Nieuws
Enschede
Historie van Enschedese wijk Hogeland in 500 pagina s
Elke wijk heeft zijn geschiedenis, elk huis zijn verhaal. Sommige herinneringen zijn verdrietig, andere ontroerend. En zo nu en dan blijft het gewoon geheim, zoals de exacte locaties van de schuilkelders op het Hogeland.
De Stichting Historische Sociëteit presenteert binnenkort met trots het boek Hogeland, verleden en heden. Wie interesse heeft kan er even voor gaan zitten, want het is 526 pagina s dik. Daarvoor is met meer dan 500 mensen gesproken en die deelden samen 437 verhalen. Wij hebben het boek niet geschreven, dat heeft de wijk zelf gedaan , zegt mede-auteur Jan Brummer. Wij hebben de verhalen alleen bij elkaar gebracht.
Vertrouwen
Samen met Geert Bekkering en Jan Breteler sprak hij met honderden bewoners, mensen die nog steeds in de wijk wonen, maar ook de oud-bewoners die ze konden opsporen. Het mooiste is het vertrouwen dat mensen in je stellen , zegt Bekkering. Ze vertellen niet alleen alles, ze geven ook zo hun familiealbums mee. De drie auteurs volgden het spoor door de wijk aan de hand van de verhalen. Elke geschiedenis leidde tot een nieuwe herinnering, aan wijkbewoners en winkels om de hoek.
Want het verhaal van het Hogeland wordt in eerste instantie verteld aan de hand van de bedrijfjes uit de jaren 50. Vroeger zater overal winkeltjes en daar kwam je elke dag , zegt Brummer. Cafés, sigarenwinkels. Je gaat die panden zoeken en de mensen. En van het een komt het ander, het is net een olievlek. Zo haalden ook bijzondere familieverhalen de pagina s. Zoals de familie die midden in de oorlog een drieling kreeg. Er was niks, ook geen wasmachine , vertelt Brummer. Maar ze zijn ontzettend geholpen door de mensen in de wijk.
Fosforbom
Ook tragische gebeurtenissen uit de oorlogsjaren werden gedeeld, zoals de fosforbom die op het huis van de groenteboer viel. Meerdere gezinsleden kwamen om het leven. Zulke verhalen horen er ook in , zegt Brummer, maar met enige aarzeling. Als mensen iets toch liever niet in het boek willen, dan doen we dat niet. En zo bewaarde t Hogeland ook zijn geheimen.
Door hun oprechte belangstelling was het ijs vaak snel gebroken. Als je begint te praten over hun bedrijf of over hun familie, dan willen mensen hun verhaal wel vertellen , is de ervaring van Jan Breteler. Zo stond hij op de Brinkstraat een foto te maken van een pand. Een vrouw stak haar hoofd uit het raam en informeerde: wat doet u daar? Breteler legde het uit: vroeger zat op deze plek een modezaak . Oh ja , zei de vrouw, komt u dan maar eens mee . Ik met haar mee de trap op naar boven , schatert hij. En daar zat een gebrandschilderd raam van de hele geschiedenis van het kantoor.
Boek
Hij maakte een foto die uiteraard in het boek staat, een van de vele. Nieuwe, maar ook talloze kiekjes van vroeger. Je wilt zo veel mogelijk foto s hebben, maar dat is altijd lastig , zegt Breteler. Vroeger werd er nog niet zoveel gefotografeerd. De meeste foto s die we vonden waren van openingen van winkels, met de hele familie op een rij in de nette kleding.
Soms hadden de samenstellers van het boek geluk. Zo stond er op de achtergrond van een kiekje ineens de limonadefabriek, waar ze tot dan toe geen enkele foto van hadden kunnen vinden. Twee pagina s zijn vrijgemaakt voor een panoramaportret van Bertha van Heek, die op 12 april 1893 ergens in het buitengebied poseerde voor een fotograaf. Aan de hand van de molen, watertoren en kerktoren op de achtergrond konden de auteurs exact uitrekenen waar Bertha op die aprildag precies in de weilanden stond.
Identiek
Hogeland, verleden & heden is een vervolg op het in 2015 uitgebrachte Deurningerstraat, verleden & heden Het uiterlijk is identiek: harde kaft, veel foto s en kwaliteitspapier. Dat boek, nog steeds verkrijgbaar, is inmiddels aan zijn tweede druk, die bovendien nog eens zo n dertig pagina s dikker is geworden. Het verhaal van een wijk is immers nooit af. Van Hogeland worden er in eerste instantie 1750 gedrukt. Het boek kost 29,50 euro en is te bestellen via een mailtje naar [email protected].
Nu het met twee delen een reeks is geworden, komt er nog een volgend deel Verleden en heden ? Jazeker, zeggen de auteurs. Welke wijk, dat weten ze nog niet. Mogelijk de Kuipersdijk, want daar wordt al aan gewerkt. Maar wellicht ook een heel ander stuk van de stad. De Hengelosestraat, of de Haaksbergerstraat. Lange straten waar veel is gebeurd. Het begint in elk geval met een expositie, net zoals dat vorig jaar voor het Hogeland het geval was. Daar komen de eerste verhalen. Maar eerst wordt de geschiedenis van het Hogeland officieel gepresenteerd.
