Aanslagen met automatische wapens op horecazaken in Hengelo en Enschede verijdeld

Pim Lindeman | Tubantia

In een Twentse onderwereldvete noemden criminelen meerdere horecazaken als doelwit van gewelddadige aanslagen. Er werd gesproken over het naar binnen gooien van handgranaten en door zaken heen schieten . Ook werden najaar 2018 wapens besteld, waarmee die aanslagen moesten worden uitgevoerd.

Dat bleek gisteren in de Almelose rechtbank, waar vier verdachten terechtstonden voor grootschalige drugshandel en het plannen van de liquidatiepogingen. Onder leiding van Enschedeër Janely C. (28) werd volgens justitie in harddrugs gehandeld, maar ook een aanslag gepland toen de drugsbende dacht dat ze verraden was door rivaliserende criminelen. Daarbij werd de naam van de inmiddels verboden motorclub Satudarah genoemd.

Shishalounge
C. en consorten verzamelden adressen van woningen en bedrijven die gelieerd zouden zijn aan de motorclub. Daarbij werden dus ook horecazaken genoemd: een shishalounge in de Hengelose binnenstad, een cafetaria in de Enschedese wijk Stadsveld en een café in de wijk Boswinkel. Die moesten worden aangevallen als vergelding. De Hengelose zaak is in het weekeinde populair onder jong uitgaanspubliek.

Terwijl de adressen werden verzameld, zocht de groep van C. ook naar zware wapens. Daarvoor werd contact gelegd met een Duitse crimineel. Deze werd door de groep van C. - en volgens de officier van justitie in Rudi Carrell-Duits - verzocht om automatische vuurwapens en granaten. Ich muss Pang Pang haben, und ich habe diese wapens schnell nodig. De wapens zouden moeten worden gebruikt door verdachte Mohamed F. (32), die werd gevraagd de aanslagen te plegen.

Chatdienst gekraakt
Tot de aanslagen kwam het niet, omdat de politie ze ternauwernood wist te voorkomen. Daarvoor moest wel een geheime operatie worden opgegeven. De politie wist namelijk over de naderende aanslag, omdat ze in het diepste geheim toegang had tot een versleutelde berichtendienst die de criminelen gebruikten. Toen ze in de berichten zagen dat er spoedig een aanslag zou volgen, trok de politie de stekker uit de operatie. Het risico op onschuldige slachtoffers kon niet worden genomen.

De operatie werd beëindigd door duidelijk te maken dat niet Satudarah, maar de politie zelf achter de drugshandel was gekomen. Het gevaar dat er een aanslag zou worden gepleegd kon alleen maar worden weggenomen door te vertellen over onze tap , aldus officier van justitie Aiden van Veen.

Internationale drugsbende verlinkte zichzelf
Ze bespraken grote drugsdeals in beveiligde chatgroepen, en waanden zich onaantastbaar. In werkelijkheid maakten vier Twentse verdachten toen al onderdeel uit van politieonderzoek Liechtenstein . Nu hangt ze jaren cel boven het hoofd. De belangrijkste verdachte is overigens voortvluchtig.

Justitie heeft celstraffen tot tien jaar geëist tegen vier Twentse leden uit een internationaal opererende drugsbende. Kopstuk Janely C. (28) hoorde tien jaar tegen zich eisen. Het OM eiste vijf jaar cel tegen medeverdachten Arthur W. (44), Mohamed F. (32) en Bugrahan G. (28).

Het proces draait om een ontmanteld drugspand aan de Vlierstraat in Enschede. In het schuurtje achter de woning van Arthur W. (44) werd eind 2018 een grote hoeveel drugs gevonden: onder meer heroïne, mdma en amfetamine (15kg). In de woonkamer van het huis werd een revolver met ruim 100 kogels aangetroffen. Hoewel justitie met een lijst aan ogenschijnlijk waterdicht bewijs kwam, verklaarde W. gisteren niets te weten van drugshandel, tot zichtbare ergernis van de rechters.

