Nieuws
Enschede
Twents Kamerlid Pieter Omtzigt is dé brexitexpert: Inklappende douane is rampscenario
Pieter Omtzigt bijt zich al 2,5 jaar als rapporteur voor de Nederlandse overheid vast in de brexit. En nog steeds, zes dagen voor de brexit, is niet duidelijk hoe het afloopt. Er varen nu schepen weg uit China, die niet weten of ze binnen of buiten de douane-unie aan komen.
Op een plek als dit ben ik de afgelopen 2,5 jaar vaker geweest , zegt Pieter Omtzigt als hij de Engelse pub Fiddler, op steenworp afstand van het Binnenhof in Den Haag, binnenstapt. Een toepasselijke plek voor een gesprek over de brexit, waar het CDA-Kamerlid uit Enschede alles van weet. Vier rapporten schreef hij als rapporteur over het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. Over de gevolgen voor Nederland, maatregelen die de Nederlandse overheid zou moeten treffen en de zorgen die er zijn over Ierland en Noord-Ierland.
Moeizame scheidingOmtzigt vertelt, met een glas Jupiler 0,0 voor zich in plaats van een pint Guiness. Hij moet later die avond nog in debat met minister Blok, ook over de brexit. Op 12 april moet het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Met nog zes dagen te gaan kan dat nog anders worden, maar Nederland en de andere lidstaten van de EU maken zich op voor een no-deal brexit . Dat doet Nederland overigens al 2,5 jaar, want het werd Omtzigt en zijn collega-rapporteurs al snel duidelijk dat het een moeizame scheiding zou worden.
En dat heeft grote gevolgen voor Nederland. Nederland leeft van handelsstromen. Als de douane het niet aan kan, vallen niet alleen de handelsstromen met Groot-Brittannië stil, maar ook met de VS en China. Daarom heeft de regering op ons verzoek anderhalf jaar geleden een noodbudget beschikbaar gesteld om zich voor te bereiden.
Harde brexit in niemands belang Maar de ontwikkelingen gaan snel. Op het moment dat Omtzigt in pub Fiddler vertelt over zijn onderzoek naar de brexit, wordt er een verhit debat gevoerd in het Britse Lagerhuis. Als Omtzigt even later in de Tweede Kamer zit, kondigt May aan opnieuw uitstel te willen. Misschien komt het toch tot een deal. Ik hoop nog steeds dat dit allemaal (de Nederlandse voorbereidingen, red.) een overbodige exercitie blijkt, een harde brexit is in niemands belang, geloof mij. Maar als het gebeurt moet je voorbereid zijn.
Daarom voerde Omtzigt vele gesprekken met politici in Brussel en het Verenigd Koninkrijk, met parlementariërs tijdens officiële bezoeken aan het Britse Lagerhuis in Londen, maar ook met betrokkenen in een pub of op de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Soms achter gesloten deuren, waarvan geen gespreksverslagen volgden, maar waardoor de rapporteurs wel wisten wat er speelde. Hoewel dat niet overal duidelijk werd. We hebben aan Ierland gevraagd, wat is jullie back-up-plan voor de grens? Ook achter de schermen. Dat blijft onduidelijk.
Wonderlijke vragen en geen vertrouwen in regeringHoewel Omtzigt door de wol geverfd is en wel gekkere dingen meemaakte tijdens zijn werk voor de Raad van Europa en het onderzoek naar de moord op een journaliste in Malta, verbaast de unieke situatie van de brexit hem geregeld. Bijvoorbeeld tijdens gesprekken achter gesloten deuren, waar Britse parlementariërs hem vroegen om namens Nederland punten in te brengen omdat ze het bij hun eigen regering niet voor elkaar kregen. Waar ben je dan mee bezig, als je je eigen regering niet vertrouwt , vraagt Omtzigt zich af. We hebben buitengewoon wonderlijke vragen bij bepaalde besprekingen gehad.
Zijn werk als rapporteur speelt zich zeker niet alleen aan de andere kant van de Noordzee af. In Nederland gaat het gewoon door. Vandaag had ik nog de minister van Buitenlandse Zaken aan de telefoon. De uitwisseling van politiegegevens is namelijk nog niet goed geregeld. We moeten realtime politiegegevens kunnen uitwisselen, bijvoorbeeld bij terrorisme activiteiten. Daar moeten nog zaken geregeld worden.
