Hogere tarieven Twence: méér dividend, maar Hengelo rekent zich nog niet rijk

'Kosten huishoudens omhoog met 7 euro'

De verwerking van huishoudelijk afval en gft-afval worden vanaf volgend jaar 8 euro per ton duurder. Voor niet sorteerbaar grof huishoudelijk afval moet straks 115 euro per ton worden neergeteld. Dit was 68 euro en dat betekent een stijging van 47 euro per ton. Daartegenover staat dat het jaarlijkse dividend omhoog gaat van 5 miljoen naar zo’n 7 miljoen euro.

Verhoging van de tarieven door Twence betekent onherroepelijk een stijging van de kosten die Hengelose huishoudens moeten betalen. Dit zou volgens wethouder Gerard Gerrits neerkomen op een eenmalige verhoging van 7 euro. Die verhoging zit fractievoorzitter Marie-José Luttikholt van PvdA Hengelo niet lekker, bleek dinsdag tijdens een ingelaste politieke markt. ”Hoezo een eenmalige verhoging? Die 7 euro blijft men wel 5 jaar lang betalen. Eenmalig klinkt leuk, maar het is heel verneukeratief, omdat we ook met de PMD zitten die sterk is vervuild. Die kosten lopen voor de inwoner op als we niet netjes gaan scheiden.”

Minder opbrengsten

Volgens de Hengelose wethouder is een stijging van de tarieven nodig. In vijf jaar tijd zijn die namelijk hetzelfde gebleven. Een argument dat wordt gegeven is dat afval minder opbrengt als grondstof. Boeren gebruiken minder compost door strengere regelgeving. Zo mag er minder stikstof en fosfaat op het land terecht komen. "De opbrengst van compost is omlaag gegaan. Dat werkt kostprijsverhogend. Daarnaast heeft er een kwaliteitsverslechtering plaatsgevonden van het gft-afval zelf. Er moet dus meer inspanning gedaan worden om de verontreiniging te verwijderen. Ook voor niet sorteerbaar grof huishoudelijk afval is iets vergelijkbaars aan de hand. Die restanten zijn moeilijk her te gebruiken", aldus Gerrits. Ook het ingezamelde PMD-afval met plastic, metaal en drinkpakken is slecht te recyclen, doordat het te vervuild is. Daardoor wordt het aangemerkt als restafval en beland het in de verbrandingsoven, wat ook extra kosten betekent.

Tarievenverhoging

Hengelose gemeenteraadsleden reageerden vorige maand verrast toen het nieuws over de tarievenverhoging door Twence via de Tubantia naar buiten kwam. De raad meende vooraf niet te zijn geïnformeerd door wethouder Gerard Gerrits die namens aandeelhouder Hengelo in een werkgroep tarieven en dividendbeleid heeft onderhandeld met Twence. Naast Gerrits zaten in deze werkgroep de Berkellandse wethouder Gerjan Teselink en de Hellendoornse wethouder Jelle Beintema, samen met twee vertegenwoordigers van Twence.

BurgerBelangen en PvdA Hengelo stelden in de raadsvergadering van 31 maart al vragen over de tarievenverhoging. Daarop werd besloten om een extra politiek markt in te lassen, zodat de raad goed bijgepraat kon worden. Fractievoorzitter Han Daals van BurgerBelangen kwam dinsdag terug op zijn eerdere vraag van twee weken geleden aan de wethouder. “Ik heb gezien dat u als grootaandeelhouder in het werkgroep tarieven dividendbeleid heeft gezeten. U weet dus al heel lang dat dit speelt. Mijn eerste vraag is waarom heeft u ons niet proactief daarover geïnformeerd?”

Gerrits zei zelf ook onaangenaam verrast te zijn geweest dat het nieuws over de tarievenverhoging al via de krant op straat lag. Na het bericht in de krant wilde hij dan ook meteen de raad informeren, maar als het nieuws niet naar buiten was gekomen dan had hij dat zeker ook gedaan. “U was zeker geïnformeerd, alleen de manier daarop was iets anders geweest.” Hij zei dat zijn opdracht ook past binnen de kaders die de raad hem eerder heeft meegegeven.

'Gegarandeerde dividend'

De wethouder denkt dat er een goed voorstel op tafel ligt bij Twence, zo worden de tarieven voor vijf jaar vastgezet. “Dat betekent dat we vijf jaar lang helderheid en duidelijkheid hebben. Er volgt geen indexering van de tarieven tijdens de looptijd. Daarnaast hebben we afgesproken dat de dividenduitkering stijgt van een gegarandeerd dividend van 5 miljoen naar een gegarandeerd 7 miljoen. Dat betekent gegarandeerd 2 miljoen extra.”

Over die gegarandeerde dividend kwamen meteen de nodige vragen. Daals van BurgerBelangen reageerde erg kritisch. “Gegarandeerde dividend? Ja, dat heb ik vaker gehoord, ook bij banken en grote bedrijven. Ik heb ook geleerd dat resultaten uit het verleden geen garantie voor de toekomst zijn. Ik vind het gevaarlijk om zo duidelijk stelling te nemen dat u dat geld ontvangt.” De fractievoorzitter van BurgerBelangen wees ook op onvoorziene omstandigheden die zich kunnen voordoen. “Als er bij Twence een productiestoring is om wat voor reden dan ook en het bedrijf langdurig uit de running is, dan zal dat dividend niet uitgekeerd kunnen worden.”

Gerrits gaf toe dat garantie nooit te krijgen is. “Twence is een commercieel bedrijf. We weten wel op basis van het verleden dat ze goeie cijfers hebben laten zien. De strategie van Twence is niet veranderd. De inkijk die we als aandeelhouders krijgen is dat ze de toekomst met vertrouwen tegemoet zien. Dat betekent dat er vergelijkbare omzetcijfers bijhoren en vergelijkbaar dividend, maar garantie krijg je nooit.”

Minmaal kostendekkend

Verhoging van de huidige tarieven is nodig om te zorgen dat die minmaal kostendekkend zijn. Waar die kostendekkende grens precies ligt, dat wil de afvalverwerker niet bekend maken omdat de kostprijs nu eenmaal een concurrentiegevoelig issue is. “De tarieven zijn laag marktconform, we zitten aan de onderkant van de markttarieven,” zegt Gerrits. “Ik durf te stellen dat als we wat lager zouden gaan zitten met deze tarieven, dat deze niet kostendekkend zijn.” De wethouder zegt dat er ook rekening is gehouden met de belangen van Twence. “We willen de onderneming niet in gevaar brengen door teveel dividend te vragen of te lage prijzen waardoor zij hun investeringen niet kunnen doen.”

Gerrits zegt het belangrijk te vinden dat er vijf jaar lang geen prijsschommelingen zijn. “Het risico ligt wat dat betreft echt bij Twence, Voor ons betekent het dat de afvalbegroting stabiel en voorspelbaar wordt. We zullen wel 1 keer de prijsverhoging moeten doen, maar daarna weten we wat we moeten betalen voor de afvalverwerking bij Twence.” Door de extra dividend die wordt uitgekeerd is het mogelijk om de tarieven beheersbaar te houden. “Er blijft weliswaar een gat over van 20.000 euro wat we niet kunnen dempen in de tarieven, maar daar gaan we als college niet over. Dat is waarover we met u als raad in gesprek moeten gaan.”

Duurzaamheidsbevorderaar

Marie-José Luttikholt van PvdA Hengelo gaf opnieuw aan verbaasd te zijn waarom de raad vooraf niet is meegenomen. “U bent dus als college - zonder het met de raad erover te hebben - akkoord gegaan met die hogere tarieven. Daar vind ik nogal wat van, want u vraagt straks wel een raadsbesluit of de raad extra dividend wil laten terugkeren naar de afvalbegroting.”

Roel Jaarsma van LokaalHengelo maakte een opmerking over Twence als duurzaamheidsbevorderaar, een kreet die hij overal voorbij ziet komen. "Ik had van een duurzaamheidsbevorderaar verwacht dat ze bij het aanbod vervuild PMD beter hadden gekeken naar betere mogelijkheden. Het vervuilde PMD is vorig jaar in heel Twente boven de 1000 ton uitgekomen. Met veertig procent vervuiling hou je toch 6 ton pure PMD over dat gerecycled had kunnen worden. Die zijn nu verbrand en uit de kringloop weggehaald. Dat is toch niet de bedoeling van een circulaire economie?”

Gerrits gaf als antwoord dat PMD voor Twence een vast gegeven is. “Wat ze aangeleverd krijgen, dat zullen ze ook moeten verwerken. Dat traject waarover u het heeft dat ligt niet ter besluitvorming bij de algemene vergadering van aandeelhouders (AVA). De inzet uit Hengelo zal wel zijn om toch een beweging te vragen van Twence om mee te denken met het PMD-tarief.”

Rondpompen

Ron Wesselink van CDA Hengelo had ook zo zijn bedenkingen. “Wat we zien in Hengelo is dat de totale kosten van Hengelo bijna gecompenseerd gaan worden door het hoger dividend dat we uitgekeerd krijgen. De hogere dividend voelt eigenlijk als een soort van sigaar uit eigen doos en dat we geld aan het rondpompen zijn. Dat vind ik toch wat lastig met het uitgangsprincipe van kostprijsdekkend dat wij in Hengelo hebben.” SP-raadslid Hugo Koetsveld constateerde de laatste jaren een behoorlijke winst bij Twence. “Dat roept dan de vraag op of het wel nodig is om de tarieven te verhogen.”

Er bleken ook nogal wat bezwaren te zijn om de tarieven voor vijf jaar vast te laten leggen, maar daarover zei de wethouder dat het nu ook weer niet in beton is gegoten is. “Het is niet zo dat we er vijf jaar aan vast zitten.” Volgende week stemmen de aandeelhouders formeel nog voor of tegen de tarievenverhoging tijdens de de algemene vergadering van aandeelhouders. Het besluit is een feit als vijftig procent van de aandeelhouders voor is.