartaal van 2019 zijn de postcodes 7511, 7512 en 7514 aan de beurt. In het vierde kwartaal van 2019 zijn dat 7541 en 7531 t/m 7536. De resterende postcodes (7543, 7544 en 7545) volgen in het eerste kwartaal van 2020. De laatste twee plaatsingsrondes betreft met name de woningen waar nog asbest in meterkasten kan zitten.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Emiel Muijderman