Rampscenario's
De rapporteurs werkten in wisselende samenstelling aan de voorbereiding op de brexit. Omtzigt is er als enige vanaf het begin bij betrokken. Hij vindt het zijn taak als volksvertegenwoordiger, om zich hard te maken voor iets wat zo belangrijk is.
We hebben het in Nederland vaak over het laatste krantenartikel, met alle respect, maar je hebt ook een aantal dingen die heel belangrijk zijn voor hoe wij onze welvaart bij elkaar halen. Dit valt in die tweede categorie. Ik ben in de politiek gegaan omdat ik vond dat de pensioenfondsen niet van Brussel of Den Haag waren, maar van de mensen zelf. Dit is ook zo n dossier. Het VK is een van onze belangrijkste handelspartners. De brexit heeft grote impact op de economie. Het scenario van een inklappende douane is een rampscenario, daar moet je niet aan denken en daarom hebben we vroeg aangedrongen op voorbereiden.
Kenner van de cultuurHet Enschedese Kamerlid weet waar hij over praat als het over het Verenigd Koninkrijk gaat. Hij studeerde drie jaar in Engeland, woonde er en kent de cultuur. Die kennis kan ik nu goed gebruiken. En ik vond het leuk om de rapporten te schrijven, dus ik schreef ze.
Een voor een ging hij alle dossiers af die met de brexit te maken hebben. De douane, medicijnen, keuring van dieren, Nederlanders in het VK. Tegelijkertijd rapporteerde hij aan het parlement en de regering. En het eindigt erin dat ik op zaterdagavond thuis op de bank zit te appen met parlementariërs van alle groepen in Groot-Brittannië, over de laatste ontwikkelingen. Dat ze thuis zeggen, wat doe je? Nou, dat dus.
Niemand weet hoe het aflooptIn Groot-Brittannië is een soort politieke verlamming ontstaan, zegt Omtzigt. Niemand wil en kan de regie in handen nemen, een duidelijk proces ontbreekt. Aan het begin hebben we daar al voor gewaarschuwd. Als je aan het begin keuzes maakt, zo willen we ongeveer dat het er uitziet, dan zijn de conflicten ook overzichtelijk. Een harde brexit had beter gekund dan velen denken. Als iedereen maar twee jaar de tijd heeft om zich daar op voor te bereiden. Nu weet niemand hoe het afloopt. Er varen nu schepen weg uit China, die niet weten of ze binnen of buiten de douane-unie aankomen in Engeland. We zijn door alle grenzen heengegaan van wat redelijk is voor bedrijven en burgers om zich voor te bereiden. Voorbereidingstijd is er niet en dat is heel slecht.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Emiel Muijderman
Moeizame scheidingOmtzigt vertelt, met een glas Jupiler 0,0 voor zich in plaats van een pint Guiness. Hij moet later die avond nog in debat met minister Blok, ook over de brexit. Op 12 april moet het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Met nog zes dagen te gaan kan dat nog anders worden, maar Nederland en de andere lidstaten van de EU maken zich op voor een no-deal brexit . Dat doet Nederland overigens al 2,5 jaar, want het werd Omtzigt en zijn collega-rapporteurs al snel duidelijk dat het een moeizame scheiding zou worden.
En dat heeft grote gevolgen voor Nederland. Nederland leeft van handelsstromen. Als de douane het niet aan kan, vallen niet alleen de handelsstromen met Groot-Brittannië stil, maar ook met de VS en China. Daarom heeft de regering op ons verzoek anderhalf jaar geleden een noodbudget beschikbaar gesteld om zich voor te bereiden.
Harde brexit in niemands belang Maar de ontwikkelingen gaan snel. Op het moment dat Omtzigt in pub Fiddler vertelt over zijn onderzoek naar de brexit, wordt er een verhit debat gevoerd in het Britse Lagerhuis. Als Omtzigt even later in de Tweede Kamer zit, kondigt May aan opnieuw uitstel te willen. Misschien komt het toch tot een deal. Ik hoop nog steeds dat dit allemaal (de Nederlandse voorbereidingen, red.) een overbodige exercitie blijkt, een harde brexit is in niemands belang, geloof mij. Maar als het gebeurt moet je voorbereid zijn.
