Onno van Veldhuizen stopt als burgemeester van Enschede, maar wat nu? Een gekozen burgemeester is in ieder geval nog een stap te ver, zegt UT-politicoloog Henk van der Kolk. "Dat is aan de regering."
De benoeming van een burgemeester door de Kroon is uit de grondwet gehaald, maar een burgemeestersverkiezing is daarin nog niet vastgelegd.
Eenmansfractie Erwin Versteeg wilde een verkiezing afdwingen tussen drie kandidaten die na een selectieprocedure overblijven. Maar mede omdat hij de handen in de gemeenteraad niet massaal op elkaar kreeg, trok Versteeg de motie maandagavond in.
Een burgemeestersverkiezing heeft volgens Henk van der Kolk zeker voordelen. "Je krijgt een strijd, de kandidaten laten zich vaker zien en gaan in debat."
Een nadeel is volgens hem dat het ambt gepolitiseerd wordt en het daarom voor de gekozen burgemeester moeilijker wordt om boven de partijen te staan.
En 'de boel bij elkaar' houden is volgens Van der Kolk toch een van de belangrijkste taken. "Een burgemeester is het gezicht van de gemeente. De functie is onpolitiek."
Maar wat gebeurt er als Onno van Veldhuizen op 2 oktober afscheid neemt als burgemeester? Er zal eerst een waarnemer worden aangesteld. De procedure om een nieuwe burgemeester te kiezen duurt immers zo'n acht maanden.
Die keuze begint met het opstellen van een profielschets. Dat is aan een speciale commissie van raadsleden. Van der Kolk: "In principe kan iedereen burgemeester worden. Maar je moet natuurlijk wel een beetje bestuurlijke ervaring hebben." Dat leer je als wethouder of topambtenaar. "Dan zit je al vrij snel in een kleine groep van partijleden."