Drie rattenbestrijders doorkruisen dagelijks Enschede om een plaag te voorkomen. Hun belangrijkste taken: advies geven en geruststellen. Een dag in het spoor van Jeroen Dijkstra. Als ratten allerlei ziektes zouden hebben, was ik allang ziek geweest.
Een bewoner van de Van Riebeekstraat in Enschede weet zeker dat de sporen in haar tuin naast mollen ook van ratten afkomstig moet zijn. Haar man heeft nota bene nog een foto gemaakt van de sporen die écht van een rat moeten zijn. Rattenbestrijder Jeroen Dijkstra (57) probeert haar ervan te overtuigen dat hij niets ziet dat wijst op een rat, maar gaat uiteindelijk toch overstag. Soms is het beter om maar gewoon een val te plaatsen dan de discussie aan te gaan , zegt Dijkstra terwijl hij naar zijn wagen loopt. Hij smeert Calvé pindakaas op de val, legt er haver naast en plaatst de val in de tuin. Volgende week komt hij terug om het resultaat te bekijken.
Het aantal meldingen van ratten in Enschede is in vier jaar met 50 procent gestegen naar 2175. Het aantal acties is in die tijd door herhaalbezoeken bijna verdubbeld. Dijkstra merkt vooral een grotere werkdruk sinds 2017. Toen werden de regels omtrent het gebruik van rattengif aangescherpt. Herhaaldelijk komen vanuit wijken meldingen van ernstige overlast. Afgelopen week werd nog basisschool De Noorderkroon tijdelijk gesloten vanwege de aanwezigheid van ratten. Erg vindt Dijkstra de extra werkdruk allerminst. Hierdoor blijf ik tenminste werk houden.
Advies
Het werk van de rattenbestrijder bestaat voornamelijk uit het overleggen met mensen en het geven van advies. 80 procent van het werk kan ik doen in mijn zondagse kleding , zegt hij. Sinds 1985 zit Dijkstra al in de ongediertebestrijding, hiervoor werd een jaar een studie gevolgd aan een gespecialiseerde vakopleiding.
Samen met twee collega s behandelt Dijkstra alle meldingen die bij Twente Milieu voorbijkomen voor Enschede. Voornamelijk komen zij alleen bij burgers thuis. Donderdagmiddag lopen de klussen uiteen van meldingen over vermeende ratten in tuinen, ratten die bij flats lopen, een oudere vrouw die s nachts wakker was geworden van een geluid dat op een rat leek en controle van rattenvallen bij mensen thuis. Onderweg stopt Dijkstra meermaals om een rattenval in een gemeenteperk te controleren.
In de meeste gemeenten in Nederland wordt de ongediertebestrijding volledig overgelaten aan particuliere bedrijven. In Enschede wordt de dienst betaald uit de afvalstoffenheffing en kan het daardoor gratis worden aangeboden. Particuliere bedrijven rekenen al snel 60 euro per uur. Mensen kunnen dat niet betalen. Dan belt niemand meer.
Vallen
Bij de woonhuizen worden vandaag geen ratten gevangen, af en toe plaatst Dijkstra een val. Tweemaal is het bij een val in een gemeenteperk in Enschede-Zuid wel raak. Volgens de rattenbestrijder is de vangst gemiddeld . Soms vangt hij tijdens een dienst wel acht ratten en dan weer een paar dagen helemaal niets.
Alle clichés over ratten hoort Dijkstra dagelijks voorbijkomen. Ze brengen ziektes mee. Ze zijn eng . Ze zijn smerig . Volgens Dijkstra komt dit door de geschiedenis van de rat. De rat heeft een slecht imago. Maar ze leven precies hetzelfde als de muis, alleen die zijn kleiner en dus schattig. Ongeruste bewoners worden door hem gerustgesteld: Ratten hebben niet alle ziektes. Ik had anders allang ziek moeten zijn.
Het mooiste aan het werk vindt Dijkstra het oplossen van problemen. Mensen zijn echt blij als je langs bent geweest. Daarnaast geniet hij ook van de grote vrijheid. Voor alle mensen die toch niet op zijn komst zitten te wachten heeft hij ook nog wat tips: Zorg ervoor dat een rat het niet gezellig vindt bij jou thuis of in de tuin. Strooi geen voer. En laat geen afval achter.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Annina Romita