Op heterdaad
De politie verzamelde over dat drugspand belangrijke informatie door een huzarenstukje in de opsporing: ze kraakte het zwaar beveiligde chatprogramma IronChat, waarin de onderwereld zich veilig waande.

Terwijl de groep rond Janely C. dus vrijuit sprak over drugsdeals en de aankoop van wapens, las de politie live mee. Een maand lang werd de drugsbende zo op de voet gevolgd, wat justitie een schat aan informatie opleverde, en in deze zaak bewijsmateriaal.

Uit de berichten bleek dat het pand aan de Vlierstraat dienst deed als werkhuis . In de eengezinswoning werden bestellingen klaargemaakt voor verzending. De bestellingen waren verkocht via het Darkweb, een afgeschermd deel van het internet, en werden door heel Europa verzonden.

Volgens justitie stond Janely C. aan de top van de organisatie. Arthur W. zorgde voor het verpakken van de pakketjes en stelde zijn huis beschikbaar, terwijl ook Mohamed F. (32) en Bugrahan G. (28) hun aandeel hadden in het transporteren en coördineren van alle bestellingen. Omdat justitie de drie laatstgenoemde verdachten als even belangrijk beschouwt, wordt tegen alle drie een celstraf van vijf jaar geëist.

Op de vlucht
De geëiste straf tegen kopstuk C. is veel hoger dan die tegen de drie andere verdachten, omdat de Enschedeër volgens justitie ook een aanslag voorbereidde op leden van motorclub Satudarah. Dat werd gedaan omdat C. dacht dat deze de politie had getipt over het drugspand aan de Vlierstraat.

Dinsdag bleek al dat C. voortvluchtig is: justitie heeft een Europees arrestatiebevel uitgevaardigd. Het vermoeden is dat hij in Spanje of Marokko verblijft. Zijn advocaat kon daarover verder niets verklaren.

Gisteren legde het Openbaar Ministerie de strafeisen neer, maar dat betekent niet dat het proces daarmee ten einde is. Dinsdag houden de advocaten van de verdachten hun pleidooien. Twee weken later doet de rechtbank uitspraak tegen de vier verdachten.

Later behandelt de Almelose rechtbank ook nog de zaken tegen een aantal medeverdachten.

Bizar gesprek: verdachte W. herkent zichzelf niet
Als de officier van justitie deze donderdagmorgen aan verdachte Arthur W. uitlegt waarom hij denkt dat een gevonden cryptotelefoon van hem was, houdt de Enschedeër zich van de domme. Hij is niet van mij, en ik heb hem nooit gebruikt. Als de officier twee foto s in de lucht houdt die op het toestel werden gevonden, ontstaat er een bizar gesprek:

Officier: Ziet u wie hier op staat?
W.: Ik zie een man, maar weet niet wie het is.
Officier: Zal ik wat dichterbij komen?
W.: Ik herken hem nog steeds niet.
Officier: Wilt u misschien mijn bril even lenen? Dan herkent u hem direct.
W.: Nee, het zegt me nog steeds niks.
Officier: Houdt u me nou voor de gek?
W.: Nee hoor, ik ken die man niet.
Officier: U ben het zelf, meneer.
W.: Ik herken mezelf er niet in.
Officier: Ik vind het anders heel duidelijk.
W.: Zo n snor heb ik nooit gehad.
Officier: Goed, laten we hiermee ophouden.

Advocaat Robert Speijdel merkt kennelijk dat zijn cliënt, die op zijn zachtst gezegd lijkt op de man op de getoonde foto s, zichzelf geen dienst bewijst met zijn ontkenningen. Kunnen we de zitting even schorsen. Ik moet even met mijn cliënt spreken.

Een kwartier later wordt de zitting hervat. W.: Ik moet iets uitleggen. Ik kan gewoon niet alles vertellen, omdat ik dan mijn leven niet veilig ben. Maar ik wil wel meer vertellen. Even gloort er hoop in de ogen van de rechters. Zal W. dan toch open kaart spelen over het telefoontoestel met de foto s? Nee.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede.