Ze zijn voor de aardse sterveling moeilijk leesbaar, maar de waarde van 51 historische brieven die het stadsarchief woensdag in ontvangst heeft genomen is onschatbaar. "Dit helpt ons te begrijpen wie we zijn."
Het was een paar dagen voor het sinterklaasfeest toen Onno van Veldhuizen op een zondagmiddag Boekhandel Broekhuis binnenstapte. De burgemeester had net in Tubantia gelezen over 51 brieven uit de periode 1581 tot 1848, geschreven vanuit Hof Espelo, die het antiquariaat van Broekhuis uit een nalatenschap aangeboden had gekregen. Van Veldhuizen raakte bevangen door het enthousiasme waarmee Eric Bol over de collectie vertelde. Hij las ook dat het antiquariaat op zoek was naar een geschikte partij om goed voor de brieven te zorgen. "Kunnen we even praten?" vroeg de burgemeester aan Bol op die bewuste zondagmiddag in december.
Het gesprekje van toen leidde uiteindelijk tot een korte ceremonie gistermorgen op het stadsarchief. Daar nam Veldhuizen de eeuwenoude brieven namens de gemeente in ontvangst. De burgemeester toonde zich verheugd met de aanvulling van de collectie. "Deze brieven vertellen wie we samen zijn als stad."
Pot goud aan einde regenboog
De brieven, geschreven in een sierlijk maar veelal moeilijk te lezen handschrift dat verder onderzoek noodzakelijk maakt, zijn het meest bijzondere dat Bol ooit onder ogen heeft gehad. "De collectie is als een pot goud aan het einde van de regenboog. De brieven zijn zo uniek, omdat er zaken worden beschreven van ver voor de stadsbrand van 1862. Daardoor is er veel van waarde verloren gegaan, maar deze verzameling heeft die brand gelukkig doorstaan."
In de vanuit Hof Espelo geschreven brieven wordt veel aandacht besteed aan notariële zaken rond het landgoed. Maar ook het leven van Gabriël Davina, de laatste rentmeester die Hof Espelo vanaf 1748 bewoonde, komt aan de orde. Verder worden de grachten zoals Enschede die kende tot de stadsbrand van bijna 160 jaar geleden en andere plekken in de stad genoemd. Ook de (familie)banden met het naburige Duitsland staan beschreven.
De collectie, tot de jaren 60 van de vorige eeuw in bezit van de familie Tattersall die de brieven uit geldnood van de hand deed, zal door mensen van het stadsarchief verder worden bestudeerd. De stukken zijn voor belangstellenden in te zien en kunnen binnenkort ook online worden bekeken. Dat past in de doelstelling van de gemeente om opgeslagen archiefstukken voor een zo breed mogelijk publiek toegankelijk te maken. Via projecten en bij evenementen, zoals de Nederland-Duitse Tolle Woche na de zomer, zal ook aandacht worden gegeven aan de brieven. De documenten moeten ook op nog nader te bepalen wijze een plek of verwijzing krijgen krijgen in de Gabriël Davina-wandeling rond Hof Espelo.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Cees Elzenga / hetoog.nl