Bekijk hieronder alvast enkele pagina's uit het boek:
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Frans Nikkels
Vertrouwen
Samen met Geert Bekkering en Jan Breteler sprak hij met honderden bewoners, mensen die nog steeds in de wijk wonen, maar ook de oud-bewoners die ze konden opsporen. Het mooiste is het vertrouwen dat mensen in je stellen , zegt Bekkering. Ze vertellen niet alleen alles, ze geven ook zo hun familiealbums mee. De drie auteurs volgden het spoor door de wijk aan de hand van de verhalen. Elke geschiedenis leidde tot een nieuwe herinnering, aan wijkbewoners en winkels om de hoek.
Want het verhaal van het Hogeland wordt in eerste instantie verteld aan de hand van de bedrijfjes uit de jaren 50. Vroeger zater overal winkeltjes en daar kwam je elke dag , zegt Brummer. Cafés, sigarenwinkels. Je gaat die panden zoeken en de mensen. En van het een komt het ander, het is net een olievlek. Zo haalden ook bijzondere familieverhalen de pagina s. Zoals de familie die midden in de oorlog een drieling kreeg. Er was niks, ook geen wasmachine , vertelt Brummer. Maar ze zijn ontzettend geholpen door de mensen in de wijk.
Fosforbom
Ook tragische gebeurtenissen uit de oorlogsjaren werden gedeeld, zoals de fosforbom die op het huis van de groenteboer viel. Meerdere gezinsleden kwamen om het leven. Zulke verhalen horen er ook in , zegt Brummer, maar met enige aarzeling. Als mensen iets toch liever niet in het boek willen, dan doen we dat niet. En zo bewaarde t Hogeland ook zijn geheimen.
Door hun oprechte belangstelling was het ijs vaak snel gebroken. Als je begint te praten over hun bedrijf of over hun familie, dan willen mensen hun verhaal wel vertellen , is de ervaring van Jan Breteler. Zo stond hij op de Brinkstraat een foto te maken van een pand. Een vrouw stak haar hoofd uit het raam en informeerde: wat doet u daar? Breteler legde het uit: vroeger zat op deze plek een modezaak . Oh ja , zei de vrouw, komt u dan maar eens mee . Ik met haar mee de trap op naar boven , schatert hij. En daar zat een gebrandschilderd raam van de hele geschiedenis van het kantoor.
Boek
Hij maakte een foto die uiteraard in het boek staat, een van de vele. Nieuwe, maar ook talloze kiekjes van vroeger. Je wilt zo veel mogelijk foto s hebben, maar dat is altijd lastig , zegt Breteler. Vroeger werd er nog niet zoveel gefotografeerd. De meeste foto s die we vonden waren van openingen van winkels, met de hele familie op een rij in de nette kleding.
Soms hadden de samenstellers van het boek geluk. Zo stond er op de achtergrond van een kiekje ineens de limonadefabriek, waar ze tot dan toe geen enkele foto van hadden kunnen vinden. Twee pagina s zijn vrijgemaakt voor een panoramaportret van Bertha van Heek, die op 12 april 1893 ergens in het buitengebied poseerde voor een fotograaf. Aan de hand van de molen, watertoren en kerktoren op de achtergrond konden de auteurs exact uitrekenen waar Bertha op die aprildag precies in de weilanden stond.
Identiek
Hogeland, verleden & heden is een vervolg op het in 2015 uitgebrachte Deurningerstraat, verleden & heden Het uiterlijk is identiek: harde kaft, veel foto s en kwaliteitspapier. Dat boek, nog steeds verkrijgbaar, is inmiddels aan zijn tweede druk, die bovendien nog eens zo n dertig pagina s dikker is geworden. Het verhaal van een wijk is immers nooit af. Van Hogeland worden er in eerste instantie 1750 gedrukt. Het boek kost 29,50 euro en is te bestellen via een mailtje naar [email protected].
Nu het met twee delen een reeks is geworden, komt er nog een volgend deel Verleden en heden ? Jazeker, zeggen de auteurs. Welke wijk, dat weten ze nog niet. Mogelijk de Kuipersdijk, want daar wordt al aan gewerkt. Maar wellicht ook een heel ander stuk van de stad. De Hengelosestraat, of de Haaksbergerstraat. Lange straten waar veel is gebeurd. Het begint in elk geval met een expositie, net zoals dat vorig jaar voor het Hogeland het geval was. Daar komen de eerste verhalen. Maar eerst wordt de geschiedenis van het Hogeland officieel gepresenteerd.
Bekijk hieronder alvast enkele pagina's uit het boek:
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Frans Nikkels
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.
Download onze app