Daarom voerde Omtzigt vele gesprekken met politici in Brussel en het Verenigd Koninkrijk, met parlementariërs tijdens officiële bezoeken aan het Britse Lagerhuis in Londen, maar ook met betrokkenen in een pub of op de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Soms achter gesloten deuren, waarvan geen gespreksverslagen volgden, maar waardoor de rapporteurs wel wisten wat er speelde. Hoewel dat niet overal duidelijk werd. We hebben aan Ierland gevraagd, wat is jullie back-up-plan voor de grens? Ook achter de schermen. Dat blijft onduidelijk.
Wonderlijke vragen en geen vertrouwen in regeringHoewel Omtzigt door de wol geverfd is en wel gekkere dingen meemaakte tijdens zijn werk voor de Raad van Europa en het onderzoek naar de moord op een journaliste in Malta, verbaast de unieke situatie van de brexit hem geregeld. Bijvoorbeeld tijdens gesprekken achter gesloten deuren, waar Britse parlementariërs hem vroegen om namens Nederland punten in te brengen omdat ze het bij hun eigen regering niet voor elkaar kregen. Waar ben je dan mee bezig, als je je eigen regering niet vertrouwt , vraagt Omtzigt zich af. We hebben buitengewoon wonderlijke vragen bij bepaalde besprekingen gehad.
Zijn werk als rapporteur speelt zich zeker niet alleen aan de andere kant van de Noordzee af. In Nederland gaat het gewoon door. Vandaag had ik nog de minister van Buitenlandse Zaken aan de telefoon. De uitwisseling van politiegegevens is namelijk nog niet goed geregeld. We moeten realtime politiegegevens kunnen uitwisselen, bijvoorbeeld bij terrorisme activiteiten. Daar moeten nog zaken geregeld worden.
Rampscenario's
De rapporteurs werkten in wisselende samenstelling aan de voorbereiding op de brexit. Omtzigt is er als enige vanaf het begin bij betrokken. Hij vindt het zijn taak als volksvertegenwoordiger, om zich hard te maken voor iets wat zo belangrijk is.
We hebben het in Nederland vaak over het laatste krantenartikel, met alle respect, maar je hebt ook een aantal dingen die heel belangrijk zijn voor hoe wij onze welvaart bij elkaar halen. Dit valt in die tweede categorie. Ik ben in de politiek gegaan omdat ik vond dat de pensioenfondsen niet van Brussel of Den Haag waren, maar van de mensen zelf. Dit is ook zo n dossier. Het VK is een van onze belangrijkste handelspartners. De brexit heeft grote impact op de economie. Het scenario van een inklappende douane is een rampscenario, daar moet je niet aan denken en daarom hebben we vroeg aangedrongen op voorbereiden.
Kenner van de cultuurHet Enschedese Kamerlid weet waar hij over praat als het over het Verenigd Koninkrijk gaat. Hij studeerde drie jaar in Engeland, woonde er en kent de cultuur. Die kennis kan ik nu goed gebruiken. En ik vond het leuk om de rapporten te schrijven, dus ik schreef ze.
Een voor een ging hij alle dossiers af die met de brexit te maken hebben. De douane, medicijnen, keuring van dieren, Nederlanders in het VK. Tegelijkertijd rapporteerde hij aan het parlement en de regering. En het eindigt erin dat ik op zaterdagavond thuis op de bank zit te appen met parlementariërs van alle groepen in Groot-Brittannië, over de laatste ontwikkelingen. Dat ze thuis zeggen, wat doe je? Nou, dat dus.
Niemand weet hoe het aflooptIn Groot-Brittannië is een soort politieke verlamming ontstaan, zegt Omtzigt. Niemand wil en kan de regie in handen nemen, een duidelijk proces ontbreekt. Aan het begin hebben we daar al voor gewaarschuwd. Als je aan het begin keuzes maakt, zo willen we ongeveer dat het er uitziet, dan zijn de conflicten ook overzichtelijk. Een harde brexit had beter gekund dan velen denken. Als iedereen maar twee jaar de tijd heeft om zich daar op voor te bereiden. Nu weet niemand hoe het afloopt. Er varen nu schepen weg uit China, die niet weten of ze binnen of buiten de douane-unie aankomen in Engeland. We zijn door alle grenzen heengegaan van wat redelijk is voor bedrijven en burgers om zich voor te bereiden. Voorbereidingstijd is er niet en dat is heel slecht.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Emiel Muijderman
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.
Download onze app
