Bij Frieda Heinen zit een anti-rooksticker op de voordeur. Daarnaast hangt een bordje met de tekst 'Zuurstof aanwezig'. Het zijn gevolgen van een jarenlange tabaksverslaving, die de Enschedese zwaar moest bekopen. "Als kennissen roken of een huisdier hebben, kan ik daar niet op visite."
Puffertjes
In de gezellig ingerichte woonkamer pakt Frieda Heinen een huishoudbox van haar bureau. Tot de rand gevuld met doosjes medicatie. Liefst zestien puffertjes gebruikt ze per dag. De 64-jarige Enschedese demonstreert hoe ze de inhalator gebruikt.
Ze zet de puffer op een voorzetkamer, drukt en inhaleert de vernevelde medicatie. Het geeft haar zichtbaar extra lucht. "Nu ben ik rustig en kan goed een gesprek voeren. Maar als ik 50 meter loop, herkent u me niet meer terug. Zo benauwd ben ik dan."
Op haar 17de stak ze haar eerste filtersigaret op. Het begon met zes rokertjes. Na verloop van jaren werd dat anderhalf pakje op een dag. De gezondheidsschade beheerst haar leven. Douchen, mistig weer, regen, sneeuw en hitte zijn omstandigheden die haar letterlijk de adem benemen. Om nog maar niet te spreken van de houtkachel van de overbuurman.
Invalidenparkeerplaats
Zoals de voordeursticker al aangeeft; bij mevrouw Heinen mag absoluut niet worden gerookt. Huisdieren zijn eveneens taboe. Als er rokers voor een winkel staan, loopt zij er met een boog omheen. Voor de deur is een invalidenparkeerplaats ingericht. Het geeft aan hoe immobiel ze is. 's Nachts ligt mevrouw Heinen aan het zuurstofapparaat.
Rokersziekte
Elke winter wordt de patiënte een of meerdere keren opgenomen in het ziekenhuis. Voor een paar dagen tot enkele weken. Dat is nodig, omdat haar weerstand door de chronische ziekte COPD minimaal is. De 'rokersziekte' is de oorzaak dat ze nog slechts een longinhoud van 30 procent heeft.
Dat ze 11,5 jaar terug stopte met roken - na 37 jaar - doet daar niets meer aan af. "Mijn longen zijn niet beter geworden. Ik heb COPD fase 4, de hoogste fase." Het overlijden van haar vader en moeder aan respectievelijk COPD en longkanker, waren voor Frieda Heinen mede een reden om te stoppen. "Maar de doorslag gaf mijn zus Carla. Zij heeft ook COPD en trok me over de streep."
Via de Stoppen met Rokenpoli van ziekenhuis MST kwam Frieda Heinen in een groep van elf lotgenoten. Drie ziekenhuismedewerkers begeleiden de verstokte rokers. Er werden stevige afspraken gemaakt. "Als je had gezondigd, belde je iemand van de groep. Ook moest je het opbiechten in de eerstvolgende bijeenkomst. Deed je dat niet, dan vertelde je belmaatje het. Ja, zo ging dat."
Stoppen met Rokenpoli
Haar gezondheid is naar de knoppen, zo zegt ze zelf. Maar ze wil haar verhaal doen om anderen te helpen. "Ik kan nog leuke dingen doen, omdat ik niet meer rook." Als dank voor de begeleiding, brengt ze elke vijf jaar taarten naar MST. "Vier stuks. Voor de medewerkers van de Stoppen met Rokenpoli, de afdeling longfunctie en voor de longartsen. Ik vertel dan altijd dat ik nog steeds niet rook. Als enige van mijn groepje van elf."
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Annina Romita