Locatiemanager Bonhoeffer snapt zorgen om havo, maar €˜we hebben goud in handen'

Hij wijst op zijn hoofd. "Daar zitten de meeste docenten aan het vwo." Hij slaat op zijn hart: "Daar de meeste vmbo-docenten." Havo-leerlingen hebben van allebei evenveel nodig, zegt Harald Huijssoon. "We hebben goud in handen met ze", vindt de locatiedirecteur van het Bonhoeffer College in Enschede. "Als ze maar op de juiste manier worden benaderd. We mogen niet toestaan dat ze lui worden."

We doen jongeren tekort
Huijssoon heeft ruime ervaring met havo. Hij begon aan het Reggesteyn in Nijverdal, was vijf jaar locatieleider in Doetinchem en geeft nu twee jaar leiding aan de mavo/havo/vwo-locatie van het Bonhoeffer aan de Van der Waalslaan. Hij snapt de zorgen die de Inspectie voor het Onderwijs onlangs uitte over de havo in het jaarlijkse rapport Staat van het Onderwijs. "Maar daarmee doen we die jongeren wel te kort. Ze hebben de afgelopen jaren ook niet de aandacht gekregen die ze verdienen. Ze lijken in gedrag en praktijkgerichtheid op een vmbo-leerling. Qua slimheid op een vwo'er. Maar niet wat attitude betreft. Als je ze te theoretisch benadert, hangen ze achterover. Maar weet je een relatie met ze aan te gaan, dan zijn ze tot veel in staat."

Bijbaantjes en hormonen
Vooral daarin zit voor een groot deel het probleem, zegt de onderwijsinspectie. Leerlingen op het havo zouden moeilijk te motiveren zijn. Slechts 35 procent van de jongens haalt binnen de voorgeschreven vijf jaar het diploma. Meisjes de helft. En met name in 4havo is het aantal zittenblijvers groot. Huijssoon herkent dat beeld wel. Hij deed voor zijn studie onderzoek naar wat havisten bezig houdt. "Ze zijn gek op bijbaantjes en de hormonen spuiten hen uit de oren. Ze zijn overal mee bezig, maar school: ho maar."

Onder de indruk
Maar het tij valt wel degelijk te keren. De locatie Van der Waalslaan van het Bonhoeffer, met 1.750 leerlingen waarvan ongeveer een derde havist, kreeg twee jaar geleden het predicaat zwak van de onderwijsinspectie. "Maar bij de laatste inspectie in april liet de inspecteur weten dat hij zwaar onder de indruk was van de stappen die we inmiddels hebben gezet. En ook de leerling-tevredenheid neemt toe."

De verbetering zit 'm vooral in een andere benadering van de leerlingen door de docenten. Volgens de inspectie heeft de havo ook te weinig een eigen gezicht en sluiten de lesmethoden onvoldoende aan op de belevingswereld van de leerlingen. Ook daar wordt aan gewerkt, zegt Huijssoon. Met vooral meer aandacht voor de praktijk. Zeer binnenkort mag de locatie een bordje 'business school' op de gevel bevestigen. Onderdeel daarvan is dat leerlingen leren een eigen bedrijfje te runnen. Bij sport en bewegen organiseren leerlingen onder meer een sportdag of zetten ze activiteiten op in het kader van Koningsdag.

Samenwerking
De Enschedese school zit ook in een samenwerkingsverband met hogeschool Saxion en zeven andere scholen in Twente. Daarbij wordt met leerlingen nagedacht over hoe het onderwijs leuker en beter kan. "We zijn hard bezig om onze havo meer een eigen smoel te geven", zegt Huijssoon. "De locatie Bruggertstraat is wat dat betreft al een stuk verder." Die Bonhoeffer-vestiging, ook met havo/vwo, zet zich al een paar jaar neer als een technasium, met nadruk op de bètavakken.

Druk van ouders
Een probleem dat niet eenvoudig is op te lossen, is de samenstelling van klassen. Die is heel diffuus. Met name in 4 havo. Er zitten leerlingen die vanaf de mavo/vmbo-tl zijn gekomen, leerlingen voor wie vwo niet haalbaar bleek en leerlingen die volgens het schooladvies beter naar de mavo konden maar onder druk van de ouders toch naar havo zijn gegaan.

"We hebben in Nederland de opwaartse druk van ouders nog niet onder controle", zegt Huijssoon. Dat vraagt extra tijd en uitleg. "Als je ouders duidelijk en goed onderbouwd uitlegt waarom hun kind beter af is op de mavo of vmbo snappen ze dat meestal wel. Uiteindelijk gaan zij voor het geluk van hun kind."

Begeleiding en coaching
Wat daarbij niet helpt, is dat de doorstroom van mavo naar havo de komende jaren alleen maar makkelijker wordt. Nu geldt nog een gemiddeld cijfer van een 6,8 op de eindlijst als een vereiste. In het kader van meer gelijkheid in het onderwijs is vanaf 2020 een diploma en een zevende vak voldoende. Huijssoon denkt dat op te vangen door in het eerste half jaar leerlingen extra te begeleiden en te coachen. "Om ze een extra boost te geven", legt Huijssoon uit. "Want zitten blijven, daar geloven wij niet in.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Annina Romita